Subskrybuj nas na Youtube
Kto chce sprawdzić, czy handluje z uczciwym, zarejestrowanym kontrahentem, musi wejść na dwa portale i zweryfikować trzy listy. Może się to zmienić, ale dopiero za rok.
/>
Od poniedziałku funkcjonują dwa nowe wykazy podatników dostępne na stronach Ministerstwa Finansów. Podatnicy i ich doradcy alarmują jednak, że gubią się w tych rejestrach. Nie kryją irytacji, bo nie wiedzą, jak dotrzeć do tych wykazów i po co jest ich aż tyle. Czy nie mógłby być jeden, obejmujący wszystkie dane, które ujawnia MF? – pytają.
Część informacji jest teraz publikowana w Biuletynie Informacji Publicznej, a część na Portalu Podatkowym. Co więcej, w BIP znajdują się aż dwa wykazy.
Przedsiębiorca, który chce mieć pewność, że jego kontrahent jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, musi więc wejść na dwa portale i zweryfikować trzy listy. Nie ma wyjścia, jeżeli chce dochować należytej staranności przy odliczaniu VAT wynikającego z otrzymanej faktury.
Co ważne, informacje o kontrahentach trzeba weryfikować jeszcze przed dobiciem targu, a nie dopiero wtedy, gdy faktura trafia do księgowej lub biura rachunkowego. Wtedy jest już za późno na badanie statusu dostawcy lub usługodawcy.
Resort chciał pomóc
– Nowe wykazy podatników VAT zostały udostępnione w takiej formie ze względu na ograniczony czas, który mieliśmy na przygotowanie technicznego rozwiązania. Chcieliśmy opublikować je przedsiębiorcom jak najwcześniej, aby umożliwić pełniejszą weryfikację kontrahentów – tłumaczy w rozmowie z DGP Wojciech Śliż, dyrektor departamentu VAT w Ministerstwie Finansów.
Dodaje, że po wprowadzeniu tzw. białej listy informacje o podatnikach będą dostępne w sposób zautomatyzowany i w szerszym zakresie. Ale na to przyjdzie podatnikom poczekać. – Myślę, że realną datą jest 1 stycznia 2019 r. – deklaruje dyrektor.
Resort zakłada, że po wprowadzeniu tej listy (znajdą się na niej również numery rachunków bankowych przedsiębiorców) dostępny będzie interfejs API, dzięki czemu twórcy oprogramowania finansowo-księgowego będą mogli automatycznie podłączyć się do niego i na bieżąco pobierać z niego dane. – Będzie wtedy można automatycznie sprawdzać, czy konkretny podatnik jest w danym wykazie – wyjaśnia Wojciech Śliż. Podatnicy będą jednak musieli pytać o określone podmioty. Nie będzie możliwości pobrania na swój komputer całej bazy podatników ze względu na ograniczenia związane z ochroną danych osobowych.
Dwa nowe wykazy i jeden stary
Nowe wykazy, udostępnione od poniedziałku w BIP resortu finansów, zawierają dwie listy podmiotów:
● którym odmówiono rejestracji (zgodnie z art. 96 ust. 4a ustawy o VAT) lub zostały wykreślone z rejestru VAT (zgodnie z art. 96 ust. 9 albo 9a) oraz
● przywróconych do rejestru VAT (zgodnie z art. 96 ust. 9h–j).
Zatem podatnik, który chce zweryfikować swojego kontrahenta, musi zaznaczyć, o którą listę mu chodzi. Jeśli kontrahenta nie ma na liście, system zwraca komunikat o treści: „W wykazie nie odszukano podmiotu według wskazanych kryteriów”.
Doradcy podatkowi twierdzą jednak, że po wprowadzeniu NIP danego przedsiębiorcy nie otrzymują prawidłowej informacji. Przykładowo, nie znajdowali wczoraj informacji o podatnikach przywróconych do rejestru VAT. Kontrahenci nadal więc mogą nie chcieć robić z nim interesów.
– Baza podatników VAT czynnych i wykorzystujące ją wykazy podmiotów niezarejestrowanych, wykreślonych i przywróconych do rejestru jako podatnicy VAT są na bieżąco aktualizowane – zapewniło nas wczoraj Ministerstwo Finansów. W odpowiedzi na pytanie DGP resort dodał, że nie dostał żadnego zgłoszenia ani informacji, że podatnik został przywrócony do rejestru podatników VAT, a nie zostało to odzwierciedlone w odpowiednich wykazach.
Chodzi o należytą staranność
Niezależnie od tego na innym portalu – podatkowym, za który również odpowiada MF – od prawie roku funkcjonuje inny wykaz – czynnych podatników VAT. I ten także trzeba sprawdzać. Co ważne, trzeba to robić jeszcze przed zawarciem transakcji. To bowiem jeden z elementów dochowania należytej staranności.
Ministerstwo Finansów pracuje obecnie nad oficjalną listą przesłanek należytej staranności. Ma być wskazówką dla podatników, co należy zrobić, żeby urząd nie kwestionował potem odliczenia podatku naliczonego. Prawdopodobnie znajdzie się na niej również wymóg weryfikowania, czy kontrahent jest czynnym podatnikiem VAT.
Zdaniem Andrzeja Nikończyka, doradcy podatkowego i partnera w KNDP, nie można jednak zapominać, że podatnik powinien sprawdzać kontrahenta tylko w sytuacji, gdy ma jakieś podejrzenia co do jego nieuczciwości.
– Weryfikacja nie jest ani warunkiem odliczenia VAT, ani ważności transakcji, jeśli została ona zrealizowana – podkreśla ekspert. Przypomina, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE nie ma znaczenia, czy podatnik został zarejestrowany do celów VAT. To tylko wymóg formalny. W praktyce jednak jest inaczej – organy podatkowe badają, czy firma sprawdziła m.in., czy jej kontrahent w momencie zawierania transakcji był zarejestrowany do celów VAT.
Wykaz znajdujący się na Portalu Podatkowym informuje o tym, kiedy status podatnika był sprawdzany (data). Pojawia się też dodatkowy komunikat, wskazujący na możliwość złożenia do naczelnika urzędu skarbowego wniosku o wydanie zaświadczenia, który potwierdzi, czy dany podmiot jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
