Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Jestem skarbnikiem w gminie. Rada gminy na wniosek wójta zamierza dokonać zmian w budżecie. Chodzi o zwiększenie wydatków w rozdziale 75818 „Rezerwy ogólne i celowe” i w par. 6800 „Rezerwy na inwestycje i zakupy inwestycyjne”. Czy będzie to prawnie dopuszczalne i czy RIO może interweniować? Według nas pozwala na to ustawa samorządowa.
Zpodanego stanu faktycznego wynika, że gmina zamierza zwiększyć rezerwy w trakcie roku budżetowego, a to ma istotne znaczenie w kontekście regulacji prawnych ustawy o finansach publicznych. Należy bowiem zwrócić uwagę na treść art. 222 ust. 2 tego aktu. Ustawodawca postanowił tam, że w budżecie jednostki samorządu terytorialnego mogą być tworzone rezerwy celowe:
1) na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej nie może być dokonany w okresie opracowywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
2) na wydatki związane z realizacją programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2;
3) gdy odrębne ustawy tak stanowią.
Na kanwie ww. regulacji pomocne może być stanowisko zawarte w uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie z 8 maja 2018 r. (nr XII/1398/2018). Podkreślono w nim, że ww. art. 222 ust. 2 pkt 1 ustawy o finansach publicznych pozwala na tworzenie rezerwy celowej na etapie procedury budżetowej jednostki samorządu terytorialnego, czyli na etapie opracowywania budżetu takiej jednostki, w sytuacji, gdy brak jest możliwości szczegółowego podziału poszczególnych wydatków na pozycje klasyfikacji budżetowe. W konsekwencji powyższego w uchwale przyjęto, że zaplanowane zwiększenie rezerwy w dziale 758, rozdziale 75818 i par. 6800 – w trybie zmiany uchwały budżetowej w trakcie roku – oznacza naruszenie ww. art. 222 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy. Finalnie skutkowało to stwierdzeniem nieważności ww. wydatku przez kolegium regionalnej izby obrachunkowej w zakresie zaplanowania ww. wydatku. Podobna koncepcja interpretacyjna wynika nadto z uchwały ww. kolegium z 3 lipca 2018 r. (nr XVII/1857/2018), gdzie wprost wskazano, że zwiększenie rezerwy w ww. zakresie przedmiotowym jest niezgodne z ww. art. 222 ustawy.
Owszem, jak podaje skarbnik na mocy art. 51 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 994 ze zm.), gmina samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie uchwały budżetowej gminy. Co jednak istotne, w orzecznictwie sądowym podkreśla się, że owa samodzielność finansowa jest jednak ograniczona ustawowo, bowiem organom gminy wolno tylko tyle, na ile zezwalają ustawy (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 11 października 2012 r. sygn. akt I SA/Rz 895/12). W podanym zakresie granice działania gminy wyznacza z kolei ww. art. 222 ust. 2 ustawy o finansach publicznych.
Dlatego wnioskować należy, że regionalna izba obrachunkowa z dużym prawdopodobieństwem może wydać rozstrzygnięcie nadzorcze, opierając się o stosowne regulacje ustawy z 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 561). Wskazane jest zatem, aby skarbnik podjął czynności ukierunkowane na rezygnację z proponowanej zmiany budżetu.
Podstawa prawna:
Art. 222 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2077 ze zm.).
Art. 51 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 994 ze zm.).
