Będą pieniądze na piątkę Kaczyńskiego. Przegląd zmian podatkowych 2019-2020

Wieloletni Plan Finansowy Państwa na lata 2019-2022 to najważniejszy po ustawie budżetowej dokument określający działania rządu i ich wpływ na finanse publiczne. W najbliższych latach to działania uszczelniające podatki pomogą sfinansować pomysły socjalne PiS – wynika z dokumentu. Obok pomysłów, których konsekwencją jest nałożenie na przedsiębiorców nowych obowiązków, jest też nadzieja na niższe podatki. Oto przegląd najważniejszych zmian.

Jednolity plik kontrolny dla wszystkich vatowców

2018 rok był kluczowy dla uszczelnienia podatku od towarów i usług. Wtedy też wszystkie firmy zostały ostatecznie objęte obowiązkiem raportowania danych w ramach jednolitego pliku kontrolnego. Skarbówka odtąd może prześwietlić faktury dzięki przesyłanym co miesiąc raportom JPK. Dzięki zastosowaniu informatycznego narzędzia analizator JPK, służącego do automatycznej identyfikacji rozbieżności w rozliczeniach w podatku VAT podatników oraz ich kontrahentów, wykorzystanie tzw. pustych faktur do odliczenia podatku naliczonego z takich dokumentów staje się w zasadzie niemożliwe – czytamy w opracowaniu. Oszacowano także, że wprowadzenie JPK pozwoliło zaoszczędzić 1,8 mld zł w 2017 roku i 2,9 mld zł w 2018 roku.

STIR, czyli rachunki bankowe pod kontrolą

Również od stycznia 2018 roku funkcjonuje System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej, który ma pomóc w walce z organizowaną przestępczością skarbową. To kolejne narzędzie skarbówki służące do analizy ryzyka wykorzystania przez dany podmiot banku lub SKOK-u do wyłudzenia podatku. Fiskus bierze także pod uwagę dane pozyskane od instytucji finansowych. Na postawie wyniku takiej analizy KAS może zablokować „podejrzany” rachunek bankowy na 72 godziny lub nawet na 3 miesiące.

Buffett: Gazety są skazane na zagładę. Kilka z nich jednak przetrwa >>

Split payment na razie dobrowolny

W minionym roku prowadzono także split payment. Istota tego mechanizmu sprowadza się do takiego podziału płatności, zgodnie z którym kwota odpowiadająca zapłacie netto trafia na konto sprzedawcy, zaś kwota podatku – na specjalnie prowadzony przez banki rachunek VAT. W ten sposób skarbówka zabezpiecza skarb państwa przez wyłudzeniem podatku. Takie narzędzie, jak wskazano w opracowaniu, umożliwia organom podatkowym monitorowanie środków na rachunkach bankowych VAT oraz sprawowanie nadzoru nad ich uwalnianiem, eliminując ryzyko znikania podatników wraz z zapłaconym im przez kontrahentów, a nieodprowadzonym podatkiem VAT - jednocześnie zapewnia lepszą transparentność rozliczeń VAT i utrudnia wyprowadzanie nieopodatkowanych pieniędzy za granicę.

Raportowanie schematów podatkowych

To stosunkowo młodsze rozwiązanie, gdyż weszło w życie początkiem 2019 roku. Nałożono wówczas na przedsiębiorców i doradców podatkowych obowiązek przekazywania skarbówce informacji o stosowanych schematach podatkowych. Dzięki tej zmianie fiskus będzie mógł szybciej wykryć potencjalne nadużycia związane z planowaniem podatkowym i skuteczniej walczyć z tzw. agresywną optymalizacją.

Wymiana kas fiskalnych ruszy jeszcze w 2019 roku

Jeszcze w 2019 roku powinna ruszyć wymiana tradycyjnych kas na kasy fiskalne online. Nowe kasy mają umożliwić przesyłanie danych o transakcji do systemu teleinformatycznego skarbówki zwanego Centralnym Repozytorium Kas. Urzędnicy dowiedzą się zatem o każdym zakupie zewidencjonowanym na kasie fiskalnej.

Dowiedz się więcej. „Kasy online 2019. Wymiana, użytkowanie, nowe obowiązki informacyjne”.>>>

Część przedsiębiorców będących przedstawicielami branży „wrażliwych na wyłudzenia” (m.in. motoryzacyjna) na wymianę kas mają czas do końca roku. Nieco więcej czasu bo do 20 czerwca będą miały placówki gastronomiczne, zaś branża kosmetyczna ma czas do końca 2020 roku.

Jednolity plik kontrolny zamiast deklaracji VAT

Deklaracje VAT odejdą do lamusa i ostatecznie zostaną zastąpione przez jednolity plik kontrolny. Od 2020 roku podatnicy nie będą musieli już składać dwóch odrębnych dokumentów: JPK_VAT i deklaracji podatkowych (ani miesięcznych, ani kwartalnych). Zastąpi je nowa rozbudowana struktura pliku kontrolnego (JPK_VDEK). Plik ten będzie zawierać także dodatkowe informacje, które pomogą fiskusowi analizować ryzyko wyłudzenia VAT.

Wszystkie strachy polskie na progu wejścia do UE. Ich echa słychać do dziś >>

Obowiązkowy podział płatności

Najpewniej w 2020 roku część przedsiębiorców będzie musiała obligatoryjnie dzielić transakcje w ramach split payment. „W celu dalszego uszczelnienia systemu podatku VAT planuje się zastąpienie obecnych szczególnych rozwiązań rozliczania podatku VAT w postaci odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialności solidarnej stosowanym obligatoryjnie mechanizmem podzielonej płatności” – czytamy w dokumencie. Jak wskazano, podział płatności będzie obowiązkowy w przypadku handlu częściami do pojazdów silnikowych, węglem i elektroniką. Cel? Uniemożliwienie odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących czynności fikcyjne i ograniczenie skali wyłudzeń. Wskutek wprowadzenia obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności w niektórych branżach luka w VAT ma zmniejszyć się o ok. 0,5 pkt. proc., co spowoduje wzrost dochodów z VAT w skali roku o ok. 958 mln zł, a dla roku wprowadzenia tego rozwiązania (czyli 2020 r.) o ok. 878 mln zł -wynika z opracowania.

Test przedsiębiorcy do wycofania

Uszczelnianie VAT to za mało, by wzmocnić budżet. Rząd miał pomysł jak pozyskać dodatkowe wpływy z podatków dochodowych testując samozatrudnionych. Test przedsiębiorcy decyzją premiera nie będzie jednak przedmiotem obrad. Jak zapewniła minister Emilewicz dla PAP, będą nowe mechanizmy egzekucji prawa.

Skąd pomysł na sprawdzanie przedsiębiorców? Powód to pieniądze uciekające poprzez wykorzystanie przez osoby prowadzące działalność preferencyjnego rozliczenia przychodów, które nie zawsze mają związek z taką działalnością, co w dokumencie nazwano „nieuprawnionym kwalifikowaniem przychodów”. Zmiana przesłanek kwalifikowania przychodów miała poszerzyć budżet o 1,2 mld zł.

Opodatkowanie gigantów cyfrowych

Nawet 217,5 mln zł może wpłynąć do budżetu za sprawą opodatkowania przedsiębiorstw cyfrowych. Jednym z pomysłów jest zobligowanie gigantów tj. Google czy Facebook do odprowadzania podatku w miejscu faktycznej działalności, a nie tylko siedziby firmy. Wprowadzenie podatku cyfrowego w Polsce zależne jest od decyzji Komisji Europejskiej.

Kosztowne rozliczenie PIT w 2020 roku

Grupa najbogatszych, którzy w tym roku zarobią ponad milion złotych, za rok odprowadzi wyższy podatek w formie daniny solidarnościowej. Część ich dochodów utworzy fundusz wsparcia osób niepełnosprawnych. Ten zasilany będzie z dwóch źródeł: 0,15 proc. to składki na Fundusz Pracy i 4 procentowy podatek od najbogatszych. Chodzi o osoby, których miesięczny dochód przekroczą 86 tys. złotych. Po raz pierwszy obciążenie daniną solidarnościową zostanie dokonane w 2020 roku –w rozliczeniu PIT za 2019 rok. Zgodnie z szacunkami MF roczna kwota zasilenia funduszu to nawet 2 000 000 000 zł.

Podnieść podatki, by potem je obniżyć

Taki plan w najbliższym czasie dotyczyć będzie młodych pracowników. Podatnicy osiągający przychody z pracy, którzy nie ukończyli 26 lat, będą mogli rozliczyć się na preferencyjnych warunkach już za 2019 rok. Zerowa stawka PIT, a zatem zwolnienie z podatku, będzie dotyczyło przychodów do kwoty 42 764 zł. Zarobki przekraczające tę kwotę tj. nadwyżka opodatkowana będzie zgodnie ze skalą podatkową tj. 18 i 32 proc. stawką. Można uznać, że przychód, który w przypadku młodych podlega opodatkowaniu zerową stawką PIT, dla starszych podatników lub tych, którzy nie skończyli 26 lat. a prowadzą swój biznes, stanowi trzeci próg podatkowy. Dla tych podatników bowiem wskazana kwota będzie opodatkowana 17 proc. stawką podatku. Nadwyżka opodatkowana będzie według skali podatkowej. Niewykluczona jest także obniżka stawek VAT z 23 proc. na 22 proc. i z 8 na 7 proc. najszybciej od stycznia 2022 roku. O tym jednak zdecyduje kondycja finansów publicznych, czyli m.in. skuteczność egzekucji wprowadzanych podatków.

Finansowanie nowych programów

Podatki nakreślone w Wieloletnim Planie Finansowym sfinansują już istniejące i nowe programy socjalne. Chodzi m.in. o założenia tzw. piątki Kaczyńskiego, czyli pakietu obietnic wyborczych PiS. Modyfikacja programu 500 plus polegająca na usunięciu kryterium dochodowego w 2019 roku kosztowała 9,6 mld zł, zaś w kolejnych latach – ok. 20 mld rocznie. „Trzynastka” dla emerytów, czyli dodatkowe świadczenie. Kosztuje budżet 10,8 mld w skali roku. Program „Mama 4 plus”, czyli świadczenie na rodziców, którzy wychowali przynajmniej czwórkę dzieci to tylko w 2019 roku 0,8 mld zł. Kolejny miliard rocznie pochłonie przywracanie do życia połączeń autobusowych (tu wydatki pokryte zostaną też przez samorządy). Nowy program pozwalający zaoszczędzić na emeryturę kosztował będzie od 0,7 mld zł w 2019 r. do 3,8 mld zł w 2021 r. i 3,6 mld zł w latach kolejnych. Mowa tu wyłącznie o „zachętach powitalnych” dla uczestników Pracowniczych Programów Kapitałowych. „Kontynuacja uszczelniania systemu podatkowego oraz nowe rozwiązania po stronie dochodowej i wydatkowej powinny umożliwić realizację tych działań” – informuje Ministerstwo Finansów.