Nie ma ucieczki przed zapłatą CIT od odszkodowania

Równowartość wydatków poniesionych na odbudowę spalonej fabryki podlega opodatkowaniu – wynika z wczorajszego wyroku NSA.

Chodzi o spółkę, której budynek, maszyny i urządzenia zostały zniszczone w pożarze. Były one ubezpieczone. Umowa z ubezpieczycielem zakładała, że odszkodowanie będzie stanowić zwrot wydatków poniesionych przez spółkę na odbudowę fabryki. Słowem, ubezpieczyciel miał zwrócić spółce tylko tyle, ile potrzebne było do przywrócenia stanu sprzed pożaru (na podstawie przedstawionych przez spółkę kosztorysów).

Co jest kosztem podatkowym? Błąd kuriera nie zmniejszy przychodu

Spółka uważała, że od tak ustalonego odszkodowania nie musi płacić CIT. Co prawda w ustawie o tym podatku nie ma bezpośredniego zwolnienia dla odszkodowań, ale – jak przekonywała – w jej przypadku zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 4 pkt 6a. Przepis ten mówi, że do przychodów nie zalicza się zwróconych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Spółka podkreśliła, że nie ujmie poniesionych wydatków w kosztach podatkowych (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o CIT).

Skutek – w jej przekonaniu – byłby więc taki, że nie musiałaby płacić CIT od odszkodowania, ale też nie mogłaby później amortyzować odbudowanych i odtworzonych środków trwałych.

Nie zgodził się na to dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu. Stwierdził, że przepis na który powołuje się spółka, nie ma w tej sprawie zastosowania. Wyjaśnił, że odszkodowanie nie jest zwrotem poniesionych wydatków, tylko wykonaniem umowy ubezpieczenia. Natomiast odkupione maszyny, urządzenia i odbudowany budynek będą mogły być amortyzowane.

Spółka zaskarżyła tę interpretację do sądu. Podkreślała, że jeśli odszkodowanie zostanie pomniejszone o podatek, to nie zostanie zrealizowany jego cel, jakim jest pełne wyrównanie szkody. Uważała, że w ten sposób fiskus uniemożliwi jej odtworzenie zniszczonej fabryki.

Przegrała jednak w sądach obu instancji. WSA w Gorzowie Wielkopolskim wyjaśnił, że pieniądze od ubezpieczyciela nie są zwrotem poniesionego wydatku, a wypłatą odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia. A sposób zwrotu i ustalenia wysokości odszkodowania nie zmienia jego charakteru.

Tak samo orzekł wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny. – Zwrot z ubezpieczenia jest konsekwencją szkody, która powstała przed wydatkiem na odtworzenie majątku, i nie można tych wydarzeń łączyć w ramach wykładni tego samego przepisu – uzasadnił sędzia Bogusław Dauter.

W kwestii pomniejszenia odszkodowania o podatek sędzia stwierdził, że ubytek w tym zakresie został spółce zrekompensowany przez możliwość ujęcia zniszczonych środków trwałych w kosztach podatkowych – w części w formie amortyzacji, a w części jako straty z tytułu ich likwidacji.