Subskrybuj nas na Youtube
Analiza jednolitych plików kontrolnych przez fiskusa weszła w lipcu na zupełnie nowy poziom. Znacząco wzrosła liczba wykrytych niezgodności między JPK a deklaracjami VAT i VAT-UE. Maleje za to problem z fakturami wystawianymi przez firmy, których próżno szukać w rejestrze podatników.
Tak wynika z odpowiedzi Krajowej Administracji Skarbowej na pytanie DGP. Zdaniem KAS coraz lepsze wyniki analizy miesięcznych JPK to efekt wykorzystania nowych narzędzi informatycznych, które uzyskali urzędnicy fiskusa. Podobnego zdania są eksperci. Zwracają uwagę, że poziom wykorzystania przez KAS danych analitycznych będzie tylko rósł. Tym samym przedsiębiorcy powinni jeszcze uważniej sprawdzać przed wysyłką pliki JPK.
Niezgodności w kraju...
W lipcu br. fiskus wykrył aż 4312 niezgodności między JPK a deklaracjami VAT. Dla porównania w czerwcu było to 1855 przypadków. Wzrost jest więc ponad dwukrotny. To wciąż jednak tylko kilka procent wszystkich JPK_VAT, jakie trafiają do urzędników.
/>
O nieprawidłowościach w przesłanych danych pracownicy skarbówki powiadamiają podatników SMS-em bądź e-mailem. Błędy nie oznaczają też automatycznie podatkowego oszustwa, bo jak pisaliśmy w artykule „Bez zgodności i bez oszustwa” w DGP 89/2017, najczęściej wynikają one z... przepisów ustawy o VAT. Chodzi o zasadę, zgodnie z którą podatek należny powstaje w momencie dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi, natomiast podatek naliczony od tych transakcji może być wykazany dopiero wtedy, gdy nabywca otrzyma fakturę. Co więcej, nabywca może odliczyć VAT naliczony nie tylko w miesiącu otrzymania faktury, ale nawet w kolejnych dwóch okresach rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT). Wystarczy więc porównanie kwot VAT należnego i naliczonego, aby odkryć niezgodność. Sytuację należy wyjaśnić z urzędnikami. Jeżeli tłumaczenie zostanie zaakceptowane, nie ma potrzeby dokonywania korekty rozliczeń. Jak tłumaczy fiskus, taki sposób działania jest w interesie podatników – oszczędzają sobie problemów w trakcie potencjalnych czynności sprawdzających.
...i za granicą
W lipcu wzrosła też liczba wykrytych niezgodności pomiędzy JPK_VAT a informacjami podsumowującymi, czyli dokumentami składanymi przez podatników handlującymi z podmiotami z innych krajów UE. Przy wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów odkryto 49 607 nieprawidłowości, a przy ich nabyciu aż 56 408. Miesiąc wcześniej było to odpowiednio: ok. 3,5 tys. i 7,3 tys.
– Niezgodności, o których informuje KAS, mogą wynikać z wielu czynników – tłumaczy Ernest Frankowski, partner w dziale doradztwa podatkowego Deloitte. Jego zdaniem trudno w związku z tym wskazać jeden powód, który stałby za statystykami udostępnionymi przez KAS.
– Wzrost liczby wykrytych niezgodności może być efektem wykorzystania przez urzędników nowego oprogramowania, nad którym, według informacji prasowych, prace zakończono 31 sierpnia – wyjaśnia ekspert.
Chodzi o narzędzie, które pozwala budować podatkowe raporty w oparciu o dane zgromadzone w tzw. Fundamencie Danych.
– W swoich analizach fiskus opiera się nie tylko na informacjach widniejących w Fundamencie Danych. Posługuje się również dotychczasowym narzędziem, jakim jest JPK Analizator, a także wszelkiego rodzaju danymi z innych źródeł, do których ma dostęp KAS – dodaje Marcin Sidelnik, partner w PwC.
Potwierdza to także odpowiedź udzielona nam przez biuro prasowe KAS. Wynika z niej, że obecnie pion analityczny fiskusa przygotował 11 raportów (wliczając podraporty liczba ta wzrasta do 15). Wśród nich są te związane z transakcjami wewnątrzwspólnotowymi, w tym z deklaracjami VAT-UE – wyjaśnia KAS.
Coraz mniej nieaktywnych
W lipcu zmniejszyła się za to skala problemu z fakturami wystawianymi przez przedsiębiorców, którzy nie mają formalnego statusu podatnika VAT. Przypomnijmy, że od 1 stycznia 2017 r. skarbówka zyskała nowe, daleko idące możliwości wykreślania firm z rejestru podatników VAT (np. jeśli zostały zawieszone na dłużej niż pół roku, podały fałszywe dane w zgłoszeniu rejestracyjnym itp.). Problem w tym, że przez co najmniej pierwsze pół roku firmy nie wiedziały nawet, że znikały z wykazu, bo nie były o tym powiadamiane (obecnie fiskus o tym informuje). Dalej więc wystawiały faktury VAT, a ich kontrahenci uwzględniali je w swoich rozliczeniach. Takich przypadków jest już coraz mniej. O ile w maju dokumenty takie wystawiło 5751 nieaktywnych podatników, to w lipcu już tylko 2763. Odpowiednio o ile w maju 7940 firm uwzględniło takie faktury w swoich rozliczeniach, to w lipcu już tylko 3404.
– Za taką statystyką stoją nie tylko nowe narzędzia analityczne używane przez fiskusa. Coraz więcej podatników sprawdza status swojego kontrahenta na stronach Portalu Podatkowego przed złożeniem deklaracji VAT i JPK – twierdzi Marcin Sidelnik. Jego zdaniem problem będzie się stopniowo zmniejszał w kolejnych miesiącach wraz z planowanym na początek 2018 r. utworzeniem publicznych rejestrów podatników VAT (w tym firm nieaktywnych). To zapewne jeszcze bardziej przełoży się na zwiększoną weryfikację danych w JPK przed ich wysyłką – uważa ekspert PwC.
OPINIA
Czas na zmianę myślenia przedsiębiorców
/>
Z przedstawionych statystyk jednoznacznie wynika, że wciąż spory odsetek podatników nie radzi sobie z JPK. Tymczasem uzgodnienie treści pliku z deklaracją VAT przed ich złożeniem powinno być już standardowym elementem procesu kalkulacji podatku. Przedsiębiorcy powinni zmienić swoje myślenie i przyzwyczaić się do tego, że to JPK_VAT jest teraz ich rejestrem VAT. Tak jak do tej pory tworzyli deklarację w oparciu o rejestry, tak teraz powinni opierać się na treści JPK. Jeśli plik nie odzwierciedla wszystkich transakcji, to należy jeszcze raz przejrzeć cały proces jego powstawania. Ministerstwo Finansów na razie wyrozumiale podchodzi do wszelkiego rodzaju niezgodności, ale jeśli będą one odkrywane masowo u jednego podatnika, to taka sytuacja może się zmienić. Pamiętajmy też, że resort zapowiada, że już w 2019 r. deklaracje VAT mogą być zastąpione przez JPK. Jeśli więc ktoś wysyła dziś nieprawidłowe pliki i nie zainteresuje się ich korygowaniem, to w przyszłości będzie przesyłał nieprawidłowe deklaracje i może ponieść tego konsekwencje.
/>
