● Jak opodatkować sprzedaż towarów na zagranicznych targach
● Czy złożenie informacji VAT-26 po terminie wyklucza pełne odliczenie przy leasingu
● Jak przy ustalaniu prawa do zwolnienia podmiotowego obliczać wartość sprzedaży w lombardzie
● Czy mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie w przypadku usługi spawania
● Polska firma weźmie udział w targach książki odbywających się w Niemczech. W trakcie targów zamierza sprzedawać wydawane przez siebie książki, które przywiezie z Polski. Nabywcami mogą być zarówno osoby prywatne, jak i firmy. Czy sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu według stawki 5 proc. (w przypadku sprzedaży dla osób prywatnych) oraz – jako wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów – 0 proc. (gdy nabywcami będą firmy)?
Opodatkowaniu VAT w Polsce podlegają m.in. odpłatne dostawy towarów na terytorium Polski (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). A contrario – nie podlegają opodatkowaniu VAT w Polsce odpłatne dostawy towarów poza terytorium kraju.
W przedstawionej sytuacji miejsce dokonywania dostaw (sprzedaży) książek znajdować się będzie na terytorium Niemiec (na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, który stanowi, że miejscem dostawy towarów niewysyłanych ani nietransportowanych jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy). W konsekwencji dostawy te nie będą podlegać opodatkowaniu VAT w Polsce (ani według stawki 5 proc., ani według stawki 0 proc. jako wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów), lecz VAT w Niemczech (według niemieckiej stawki VAT właściwej dla książek). Zapewne towarzyszyć temu będzie obowiązek zarejestrowania się przez firmę, o której mowa, jako niemiecki podatnik VAT.
Dodać należy, że do wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów dochodzi nie tylko na skutek dostaw towarów wywożonych z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju (zob. art. 13 ust. 1 ustawy o VAT), ale również na skutek przemieszczania przez podatnika lub na jego rzecz towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które to towary zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć działalności gospodarczej podatnika (zob. art. 13 ust. 3 ustawy o VAT). Są to tzw. nietransakcyjne wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów.
Powoduje to, że przemieszczenie książek z Polski do Niemiec podlegać będzie opodatkowaniu VAT – jako nietransakcyjna wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (według stawki 0 proc., jeżeli spełnione będą warunki zastosowania tej stawki wynikające z art. 42 ust. 14 ustawy o VAT; w przeciwnym razie według stawki 5 proc.). Ponadto przemieszczenie to podlegać będzie opodatkowaniu VAT w Niemczech jako nietransakcyjne wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (na podstawie niemieckiego odpowiednika art. 11 ust. 1 ustawy o VAT).
Podstawa prawna
Art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 13 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 3 oraz art. 42 ust. 14 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
● Na początku kwietnia 2018 r. firma zawarła umowę leasingu samochodu osobowego i 5 kwietnia 2018 r. wpłaciła opłatę wstępną. Fakturę dokumentującą opłatę firma otrzymała 12 kwietnia 2018 r., a 25 kwietnia 2018 r. odebrała pojazd będący przedmiotem umowy leasingu i w tym samym dniu dokonała – udokumentowanego fakturą – pierwszego zakupu paliwa. 27 kwietnia 2018 r. firma zgłosiła samochód informacją VAT-26. Czy firma może odliczyć całość VAT z faktur za opłatę wstępną i paliwo?
Z punktu widzenia dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących pojazdów samochodowych pojazdy te dzielą się na:
● pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy,
● pozostałe pojazdy samochodowe; pojazdy należące do tej grupy uprawniają do pełnych odliczeń, jeżeli sposób ich wykorzystywania przez podatnika – zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu – wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (zob. art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT; pojazdy należące do tej grupy należy, co do zasady, zgłaszać naczelnikom urzędu skarbowego, składając informacje VAT-26 (zob. art. 86a ust. 12 ustawy o VAT).
Samochód, o którym mowa, należy do drugiej ze wskazanych grup. W konsekwencji jednym z warunków istnienia możliwości dokonywania pełnych odliczeń od dotyczących go wydatków od samego początku było zgłoszenie go naczelnikowi urzędu skarbowego poprzez złożenie informacji VAT-26 w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesiony został pierwszy dotyczący go wydatek (zob. art. 86a ust. 12 ustawy o VAT). W przypadku niezłożenia informacji VAT-26 w tym terminie uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia (zob. art. 86a ust. 13 ustawy o VAT).
W przedstawionej sytuacji pierwszym wydatkiem dotyczącym samochodu był wydatek na opłatę wstępną, który został poniesiony 5 kwietnia 2018 r. Oznacza to, że siedmiodniowy termin do złożenia informacji VAT-26 upłynął 12 kwietnia 2018 r. Złożenie tej informacji 25 kwietnia 2018 r. nastąpiło zatem po terminie.
Mimo to – zakładając, iż spełnione są dwa pozostałe warunki dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących pozostałych pojazdów samochodowych (tj. odpowiedni sposób wykorzystywania samochodu, zwłaszcza określony w ustalonych zasadach jego używania, oraz treść prowadzonej dla tego samochodu ewidencji przebiegu) – w przedstawionej sytuacji firmie przysługuje prawo do odliczania w całości VAT od wszystkich wskazanych wydatków, w tym poniesionych przed 25 kwietnia 2018 r. (tj. przed dniem złożenia informacji VAT-26). Informacja VAT-26 została bowiem złożona w tym samym miesiącu, co poniesiony został pierwszy wydatek, a więc na potrzeby korekty, o której mowa w art. 90b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, uznaje się, że pojazd ten jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej od kwietnia 2018 r. (zob. art. 90b ust. 4 ustawy o VAT). Odpowiednie zastosowanie ma np. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 19 lutego 2016 r. (nr IPPP1/4512-1342/15-2/KR), w której czytamy, że „z opisu sprawy wynika, że wnioskodawca nabył samochód 8 grudnia 2015 r. Zatem otrzymanie samochodu i wystawienie faktury nastąpiło w grudniu 2015 r. Jednakże – jak wynika z opisu sprawy – wnioskodawca nieterminowo złożył informację VAT-26 naczelnikowi urzędu skarbowego o tym pojeździe, tj. nie złożył jej w terminie 7 dni od dnia, w którym poniósł pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami – z ich nabyciem. Tym samym, w związku ze spóźnieniem w złożeniu VAT-26 zainteresowanemu przysługiwało prawo do odliczenia 50 proc. kwoty podatku naliczonego z tytułu zakupu samochodu, o którym mowa w rozpatrywanej sprawie wynikającego z otrzymanej faktury – zgodnie z art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy, w powiązaniu z ust. 12 i ust. 13 tego artykułu ustawy. Jednakże z uwagi na to, że 22 grudnia 2015 r. złożono informację VAT-26, Wnioskodawcy przysługuje prawo do korekty kwoty nieodliczonej podatku w wysokości 50 proc. kwoty podatku wykazanej na fakturze, w trybie przewidzianym w art. 90b ustawy”.
Poniesione przez firmę wydatki dotyczące przedmiotowego samochodu podzielić należy na wydatki wynikające z faktur otrzymanych do 24 kwietnia 2018 r. oraz wydatki wynikające z faktur otrzymanych od 25 kwietnia 2018 r. I tak:
● z faktur otrzymanych do 24 kwietnia 2018 r. w połowie kwotę podatku firma może odliczać na zasadach ogólnych (poprzez wykazanie zakupów w poz. 45 i 46 deklaracji VAT-7 za kwiecień 2018 r.), zaś w drugiej połowie w drodze korekty, o której mowa w art. 90b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT (poprzez wykazanie kwot podatku w poz. 48 deklaracji VAT-7 za kwiecień 2018 r.),
● z faktur otrzymanych od 25 kwietnia 2018 r. w całości kwotę podatku firma może odliczać na zasadach ogólnych (poprzez wykazanie zakupów w poz. 45 i 46 deklaracji VAT-7 za dany miesiąc).
Podstawa prawna
Art. 86a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
● Podatnik prowadzi lombard i korzysta ze zwolnienia podmiotowego. Czy dla ustalenia prawa do tego zwolnienia należy uwzględniać cenę sprzedaży rzeczy, czy jedynie marżę?
Przepisy zwalniają od VAT sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 tys. zł (zob. art. 113 ust. 1 ustawy o VAT), jak również sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekracza – w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym – 200 tys. zł (zob. art. 113 ust. 9 ustawy o VAT). Jest to tzw. zwolnienie podmiotowe.
Przy ustalaniu prawa do tego zwolnienia uwzględniana jest cała wartość sprzedaży. Dotyczy to nawet podatników korzystających z jednej z dwóch szczególnych procedur, w których podstawę opodatkowania stanowi marża (zob. art. 119 i 120 ustawy o VAT). Jak czytamy w interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 19 lutego 2015 r. (nr ILPP2/443-1264/14-2/JK), „do obliczenia wartości sprzedaży opodatkowanej, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, od przekroczenia której uzależniona jest utrata zwolnienia podmiotowego od podatku, brana jest cała wartość obrotu z tytułu sprzedaży opisanych usług turystycznych, pomniejszona o VAT wyliczony od marży”.
W konsekwencji także podatnik przy ustalaniu prawa do zwolnienia podmiotowego powinien uwzględniać całą wartość sprzedaży, tj. cenę sprzedaży używanych przedmiotów.
Podstawa prawna
Art. 113 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
● Spółka wykonała usługę spawania dla głównego wykonawcy kontraktu budowlanego. Czy w takiej sytuacji powinna wystawić fakturę ze stawką 23 proc., czy z odwrotnym obciążeniem?
Od 1 stycznia 2017 r. na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT mechanizmem odwrotnego obciążenia objęte może być świadczenie usług stanowiących roboty budowlane, tj. usług wymienionych w poz. 2–48 załącznika nr 14 do ustawy o VAT (są to usługi sklasyfikowane w grupowaniach 41–43 stosowanej dla celów podatkowych PKWiU z 2008 r.). Świadczenie takich usług jest objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia, jeżeli spełnione są łącznie trzy warunki:
● są świadczone przez podatnika, który nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego,
● nabywcą usługi jest podatnik zarejestrowany jako czynny podatnik VAT,
● usługodawca świadczy usługę jako podwykonawca (zob. art. 17 ust. 1h ustawy o VAT).
Mając to na uwadze, zauważyć należy, że usługi spawania stanowią roboty budowlane tylko wtedy, jeżeli są bezpośrednio powiązane z określonym obiektem budowlanym (np. spawanie stalowych szkieletów wieżowców, elementów żelbetowych ścian nośnych czy też konstrukcji mostów, wiaduktów). W innych przypadkach usługi spawania nie stanowią robót budowlanych.
W konsekwencji odpowiedź na pytanie zależy od tego, czy dotyczy ono usług spawania stanowiących roboty budowlane. Jeżeli tak, to na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT świadczenie tych usług jest objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia, a w konsekwencji powinno zostać przez spółkę udokumentowane fakturą bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku (zob. art. 106e ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT) oraz z adnotacją odwrotne obciążenie (zob. art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT). W przeciwnym razie nie są one objęte tym mechanizmem (zob. przykładowo interpretację indywidualną dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 grudnia 2017 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.689.2017.1.IK), a w konsekwencji powinny one zostać przez spółkę udokumentowane „zwykłą” fakturą z VAT naliczonym według stawki 23 proc.
Podstawa prawna
Art. 17 ust. 1 pkt 8 w zw. z załącznikiem nr 14 oraz art. 17 ust. 1h ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
