Zmiany w PIT: Pracownicy się cieszą, pracodawcy mają kłopot

Jeszcze w tym roku wielu podatników ma zapłacić niższe podatki. Już od początku sierpnia będzie obowiązywać nowe zwolnienie podatkowe dla osób, które nie ukończyły 26. roku życia i osiągają przychody z pracy oraz z umów-zleceń zawartych z firmą. A od 1 października br. ma być obniżona stawka PIT z 18 do 17 proc. oraz mają zostać podniesione koszty uzyskania przychodów dla pracowników.

Anna Misiak partner, doradca podatkowy, szef zespołu podatków osobistych i doradztwa dla pracodawców w MDDP / DGP

Jak zwraca uwagę Natalia Wytrykowska, doradca podatkowy w zespole ds. PIT w KPMG w Polsce, na zmianach nie skorzystają jednak pracodawcy, bo podatek jest finansowany w całości przez pracownika. – Płatników czekają zaś fundamentalne zmiany w rozliczeniach pracowników, dodatkowo wprowadzone w ekspresowym tempie i w trakcie roku kalendarzowego – dodaje Wojciech Niedźwiedzki, doradca podatkowy, senior consultant w Olesiński i Wspólnicy sp. k. Pracodawcy będą bowiem musieli dostosować swoje programy kadrowo-płacowe do zmienionych przepisów, aby od sierpnia uwzględniały nowe zwolnienie dla młodych, a w razie wejścia w życie w październiku zapowiedzianej kolejnej nowelizacji – także zmienioną podstawową stawkę PIT, nową kwotę zmniejszającą podatek oraz wyższe koszty uzyskania przychodu.

PROBLEM

Już od lat przyzwyczailiśmy się, że istotne zmiany dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych są ogłaszane co najmniej na miesiąc przed końcem poprzedniego roku podatkowego. Jednak wynikający z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego zakaz wprowadzania zmian w trakcie roku podatkowego w odniesieniu do podatków wymierzanych w skali rocznej nie jest bezwzględnie wiążący. Dopuszczalne jest w szczególności dokonywanie zmian korzystnych dla podatników. I właśnie tak teraz postanowił postąpić ustawodawca. Już od początku sierpnia ma bowiem obowiązywać nowe zwolnienie podatkowe dla osób, które nie ukończyły 26. roku życia i osiągają przychody z pracy (czyli ze stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy, stosunku służbowego lub stosunku pracy nakładczej) oraz z umów-zleceń zawartych z firmą. Kolejne zmiany planowane są już na 1 października br. i mają dotyczyć obniżenia stawki PIT z 18 do 17 proc. oraz podniesienia kosztów uzyskania przychodów dla pracowników.

Młodzi zyskają na zwolnieniu z PIT. Pojawią się jednak nowe zagrożenia

Niestety w przypadku obu nowelizacji potwierdza się prawdziwość powiedzenia, że nie ma róży bez kolców. Eksperci zwracają bowiem uwagę, że rozwiązania korzystne dla podatników mogą niestety sprawić poważne problemy płatnikom – zarówno z powodu wejścia w życie nowelizacji w trakcie roku podatkowego, jak i braku wystarczająco długiego vacatio legis.

opinie ekspertów

Zostało mało czasu na dostosowanieprogramów płacowo-kadrowych

Anna Misiak partner, doradca podatkowy, szef zespołu podatków osobistych i doradztwa dla pracodawców w MDDP

Zgodnie zprzepisami, które mają dotyczyć zwolnienia PIT dla młodych, po wejściu wżycie nowelizacji płatnik w2019 r. co do zasady będzie pobierać zaliczki na dotychczasowych zasadach. Jednak jeśli młody pracownik złoży mu oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, to płatnik wstrzyma pobór zaliczek najpóźniej od następnego miesiąca po miesiącu złożenia oświadczenia. Oznacza to, że można byłoby już wtym samym miesiącu wstrzymać pobór zaliczek, anastępnie płatnik byłby zobowiązany kontrolować kwotę przychodu iwiek pracownika, aby od miesiąca kolejnego, wktórym nie będzie spełniony któryś zwarunków zwolnienia, wstrzymać pobór zaliczek.

W związku zpowyższym konieczne jest dostosowanie programów płacowo-kadrowych, aby po złożeniu oświadczenia przez pracownika kontrolowały wysokość przychodów brutto pracowników oraz ich wiek iwstrzymywały pobór zaliczek wtrakcie roku, zarówno po przekroczeniu kwoty wolnej, jak iw przypadku osiągnięcia wieku 26 lat. System musi być ponadto przygotowany na:

– odpowiednie stosowanie kosztów uzyskania przychodów, które nie powinny być naliczane od przychodów zwolnionych, a w przypadku stosowania kosztów autorskich utrzymanie ich limitu, gdyż łącznie zprzychodami zwolnionymi nie będzie mógł on przekroczyć 85 528 zł,

– zmiany, które będą wynikać znowych wzorów deklaracji podatkowych, tj. PIT-11, wtym wykazanie wrocznej deklaracji PIT-11 przygotowywanej dla danego pracownika kwot zwolnionego dochodu oraz składek na ubezpieczenie społeczne izdrowotne naliczonych od przychodu zwolnionego.

Będzie jeden numer konta do rozliczeń z urzędem skarbowym

Warto dodać, że przepisy przejściowe nie rozstrzygają, jak należy potraktować oświadczenie pracownika złożone jeszcze wlipcu, czyli przed wejściem wżycie nowelizacji. Niektórzy pracownicy już są gotowi na składanie takich oświadczeń. Należałoby jednak przyjąć założenie, że takie oświadczenie nie zadziała, gdy nie są jeszcze wmocy przepisy uprawniające do jego złożenia. Jednak wprzypadku poboru zaliczek wsierpniu, kiedy oświadczenie będzie już waktach pracodawcy, aprzepisy będą obowiązywały, płatnik stanie przed koniecznością wprowadzenia szybko zmian wprogramach płacowo-kadrowych.

Istotną kwestią są też składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Należy zaznaczyć, że składki naliczone od przychodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy z26 lipca 1991 r. opodatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z2018 r. poz. 1509 ze zm.; dalej: ustawa oPIT) nie podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania istandardowo to po stronie płatnika spoczywa obowiązek kontroli, które składki podlegają odliczeniu, a które nie. Poza wyjątkami określonymi wustawie składek naliczonych od przychodów zwolnionych nie wykazuje się wPIT-11. Z uzasadnienia do projektu wynika, że kwotę składek potrąconych od przychodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 będzie musiał wykazać płatnik wPIT-11. Nowych przepisów wykonawczych jeszcze nie ma, więc nie jest możliwe określenie, co będzie konieczne do zmiany wsystemach na koniec roku.

Zapowiadana jest także modyfikacja systemu e-PIT, który sam ma policzyć właściwą kwotę przychodu zwolnionego dla danego podatnika iwartość składek do odliczenia na bazie informacji od płatników. Niemniej jednak mogą zdarzyć się sytuacje, w których podatnik będzie uzyskiwać dodatkowe dochody, inne niż dochody wykazane wPIT-11, np. dochody zzagranicy, dochody z najmu opodatkowane według skali, ibędzie zobowiązany do złożenia innego zeznania niż PIT-37. Ponadto podatnikowi nadal przysługuje prawo, aby samodzielnie złożyć zeznanie PIT-37, niezależnie od tego, że system e-PIT też je przygotuje. A wtedy to sam młody podatnik stanie przez koniecznością właściwego wyliczenia kwoty wolnej wramach ulgi dla młodych isamodzielnego przygotowania zeznania.

KPMG: Warto opracować nową skalę podatku PIT. Obecnie mamy już 4 stawki

Z kolei wprzypadku wejścia wżycie wtrakcie roku przepisów nowelizujących skalę podatkową iobniżających pierwszą stawkę podatkową oraz wprowadzających wyższe koszty uzyskania przychodu również niezbędna będzie korekta systemów płacowych, aby dostosować wtrakcie roku pobór zaliczek według nowej stawki, atakże finalnie wykazać właściwe roczne koszty uzyskania przychodu podatników.©℗

Ważne będzie ostateczne brzmienie przepisów przejściowych

Natalia Wytrykowska doradca podatkowy w zespole ds. PIT w KPMG w Polsce

Zgodnie zzapowiedziami Ministerstwa Finansów od października 2019 r. ma wejść w życie ustawa przewidująca obniżenie stawki PIT z18 proc. do 17 proc. Ponadto projekt zakłada dwukrotne podniesienie pracowniczych kosztów uzyskania przychodu oraz dodatkowe modyfikacje wskali podatkowej, wpływające m.in. na sposób obliczania kwoty zmniejszającej podatek. Uzasadnieniem dla zmian jest obniżenie kosztów pracy iobciążeń podatkowych dla wszystkich podatników, których dochody opodatkowane są według skali podatkowej.

Obniżona stawka podatku będzie miała zastosowanie do wszystkich dochodów podlegających opodatkowaniu zzastosowaniem skali podatkowej, wtym pracowników, zleceniobiorców, emerytów irencistów, atakże przedsiębiorców rozliczających swoje przychody zdziałalności gospodarczej na zasadach ogólnych.

Projekt ustawy przewiduje również ponad dwukrotny wzrost wysokości zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów, które mają zastosowanie do przychodów ze stosunku pracy, jak również do niektórych przychodów zdziałalności wykonywanej osobiście, takich jak przychód ztytułu pełnienia funkcji członka zarządu czy kontraktu menedżerskiego. Wprzypadku standardowych kosztów uzyskania przychodów ze stosunku pracy u jednego pracodawcy obecnie jest to 111,25 zł miesięcznie i1335 zł rocznie. Po zmianach będzie to 250 zł miesięcznie i3000 zł rocznie.

Zero PIT, ulga na złe długi, koniec deklaracji VAT. Posłowie hurtowo przyjęli zmiany w podatkach

Obniżenie pierwszego progu skali podatkowej do 17 proc. oraz znaczące podwyższenie kosztów uzyskania przychodów przyczynią do wzrostu wynagrodzeń netto, które pracownicy otrzymują do ręki. Dla przeciętnie zarabiającego pracownika, którego miesięczne wynagrodzenie brutto wynosi 4765 zł, roczna korzyść przekładająca się na wynagrodzenie netto to według obietnic ministerstwa 732 zł netto. Oszczędność będzie uzależniona jednak od wysokości przychodu. Osoby więcej zarabiające, których dochody w trakcie roku przekraczają 85 528 zł, uzyskają korzyść wynikającą zobniżonej stawki tylko do wysokości progu podatkowego. Należy bowiem pamiętać, że stawka 32 proc. obowiązująca wdrugim progu podatkowym pozostanie na niezmienionym poziomie. Na przykład osoba, której miesięczne wynagrodzenie netto wynosiło do tej pory 10 000 zł netto miesięcznie, skorzysta na zmianach łącznie 1200 zł netto rocznie. Jednak aż 1000 zł korzyści pracownik osiągnie wtej części roku, kiedy korzystał zobniżonej stawki. Pozostała oszczędność wynika jedynie zzastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu. Osoby, które przekraczają próg podatkowy, mogą korzystać zpodwyższonych kosztów wstosunku do całości przychodu.

Projekt ustawy zakłada, że nowe przepisy będą miały zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2020 r. Zkomunikatu Ministerstwa Finansów wynika jednak, że ustawa ma wejść wżycie już od 1 października 2019 r. Samo wejście wżycie ustawy nie oznacza jednak, że przepisy będą miały zastosowanie do dochodów uzyskanych już od 1 października 2019 r. Zależy to powiem od tego, czy ustawa wprowadzać będzie przepisy przejściowe mające zastosowanie do dochodów osiągniętych w2019 r.

Podobnie jak to jest wprzypadku przepisów wprowadzających ulgę dla młodych do ukończenia 26. roku życia, ustawa może finalnie przewidywać, że przy obliczaniu zaliczek na podatek od dochodów uzyskanych w2019 r. nowe regulacje nie będą miały zastosowania, apreferencje podatkowe pracownicy będą mogli rozliczyć wzeznaniu rocznym. Jeżeli tak się nie stanie, to pracodawcy będą musieli bardzo szybko dostosować swoje programy płacowe do zmieniających się przepisów, przede wszystkim poprzez uwzględnienie nowej skali podatkowej, nowej kwoty zmniejszającej podatek oraz kosztów uzyskania przychodu. Wprzypadku zmiany przepisów wtrakcie roku przychód uzyskany przez pracowników w2019 r. podlegał będzie opodatkowaniu woparciu o dwie skale podatkowe –obowiązującą do końca września skalę 18 proc./32 proc. oraz nową 17 proc./32 proc. W takiej sytuacji płatnicy będą musieli wkalkulacjach wynagrodzenia za dany rok uwzględnić obie skale podatkowe iprzygotować dla pracowników informacje, jaka część przychodu za 2019 r. może korzystać zniższej stawki podatku, ajaka objęta jest jeszcze starymi regulacjami.

Dodatkowo konieczne jest uaktualnienie obowiązujących wzorów formularzy PIT na 2019 r.

Z uwagi na to, że podatek jest finansowany wcałości przez pracownika, pracodawcy nie skorzystają na zmianach. Łączny koszt pracodawcy związany zwypłatą wynagrodzenia pracownikowi pozostanie na tym samym poziomie.

Obniżenie stawki podatku idzie wparze ze zmianą sposobu ustalania kwoty wolnej od podatku, która od 2017 r. ma charakter degresywny. Kwota zmniejszająca podatek jest elementem skali podatkowej iwzór dla jej obliczenia ustala się m.in. woparciu ostawkę podatku obowiązującą wpierwszym progu skali podatkowej. Przy obliczaniu miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy pracodawca będzie musiał nie tylko uwzględnić nową stawkę podatku ikosztów, lecz także wziąć pod uwagę zmianę kwoty zmniejszającej podatek, która ulega obniżeniu do 525,12 zł.

Zmiana zasad ustalania kwoty zmniejszającej podatek ma na celu jedynie dostosowanie regulacji do nowej skali podatkowej. Sama wysokość kwoty wolnej nie ulegnie jednak zmianie. Tak jak do tej pory, najwyższa kwota zmniejszająca podatek, tj. 1360 zł, odpowiadać będzie kwocie wolnej wwysokości 8000 zł (8000 zł x 17 proc.). Wkonsekwencji osoby zarabiające poniżej 8000 zł nadal nie zapłacą podatku dochodowego.