Jestem księgową w jednostce budżetowej. Z powodów technicznych z wielodniowym opóźnieniem opublikowaliśmy na stronach Biuletynu Informacji Publicznej nasze sprawozdanie finansowe. Czy grożą nam za to jakieś konsekwencje?
Zgodnie z rozporządzeniem ministra rozwoju i finansów z 13 września 2017 r. w przypadku państwowych jednostek budżetowych sprawozdanie finansowe należało sporządzić w formie elektronicznej. Pozostałe jednostki mogły skorzystać z formy papierowej. Zeskanowane sprawozdanie opatrzone podpisami należało umieścić na własnej stronie Biuletynu Informacji Publicznej do 10 maja. Jeśli jednostka nie prowadzi sama ksiąg rachunkowych, to zgodnie z par. 34 ust. 10 rozporządzenia z 13 września 2017 r. w Biuletynie Informacji Publicznej jednostki obsługiwanej trzeba było umieścić informację o miejscu publikacji sprawozdania finansowego tej jednostki. [przykład]
Przykład
Informacja w przypadku liceum
„Sprawozdanie finansowe placówki za 2018 roku zostało opublikowane w Biuletynie Informacji Publicznej Dzielnicowego Biura Finansów Oświaty Wola m.st. Warszawy.”
Kiedy kara
Ustawa o rachunkowości nie przewiduje kary za nieterminowe przedstawienie sprawozdania finansowego. Sankcja jest za samo niesporządzenie ‒ grzywna lub kara pozbawienia wolności do lat 2, albo obie kary łącznie (art. 77 pkt 2 ustawy o rachunkowości). Nie przewiduje też kar ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Zgodnie z jej art. 18 naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niesporządzenie lub nieprzekazanie w terminie sprawozdania z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania albo wykazanie w tym sprawozdaniu danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Jednak sprawozdania finansowe nie są sprawozdaniami z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych.
Dostęp do informacji publicznej
Ważne z punktu widzenia nowego obowiązku dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych są przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wskazuje ona w art. 6 ust. 1 m.in., że udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o majątku podmiotów reprezentujących państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego. Udostępnianie informacji publicznych, jak wynika z art. 7 ust. 1 ustawy, następuje m.in. w drodze ogłaszania informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej. Wskazanie konieczności ujawniania sprawozdań finansowych w BIP na podstawie rozporządzenia z 13 września 2017 r. jest rozszerzeniem powyższego obowiązku.
Sankcja za występek
Zgodnie z art. 23 ustawy o dostępie do informacji publicznej, kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udostępnia informacji publicznej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Czyn ten jest w rozumieniu art. 7 kodeksu karnego występkiem, który może być popełniony z działania (gdy podjęte są aktywne czynności mające na celu ukrycie informacji) albo z zaniechania (gdy osoba zobowiązana nie podejmie żadnych działań, aby udostępnić informację) i ma charakter celowy (tzn. sprawca działał lub zaniechał działania w celu nieudostępnienia informacji).
Przestępstwo z art. 23 ustawy o dostępie do informacji publicznej ma charakter przestępstwa indywidualnego. Podmiot jest oznaczony poprzez sformułowanie: „kto wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi”. Oznacza to, że sprawcą może być jedynie osoba o szczególnych właściwościach, tzn. taka, na której ciążył obowiązek udostępnienia informacji publicznej. Obowiązek powstaje z chwilą objęcia kierownictwa w podmiocie albo z chwilą objęcia innej funkcji w strukturze organizacyjnej takiego podmiotu, o ile wraz z nią powierzono obowiązek udostępniania informacji (np. na podstawie umowy o pracę albo w ramach innego stosunku zatrudnienia opartego na właściwej pragmatyce służbowej lub kodeksie pracy). Będzie to przede wszystkim osoba kierująca podmiotem wymienionym w art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej, ale i podwładny, którego obowiązek został wyznaczony zakresem obowiązków pracowniczych, nierzadko dookreślonych na podstawie aktów wewnętrznych. Przestępstwo nieudostępnienia informacji publicznej można popełnić wyłącznie umyślnie. Chyba jednak w analizowanym przypadku chodzi o opóźnienie z powodów technicznych, a nie celowe ukrycie informacji.
Kto nie musi
Nie mają obowiązku umieszczania w BIP swoich sprawozdań jednostki prawne takie jak samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, instytucje kultury, instytucje gospodarki budżetowej, mimo że ich przychody w dużej mierze pochodzą ze środków budżetowych. Ich sprawozdania są sporządzane i publikowane zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz przepisami ustaw regulujących funkcjonowanie konkretnego podmiotu. A te nie przewidują obowiązku umieszczania danych w BIP.
Podstawa prawna
Par. 34 ust. 10 rozporządzenia ministra rozwoju i finansów z 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. poz. 1911 ze zm.).
Art. 18 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz.U z 2018 r. poz. 1458 ze zm.).
Art. 4, art. 6 ust. 1, art. 7 ust. 1, art. 23 ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1330 ze zm.).
Art. 77 pkt 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 395 ze zm.).
Art. 7 ustawy z 6 czerwca 1997 r. ‒ Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1600 ze zm.).