Subskrybuj nas na Youtube
VAT w deklaracji VAT-7 wykazujemy w pełnych złotych. Jak rozliczyć w księgach rachunkowych zaokrąglenia z tytułu VAT naliczonego i należnego?
Wśród obowiązków podatników VAT czynnych należy wymienić m.in. prowadzenie ewidencji sprzedaży, ewidencji zakupu, a także wystawianie faktur i składanie deklaracji dla potrzeb VAT. W praktyce podatnicy często mają problemy z właściwym zaokrąglaniem kwot wykazywanych na dokumentach związanych z rozliczaniem tego podatku. Zasady zaokrągleń, jakie stosuje się, rozliczając VAT, wynikają z dwóch aktów prawnych, a mianowicie z ustawy – Ordynacja podatkowa, czyli ustawy ogólnej odnoszącej się do wszystkich podatków, oraz z rozporządzenia w sprawie faktur.
W księgach rachunkowych ewidencję VAT naliczonego, VAT należnego oraz rozrachunków z urzędem skarbowym z tytułu VAT prowadzi się na kontach szczegółowych wyodrębnionych w ramach konta 22 „Rozrachunki publicznoprawne”. W praktyce jednostki będące podatnikami VAT czynnymi prowadzą na odrębnych kontach syntetycznych ewidencję podatku należnego i podatku naliczonego oraz ustalają kwotę podatku VAT podlegającego rozliczeniu z urzędem skarbowym (wykazaniu w deklaracji VAT). Ewidencja ta może być prowadzona przykładowo na następujących kontach syntetycznych:
– 22–1 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,
– 22–2 „Rozrachunki z tytułu VAT należnego”,
– 22–3 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”.
Na koniec danego okresu rozliczeniowego, za który jednostka sporządza deklarację VAT, kwoty VAT należnego i naliczonego dotyczące bieżącego okresu rozliczeniowego przeksięgowywane są odpowiednio z kont 22–2 i 22–1 na konto 22–3. VAT należny księguje się: Wn konto 22–2 i Ma konto 22–3, natomiast VAT naliczony: Wn konto 22–3 i Ma konto 22–1.
Powstałe w wyniku przeksięgowań saldo na koncie 22–3 może oznaczać, że za dany okres rozliczeniowy:
a) powstało zobowiązanie z tytułu VAT, które należy odprowadzić do urzędu skarbowego (saldo Ma konta 22–3);
b) powstała nadwyżka VAT naliczonego nad należnym, którą jednostka będzie miała prawo odliczyć w następnych okresach rozliczeniowych lub która podlega zwrotowi zgodnie z zasadami i w terminach określonych w ustawie o VAT (saldo Wn konta 22–3).
VAT naliczony i VAT należny na kontach 22–1 oraz 22–2 (również w rejestrach zakupu i sprzedaży VAT) wykazywany jest – na podstawie dowodów źródłowych – w złotówkach i groszach. Z kolei w deklaracji VAT zarówno podstawę opodatkowania, jak i kwotę VAT należnego oraz naliczonego wykazuje się w pełnych złotych.
Ordynacja podatkowa ujednolica zasady zaokrąglania kwot należności. Jednak podatnicy często mają problemy z właściwym zaokrąglaniem kwot w deklaracjach przy rozliczaniu np. VAT. Podstawy opodatkowania, kwoty podatków, odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, oprocentowanie nadpłat oraz wynagrodzenia przysługujące płatnikom i inkasentom zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 gr pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.
W zależności od zasad przyjętych przez jednostkę na konto 22–3 przeksięgowuje się pełne niezaokrąglone kwoty należnego i naliczonego podatku VAT lub kwoty po zaokrągleniu.
Jeżeli jednostka stosuje zasadę, według której na konto 22–3 przeksięgowuje się kwoty podatku VAT przed zaokrągleniem, to zapisy w księgach rachunkowych mogą być następujące:
a) VAT należny przed zaokrągleniem: Wn konto 22–2 „Rozrachunki z tytułu VAT należnego” oraz Ma konto 22–3 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”;
b) VAT naliczony przed zaokrągleniem: Wn konto 22–3 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT” oraz Ma konto 22–1 „VAT naliczony i jego rozliczenie”.
Różnice wynikające z zaokrąglenia podatku VAT należnego i naliczonego przeksięgowuje się odpowiednio na konto pozostałych przychodów lub kosztów operacyjnych zapisami: Wn konto 76–1 „Pozostałe koszty operacyjne” oraz Ma konto 22–3 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT” lub Wn konto 22–3 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT” oraz Ma konto 76–0 „Pozostałe przychody operacyjne”.
W przypadku gdy jednostka przeksięgowuje na konto 22–3 już zaokrąglone kwoty należnego i naliczonego podatku VAT, to różnice wynikające z zaokrągleń ujmuje odpowiednio na koncie 76–0 „Pozostałe przychody operacyjne” lub koncie 76–1 „Pozostałe koszty operacyjne”. Następnie zaokrąglone do pełnych złotych kwoty podatku VAT należnego i naliczonego należy przeksięgować z kont: 22–2 i 22–1 na konto 22–3 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”.
przykład
W księgach
Jednostka w ewidencji sprzedaży VAT za lipiec 2018 r. wykazała sprzedaż opodatkowaną 23-proc. VAT w wysokości netto 18 233,00 zł oraz podatek należny w wysokości 4139,59 zł. W ewidencji zakupu VAT jednostka wykazała wartość netto zakupu w wysokości 13 258,22 zł, natomiast podatek VAT naliczony w kwocie 3049,39 zł.
Z ksiąg rachunkowych jednostki wynika, że na dzień 31 lipca 2018 r. salda kont związanych z rozliczeniem VAT wyniosły:
1. konto 22–2 „Rozrachunki z tytułu VAT należnego” – 4139,59 zł
2. konto 22–1 „VAT naliczony i jego rozliczenie” – 3049,39 zł.
3. konto 22–3 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT” – 0,00 zł.
SCHEMAT
/>
Objaśnienia do schematu
1. PK – przeksięgowanie:
a) VAT należny za lipiec 2018 r. kwota 4140,00 zł: strona Wn konto 22–2 „Rozrachunki z tytułu VAT należnego” oraz Ma 22–3 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”,
b) VAT naliczony za lipiec 2018 r. kwota 3049,00 zł: Wn konto 22–3 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT” oraz Ma konto 22–1 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,
2. PK – wyksięgowanie zaokrągleń w VAT:
a) dotyczących VAT należnego kwota 0,41 zł: Wn konto 76–1 „Pozostałe koszty operacyjne” oraz Ma 22–2 „Rozrachunki z tytułu VAT należnego”,
b) dotyczących VAT naliczonego kwota 0,39 zł: Wn konto 76–1 „Pozostałe koszty operacyjne” oraz Ma 22–1 „Rozrachunki z tytułu VAT naliczonego”.
Podstawa prawna:
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 395 ze zm.).
