Subskrybuj nas na Youtube
Przed 2016 r. urząd skarbowy miał prawo zatrzymywać podatek pobrany przez notariusza przy zawiązaniu umowy spółki, nawet gdy ostatecznie nie została ona zarejestrowana.
Od 2016 r. przepisy mówią jasno: podatek od czynności cywilnoprawnych podlega zwrotowi, jeżeli spółka nie została zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców lub wysokość kapitału zakładowego została zarejestrowana w kwocie niższej niż określała umowa spółki (art. 11 ust. 1 pkt 3a ustawy o PCC).
Do końca 2015 r. nie było takiego zastrzeżenia. Czy to oznaczało, że fiskus miał prawo zatrzymać podatek pobrany przez notariusza przy zawieraniu umowy spółki, gdy ta ostatecznie nie została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym?
Spór o to toczyła z fiskusem spółka, która zapłaciła PCC przy sporządzaniu aktu notarialnego powołującego ją do życia. Zaraz potem jednak zwróciła się do urzędu skarbowego o zwrot podatku. Wyjaśniła, że jej wspólnicy nie dokonali umówionych wpłat na pokrycie udziałów w spółce i w związku z tym zarząd nie mógł złożyć wniosku o wpis spółki do KRS.
Naczelnik urzędu skarbowego, a potem dyrektor Izby Skarbowej w Lublinie odmówili jednak zwrotu PCC. Stwierdzili, że obowiązek podatkowy powstaje w związku z zawarciem umowy spółki, a to, że firma nie została zgłoszona do KRS w ustawowym terminie, nie uzasadnia zwrotu podatku. W przepisach nie ma o tym mowy – argumentowali.
Podkreślili, że przepisy zmieniły się dopiero w 2016 r. Również z przepisów przejściowych jednoznacznie wynikało, że do czynności sprzed wejścia w życie nowelizacji stosuje się stare przepisy.
Spółka przekonywała, że obowiązek zwrotu podatku można było wywieść z innych, obowiązujących wówczas przepisów, zwłaszcza z art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy o PCC. Przepis ten mówi o niespełnieniu się warunku zawieszającego, od którego uzależniono wykonanie czynności cywilnoprawnej.
Zarówno jednak WSA w Lublinie, jak i Naczelny Sąd Administracyjny orzekły, że przed 2016 r. nie było podstaw do żądania zwrotu podatku w razie braku rejestracji spółki w rejestrze przedsiębiorców.
Oba sądy uznały też, że nie można było wywieść obowiązku zwrotu daniny z art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy o PCC. Z umowy jasno bowiem wynikało, że zawiązanie spółki nie było niczym obwarowane.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 15 maja 2019 r., sygn. akt II FSK 1769/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
