Szykują się kolejne reformy podatkowe. Przegląd najważniejszych zmian w VAT

Mniej podmiotów skorzysta ze zwolnienia

Jednym z punktów nowelizacji jest ograniczenie stosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług w przypadku podatników dokonujących sprzedaży internetowej towarów „narażonych na oszustwa”. Ustawodawca wskazuje w tym punkcie głównie na handel elektroniką. Ustawa dotknie także firmy świadczące usługi ściągania długów. Te także stracą zwolnienie z VAT.

Walka z „pustymi fakturami”

Projekt wprowadza zasadę, zgodne z którą w przypadku sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, fakturę do paragonu fiskalnego na rzecz nabywcy posługującego się NIP wystawia się tylko w przypadku, gdy paragon dokumentujący tę sprzedaż zawiera ten numer. Jak czytamy w uzasadnieniu ustawy, zmiany te są reakcją na zaobserwowany nieuczciwy proceder polegający na wystawianiu faktur na zaprzyjaźnione firmy, w zamian za korzyść majątkową, do paragonów fiskalnych wygenerowanych przez kasę, a nie odebranych przez klientów. Firmy na podstawie wystawionych faktur dokonują odliczenia podatku VAT, mimo że w rzeczywistości nie nabyły towarów lub usług, a tym samym zawyżają koszty podatkowe.

Dzięki nowym rozwiązaniom fiskus będzie miał pewność, że faktura wystawiona dla podatnika oraz wykorzystana przez niego na podstawie paragonu dokumentuje zakup dokonany przez tego podatnika.

Zwrot nadpłaty a „bezpodstawne wzbogacenie się”

Zgodnie z art. 72 Ordynacji, za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku. Zgodnie z omawianym projektem, powyższego przepisu nie stosuje się w przypadku, jeżeli zwrot żądanego nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku, którego ciężar został przerzucony na nabywcę lub na osobę trzecią i którego zwrot skutkowałby nieuzasadnionym wzbogaceniem podatnika . Z reguły nabywca towaru lub usługi płaci podatek zawarty w cenie towaru. W tym zakresie zatem „przerzucenie” rozumiane jest jako zapłata równowartości. Jak czytamy w uzasadnieniu, proponowana zmiana jest uzasadniona tym, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE państw a członkowski e są uprawnione do odmowy zwrotu podatków pobranych nienależnie w sytuacji, gdyby taki zwrot powodował nieuzasadnione ( bezpodstawne ) wzbogacenie podmiotów nominalnie uprawnionych do ubiegania się o jego zwrot.

Jasne zasady wykreślania z rejestru VAT

Zmianie ulegną także przepisy dotyczące przesłanek wykreślania z urzędu z rejestru podatników VAT oraz VAT UE. Resort finansów zwraca uwagę na wątpliwości interpretacyjne dotyczące tego, czy wykreślenie z rejestrów VAT następuje na skutek złożenia tzw. „zerowej” deklaracji, czy niewykazania w formularzach stosownej kwoty podatku. Ustawodawca zamienia więc spójnik „lub” na „ani” w poniższym przepisie.

„Naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu z rejestru podatników VAT podatników, którzy m.in. składali przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, w których nie wykazali sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia (art. 96 ust. 9a pkt 3 ustawy o VAT).”

Mniej uciążliwe sankcje

W obecnym stanie prawnym konsekwencje złożenia deklaracji korygującej po wszczęciu kontroli celno - skarbowej w zakresie wysokości dodatkowego zobowiązania są takie same, jak w przypadku złożenia deklaracji korygującej po zakończeniu kontroli celno - skarbowej i otrzymaniu wyniku kontroli (wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego w takich przypadkach wynosi 20 proc.) . Jak zauważa MF, nie ma zatem zachęty do złożenia deklaracji korygującej po samym wszczęciu kontroli. Nowe przepisy mają to zmienić. Jeśli podatnik złoży korektę deklaracji i wpłaci kwotę zobowiązania podatkowego lub zwróci nienależną kwotę zwrotu w terminie 14 dni od wszczęcia kontroli sankcje będą mniej uciążliwe. Wyniosą one wówczas nie 20, a 15 proc. kwoty uszczuplenia podatkowego.

Podstawa prawna: Projekt z dnia 13 lutego 2018 r. Ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw