Od 1 stycznia 2018 r. z podatku od nieruchomości ustawowo mają być zwolnione żłobki. Jednak nie wiemy, czy tego typu ulga powinna przysługiwać placówkom, które działają w lokalach wynajmowanych od osób fizycznych.
Zacznijmy od początku. Otóż z analizy art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynika, że osoba prowadząca żłobek czy klub dziecięcy może być płatnikiem podatku od nieruchomości tylko wtedy, gdy jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, ewentualnie wynajmuje nieruchomość od jednostki samorządu terytorialnego. Z przepisu nie wynika, by płatnikiem podatku mogła być osoba fizyczna, która najmuje lokal od innego podmiotu niż jednostka samorządu terytorialnego, tutaj od osoby fizycznej. A jeżeli dany podmiot nie jest płatnikiem podatku, to nie może zostać z niej zwolniony.
Przy czym zwolnienie w opisywanym zakresie dla żłobków wprowadza od 1 stycznie 2018 r. ustawa o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin. Zgodnie z nowo dodanym do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych art. 7 ust. 2 pkt 2a „od podatku od nieruchomości zwalnia się: żłobki i kluby dziecięce oraz prowadzące je podmioty, w zakresie nieruchomości zajętych na prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego”. Na mocy tego przepisu zwolnienie dotyczy określonego podmiotu – podatnika i jednocześnie określonego przedmiotu podatku (nieruchomości zajętych na prowadzenie ww. placówek). Należy zatem przyjąć, że gdy dany podmiot będzie prowadził np. żłobek w lokalu wynajętym od innej osoby (nie od jednostki samorządu terytorialnego), podatnikiem będzie właściciel nieruchomości (niebędący jednostką samorządu terytorialnego). Wtedy nie będzie można zastosować ww. zwolnienia – w odniesieniu do podmiotu prowadzącego taki żłobek. Inaczej będzie w sytuacji, gdy taki podmiot będzie prowadził żłobek lub klubik w lokalu wynajętym od jednostki samorządu terytorialnego. Wówczas podatnikiem będzie właśnie ten podmiot (prowadzący żłobek), tego typu podmiotowi będzie też przysługiwało zwolnienie. Taki kierunek interpretacyjny prezentuje Regionalna Izba Obrachunkowa w Gdańsku (pismo z 6 października 2017 r., dostępne tutaj).
Warto dodać, że w zbliżonym zakresie (bowiem w odniesieniu do zwolnienia od podatku placówek oświatowych ) wypowiedział się także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 20 stycznia 2016 r. (sygn. akt I SA/Sz 742/15). Wskazano w nim m.in., że na podmiotach prowadzących działalność oświatową i będących np. właścicielami nieruchomości spoczywa obowiązek podatkowy, przy czym są one zwolnione z tego podatku na mocy art. 7 ust. 2 ww. ustawy. Jednocześnie WSA zaakcentował, że jednostki te nie mogą korzystać ze zwolnienia wówczas, gdyby nie ciążył na nich obowiązek podatkowy. Będzie tak np. wówczas, gdy przedszkole lub osoba prowadząca przedszkole wynajmuje budynek od osoby fizycznej będącej właścicielem budynku. Podatnikiem podatku od tego budynku będzie wówczas osoba fizyczna (właściciel budynku), a nie przedszkole (lub osoba prowadząca przedszkole). Osoba fizyczna nie będzie zatem mogła być zwolniona z podatku, ponieważ omawiane zwolnienie jest podmiotowym zwolnieniem i obejmuje jedynie jednostki objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy.
Podstawa prawna
Ustawa z 7 lipca 2017 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin (Dz.U. z 2017 r. poz. 1428).
Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 716 ze zm.).
