Nabywca nie powinien płacić odsetek, jeżeli po trzymiesięcznym terminie wykaże VAT należny od usług budowlanych objętych odwrotnym obciążeniem – orzekł WSA w Warszawie.
Uznał, że przepisy nakazujące zapłatę odsetek są niezgodne z prawem UE.
To kolejny wyrok stwierdzający, że przepisy nakazujące zapłatę odsetek w razie wykazania należnego VAT po upływie trzech miesięcy od powstania obowiązku podatkowego są niezgodne z dyrektywą. Regulacje te obowiązują w Polsce od 2017 r.
Tym razem chodziło o odwrotne obciążenie. Wcześniejsze wyroki dotyczyły wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WSA w Warszawie z 15 maja 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 2488/17, oraz WSA w Krakowie z 29 września 2017 r., sygn. akt I SA/Kr 709/17).
Sądy uznały, że w takim przypadku (podobnie jak przy imporcie usług) późniejsze wykazanie podatku należnego nie rodzi skutków dla budżetu państwa. Nie może być więc mowy o odsetkach za zwłokę.
Wszystkie te orzeczenia są nieprawomocne, co oznacza, że ostatecznie spory zakończy dopiero NSA.
O jakie przepisy chodzi
Zasady naliczania i odliczania VAT w przypadku odwrotnego obciążenia i WNT są takie same i wynikają z art. 86 ust. 10b pkt 2 i 3 ustawy o VAT. Zgodnie z tymi przepisami podatnicy mają trzy miesiące na wykazanie podatku należnego w deklaracji VAT za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jeżeli nie dotrzymają tego terminu, muszą zadeklarować podatek należny w miesiącu powstania obowiązku podatkowego, natomiast podatek naliczony wykazują w bieżącym okresie.
WażneWyrok WSA w Warszawie jest ważny dla podatników kupujących usługi w ramach importu usług, dokonujących WNT i nabywających usługi budowlane od podwykonawców
Na dodatek podatnik, który nie dotrzyma trzymiesięcznego terminu na wykazanie podatku należnego, musi zapłacić odsetki od zaległości podatkowych.
Podatnicy uważają, że w tym wypadku obowiązek zapłaty odsetek jest niezgodny z przepisami UE. Sądy wojewódzkie są tego samego zdania.
Spór o usługi budowlane
Najnowszy wyrok WSA w Warszawie dotyczył spółki kupującej usługi budowlane objęte odwrotnym obciążeniem. Spółka (generalny wykonawca) korzysta z usług podwykonawców. Ciąży na niej, jako na nabywcy, obowiązek rozliczenia podatku należnego.
Problem pojawia się, gdy podwykonawcy wystawiają faktury z opóźnieniem. Przykładowo, usługi są wykonane w styczniu, podwykonawca wystawia fakturę w lutym, a spółka dostaje ją w marcu.
Spór z fiskusem dotyczył tego, czy spółka ma płacić odsetki w sytuacji, gdy wykaże podatek należny w deklaracji za marzec.
To naruszenie reguł UE
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że przepisy, które nakazują podatnikom zapłatę odsetek, nie dają się pogodzić z zasadą neutralności podatku VAT. Przypomniał, że transakcje objęte odwrotnym obciążeniem ze swej natury powinny być neutralne na gruncie VAT. Tym samym ewentualne opóźnienia w zadeklarowaniu takich transakcji nie mogą skutkować obowiązkiem zapłaty odsetek.
Podobnie orzekały sądy wojewódzkie w Warszawie i Krakowie we wcześniejszych wyrokach. Wtedy również powodem opóźnienia w wykazaniu podatku należnego (tyle że z tytułu WNT) było wystawianie z opóźnieniem faktur przez kontrahentów.
Sądy uznały, że w świetle zasad neutralności i proporcjonalności przepisy powinny być interpretowane w taki sposób, by VAT „nie był obciążeniem dla przedsiębiorców, zarówno w aspekcie odliczenia, jak i odsetek związanych z ewentualną zaległością wynikającą z niedochowania wymogów formalnych odliczenia”.©℗
OPINIA
Pomyłka w rozliczeniu nie powinna skutkować odsetkami
Adam Sękowski, menedżer w dziale doradztwa podatkowego Crowe
Transakcje objęte odwrotnym obciążeniem są ze swej natury neutralne podatkowo, więc pomyłka co do okresu, wktórym podatnik wykaże ją wdeklaracji, nie może generować dla niego obciążeń finansowych. Zgodnie zwyrokiem WSA wWarszawie, jeżeli podatnik powinien wykazać podatek wstyczniu, azrobi to wmarcu, organ podatkowy nie powinien wyciągać ztego tytułu negatywnych konsekwencji. Nie jest przy tym istotne, kiedy podatnik skoryguje swoją pomyłkę ani czy wogóle to zrobi. W świetle tego orzeczenia podatnicy, którzy zapłacili odsetki na podstawie zakwestionowanych przez sąd przepisów, mogą domagać się ich zwrotu. Jest jednak mało prawdopodobne, że organy dokonają takiego zwrotu bez walki, aż wtej kwestii wypowie się Trybunał Sprawiedliwości UE.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 29 maja 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 3087/18.