Odszkodowanie, które płaci zakład pracy za to, że nie wywiązał się z zobowiązania i nie sprzedał pracownikowi mieszkania po preferencyjnej cenie, podlega opodatkowaniu – orzekł WSA w Warszawie.
Sprawa dotyczyła byłej pracownicy elektrociepłowni, będącej najemcą mieszkania zakładowego. Zostało ono wybudowane w latach 80. na gruncie należącym do Skarbu Państwa. W 2002 r. elektrociepłownia przyjęła regulamin sprzedaży lokali pracownikom. Mieli oni nabyć je z bonifikatą, a jej wysokość była uzależniona od stażu pracy w zakładzie i okresu najmu. Wiele osób wykupiło w ten sposób mieszkania, lecz w przypadku kobiety stało się inaczej. Cofnięte zostało bowiem użytkowanie wieczyste gruntu, na którym znajdował się budynek, wskutek czego elektrociepłownia nie mogła wywiązać się z zobowiązania sprzedaży lokalu.
Pracownica wniosła pozew do sądu o zapłatę odszkodowania za nienależyte wykonanie zobowiązania. Sąd przyznał jej 216 tys. zł wraz z odsetkami. W styczniu 2016 r. otrzymała tę kwotę.
Kobieta była przekonana, że nie musi płacić od tych pieniędzy podatku, bo art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT zwalnia z niego odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej. Kobieta uważała, że odszkodowanie, które otrzymała, było wyrównaniem rzeczywiście poniesionej straty. Utraciła bowiem prawo do nabycia odrębnego prawa do lokalu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził natomiast, że zwolnienie jej nie przysługuje, bo art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT dotyczy tylko odszkodowań za szkodę rzeczywistą, a więc za faktycznie poniesione straty, a nie utracone korzyści. Organ stwierdził, że w tej sprawie mamy do czynienia z utratą korzyści, bo podatniczka dostała odszkodowanie za to, że nie mogła kupić obiecanego mieszkania.
Dyrektor IS uznał, że otrzymane przez nią pieniądze są przychodem z innych źródeł i należy je opodatkować na ogólnych zasadach. Tego samego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Sędzia Aneta Trochim-Tuchorska potwierdziła, że chodzi o utracone korzyści. Zakład pracy nie wykonał bowiem czynności, do której się zobowiązał. Natomiast zwolnione z PIT są jedynie odszkodowania za straty rzeczywiste – uznała sędzia.
Wyjaśniła, że należy przez nie rozumieć każdy uszczerbek na majątku osoby poszkodowanej, zarówno w postaci zmniejszenia jej aktywów, jak i powiększenia pasywów. Natomiast utracone korzyści obejmują nie tylko utracony zysk, lecz także inne zwiększenia majątku podatnika. – W wyniku działań zakładu majątek podatniczki nie powiększył się o prawo własności lokalu. Podatniczka utraciła korzyści, za które dostała odszkodowanie – wskazała sędzia Trochim-Tuchorska.
WSA orzekł, że takie odszkodowanie nie jest zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT. Wyrok jest nieprawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 19 października 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 3311/16.