Przedsiębiorca (podatnik VAT czynny oraz podatnik VAT UE) świadczy usługi oddelegowania pracowników do różnych państw UE (głównie Niemcy, Francja i kraje Beneluxu). Na okres od 21 września do 30 października 2017 r. na podstawie umowy zawartej z hiszpańską winnicą (hiszpański podatnik VAT i VAT UE) oddelegowano pracowników do zbiorów winogron. Zgodnie z umową usługa ma być rozliczona w trzech 10-dniowych okresach (od 21 do 30 września, od 1 do 10 października i od 11 do 20 października). Łącznie przedsiębiorca ma otrzymać 90 tys. zł, w trzech częściach po 30 tys. zł. Każda z części wynagrodzenia ma być płatna w terminie 15 dni od doręczenia faktury, która będzie mogła być wystawiona dopiero po zakończeniu każdego z tych 10-dniowych okresów rozliczeniowych. Fakturę za pierwszy 10-dniowy okres wystawiono już 2 października 2017 r. W jaki sposób przedsiębiorca powinien rozliczyć świadczenie tej usługi? Przypuszcza on, że łączne koszty uzyskania przychodów związane z realizacją tego kontraktu wyniosą 75 tys. zł. VAT rozlicza na zasadach ogólnych (deklaracje VA-7), a podatek dochodowy rozlicza na zasadzie podatku liniowego, prowadząc księgi rachunkowe. Zaliczki na PIT opłaca miesięcznie. Dla celów VAT przedsiębiorca jest zarejestrowany wyłącznie w Polsce.
W pierwszej kolejności należy ustalić, gdzie znajduje się miejsce świadczenia tych usług.
Usługi oddelegowania personelu (pracowników) świadczone na rzecz podatnika VAT mającego siedzibę działalności gospodarczej i zarazem stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (jak rozumiem) w Hiszpanii należy ustalić zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT. Zatem miejscem opodatkowania tych usług będzie Hiszpania.
Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (zob.art. 28b ust. 1 in principio ustawy o VAT). Przez podatnika rozumie się tu m.in. podatnika VAT z Polski, z innego państwa UE lub z kraju trzeciego, stosownie do art. 28a pkt 1 lit. a ustawy o VAT.
Zatem przedmiotowe usługi nie podlegają opodatkowaniu VAT w Polsce.
Poza terytorium
Przedmiotowe usługi z punktu widzenia polskich przepisów stanowić będą świadczenie usług poza terytorium kraju (eksport usług) wykazywane w deklaracji VAT-7, informacji podsumowującej VAT-UE oraz ujmowane w ewidencji prowadzonej dla celów VAT.
Podatnicy świadczący usługi, których miejscem świadczenia nie jest terytorium kraju, są zobowiązani w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju. Tak wskazuje art. 109 ust. 3a ustawy o VAT.
W przypadku usług, do których ma zastosowanie art. 28b ustawy o VAT, stosuje się też odpowiednio art. 19a ust. 1–3 i 8 ustawy o VAT.
Analogicznie postępujemy, stosownie do art. 101 ust. 11 ustawy o VAT, aby ustalić moment, na który wykazujemy te usługi w informacji podsumowującej VAT-UE.
W analizowanej sprawie moment, na który należy ująć przedmiotowe usługi w ewidencji prowadzonej dla celów VAT, a w konsekwencji deklaracji VAT-7 (a także w informacji podsumowującej VAT-UE), należy ustalić, stosując odpowiednio art. 19a ust. 1 i ust. 3 ustawy o VAT. Spółka nie otrzymuje zaliczek, a zatem art. 19a ust. 8 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania.
Kiedy wykonanie
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi (zob. art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi (art. 19a ust. 3 ustawy o VAT).
Zatem usługi dotyczące pierwszego 10-dniowego okresu należy uznać za wykonane 30 września 2017 r. (wykazujemy je w ewidencji VAT oraz deklaracji VAT-7 i informacji podsumowującej VAT-UE za wrzesień 2017 r.). Z kolei z drugiego i trzeciego 10-dniowego okresu będą odpowiednio wykonane 10 i 20 października 2017 r. (oba okresy wykazujemy w ewidencji VAT i deklaracji VAT-7 oraz informacji podsumowującej za październik 2017 r.).
Podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej (zob. art. 29a ust. 1 ustawy o VAT). W analizowanej sprawie podstawa opodatkowania za każdy z tych 10-dniowych okresów wyniesie 30 000 zł. Zatem w deklaracji VAT-7 za wrzesień przedsiębiorca powinien z tytułu eksportu usług wykazać 30 000 zł, a w deklaracji VAT-7 za październik 2017 r. łącznie 60 000 zł.
Uwaga: Dla hiszpańskiego kontrahenta przedsiębiorca powinien z tytułu każdego wykonanego 10-dniowego okresu rozliczeniowego wystawić fakturę (zob. art. 106a pkt 2, art. 106b ust. 1 ustawy o VAT) w terminie do 15. dnia następnego miesiąca (zob. art. 106i ust. 1 ustawy o VAT). Wystawienie faktury 2 października 2017 r. za okres od 21 do 30 września 2017 r. jest zatem prawidłowe. Z kolei wystawienie faktury za pozostałe dwa okresy rozliczeniowe powinno nastąpić najpóźniej 15 listopada 2017 r. Faktura powinna zawierać dane jak zwykła faktura krajowa, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem. Obowiązkowo natomiast powinna zawierać numery VAT UE przedsiębiorcy oraz hiszpańskiego usługobiorcy oraz oznaczenie „odwrotne obciążenie” (zob. art. 97 ust. 10 pkt 3 i art. 106e ustawy o VAT).
Ważne: Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami (zob. art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT). Zatem jeżeli przedsiębiorca na potrzeby realizacji tych usług nabywał jakieś towary lub usługi, co nie wynika z przedstawionego stanu faktycznego, to przysługiwałoby mu prawo do odliczenia naliczonego przy ich nabyciu podatku VAT z uwzględnieniem art. 86, art. 86a, art. 88, art. 90–91 ustawy o VAT. Jednak z uwagi na brak danych kwotowych kwestia ta zostanie pominięta w schemacie rozliczenia.
PIT
W związku z wykonaniem przedmiotowego kontraktu po stronie spółki przedsiębiorcy powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o PIT za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
W każdym z 10-dniowych okresów rozliczeniowych przychody przedsiębiorcy z tytułu wykonania tych usług wyniosą zatem po 30 000 zł, są one bowiem należne, mimo że jeszcze faktycznie nieotrzymane.
Przedmiotowe usługi rozliczane są w okresach rozliczeniowych. W myśl art. 14 ust. 1e ustawy o PIT, jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. Zatem w odniesieniu do usług wykonanych w pierwszym okresie rozliczeniowym przychód powstanie 30 września 2017 r. w wysokości 30 000 zł, w pozostałych dwóch okresach odpowiednio 10 października 2017 r. (30 000 zł) oraz 20 października 2017 r. (30 000 zł). Oznacza to, że we wrześniu 2017 r. w związku z realizacją tego kontraktu przedsiębiorca powinien rozpoznać przychody w wysokości 30 000 zł, a w październiku 2017 r. w wysokości 60 000 zł.
Przedmiotem opodatkowania podatkiem PIT jest dochód, tj. nadwyżka przychodów nad kosztami uzyskania przychodów. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że przedsiębiorca przypuszcza, iż łączne koszty uzyskania przychodów związane z realizacją tego kontraktu wyniosą 75 000 zł. Analiza prawidłowości tego założenia wykracza poza ramy niniejszej publikacji. Na potrzeby schematu rozliczenia przyjmę tę łączną kwotę kosztów podatkowych, a dodatkowo przyjmę, że we wrześniu 2017 r. koszty te wyniosą 25 000 zł, a w październiku 50 000 zł. [TABELA]
WAŻNE
W świetle przepisów rozporządzenia 282/2011 na moment zakończenia każdego 10-dniowego okresu rozliczeniowego przedsiębiorca powinien sprawdzić status hiszpańskiego kontrahenta jako podatnika VAT UE w systemie VIES. Dla celów dowodowych powinien wydrukować potwierdzenie tego sprawdzenia.
Tabela Ustalenie zaliczki PIT
Miesiąc Dochód stanowiący podstawę do pobrania zaliczki na PIT wyniesie Zaliczka na PIT wyniesie
wrzesień 2017 r. 5000 zł (30 000 zł – 25 000 zł) 950 zł (5000 zł x 19 proc.)
październik 2017 r. 10 000 zł (60 000 zł – 50 000 zł) 1900 zł (10 000 zł x 19 proc.)
Przedsiębiorca rozlicza się podatkiem liniowym, a zatem stosuje jednolitą, 19-proc. stawkę PIT.
Schemat rozliczenia przedsiębiorcy*
1. KTÓRY PODATEK WYSTĄPI I W KTÓREJ DEKLARACJI WYKAZUJEMY
VAT:
Podatek należny: nie wystąpi ani we wrześniu 2017 r., ani w październiku 2017 r. (jednak w poz. 11 i 12 deklaracji VAT-7 należy wykazać za wrzesień 2017 r. kwotę 30 000 zł, a za październik 2017 r. – 60 000 zł).
Podatek naliczony nie wystąpi ani we wrześniu 2017 r., ani w październiku 2017 r.
PIT:
Przychody: 30 000 zł we wrześniu 2017 r. oraz 60 000 zł w październiku 2017 r.
Koszty uzyskania przychodów: 25 000 zł we wrześniu 2017 r. oraz 50 000 zł w październiku 2017 r.
Dochód: 5000 zł we wrześniu 2017 r. oraz 10 000 zł w październiku 2017 r.
Należny PIT: 950 zł we wrześniu 2017 r. oraz 1900 zł w październiku 2017 r.
Dla celów podatku PIT przedsiębiorca nie ma obowiązku składać deklaracji zaliczkowej, powinien jednak uwzględnić przedmiotowe przychody i koszty uzyskania przychodów przy obliczeniu zaliczki na PIT za wrzesień i październik 2017 r. podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego, a po zakończeniu roku podatkowego uwzględnić go w zeznaniu rocznym PIT-36L.
2. TERMIN ZŁOŻENIA DEKLARACJI
VAT-7** oraz informacja podsumowująca VAT UE** : 25 października 2017 r. za wrzesień 2017 r. oraz 27 listopada 2017 r. (25 listopada to sobota) za październik 2017 r.
PIT-36L: 30 kwietnia 2018 r.
* W schemacie uwzględnione są jedynie przedmiotowe usługi oddelegowania personelu do zbioru winogron; natomiast w rozliczeniu pominięte zostały inne zdarzenia/czynności.
** Wyłącznie w formie elektronicznej.
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE z 2011 r. L 77, s. 1, ze zm.).
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.).