Żona musi rozliczyć podatek od towarów i usług, jeśli przenosi firmowy majątek do przedsiębiorstwa męża, ale faktury nie wystawia – stwierdził w interpretacji dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
Inne wnioski miał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 kwietnia 2018 r. (sygn. akt I FSK 887/16). NSA orzekł wtedy, że przesunięcie majątku w ramach wspólności małżeńskiej nie jest dostawą towarów. W konsekwencji, nie ma faktury ani odliczenia VAT (szerzej o wyroku pisaliśmy w DGP nr 67/2018 „W małżeństwie nie ma faktur, odliczenia VAT ani ulgi na złe długi”).
Eksperci uznali to orzeczenie za kontrowersyjne i sprzeciwiające się dotychczasowej praktyce rozliczeń (DGP nr 92/2018 „Transakcje między małżonkami-podatnikami VAT pozostają w stanie niepewności”). Zwracali uwagę m.in. na zasadę autonomii prawa podatkowego, zgodnie z którą transakcja między małżonkami nie jest wprawdzie klasyczną sprzedażą, ale może być dostawą towarów do celów VAT. Ta bowiem nie musi oznaczać przeniesienia prawa własności, a jedynie prawa do rozporządzenia towarem jak właściciel. Podobnie argumentował dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) w niedawnej interpretacji.
Pytanie zadała podatniczka prowadząca firmę budowlaną, która kupiła za środki z małżeńskiego majątku koparko-ładowarkę i odliczyła VAT naliczony. Wprowadziła ją do ewidencji środków trwałych i rozpoczęła amortyzację.
Trzy lata później jej mąż założył własną firmę szkoleniową. Kobieta postanowiła przekazać mu maszynę, aby to on kontynuował amortyzację. Sądziła, że skoro była to czynność nieodpłatna, to nie będzie musiała wystawiać faktury ani rozliczać VAT. Twierdziła, że doszło do zwykłego przesunięcia towaru w ramach wspólnego majątku małżeńskiego, a taka transakcja nie jest dostawą i nie podlega VAT. Argumentowała, że żadna ze stron transakcji nie uzyskała przysporzenia, skoro majątek jest wspólny.
Powołała się na wspomniany wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 kwietnia 2018 r. i na pkt 87 opinii rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości UE z 22 lutego 2018 r., sygn. akt C-665/16.
Dyrektor KIS nie zgodził się z podatniczką. Zwrócił uwagę, że art. 7 ust. 1 ustawy o VAT definiuje dostawę towarów jako przeniesienie prawa do rozporządzenia nimi jak właściciel.
– Chodzi o przeniesienie władztwa ekonomicznego nad rzeczą i możliwość faktycznego rozporządzania nią – wyjaśnił. Fiskus przypomniał, że opodatkowaną dostawą towarów mogą być również darowizny, jeśli podatnikowi przysługiwało prawo odliczenia VAT od nabycia, importu lub wytworzenia podarowanych towarów (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).
Zasadniczo więc opodatkowane jest praktycznie każde nieodpłatne przekazanie firmowego towaru, z czym wiąże się przeniesienie ekonomicznego władztwa nad rzeczą. W ocenie dyrektora KIS nie miało znaczenia, że koparko-ładowarka jest częścią wspólnego majątku małżeńskiego, bo jeden podatnik VAT przekaże ją drugiemu – podkreślił dyrektor KIS. Zgodził się jednak z kobietą, że nie musi ona wystawiać faktury, ponieważ nie ma obowiązku dokumentowania w ten sposób czynności nieodpłatnych.
Interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 sierpnia 2018 r., nr 0115-KDIT1-2.4012.443.2018.1.AW.