Subskrybuj nas na Youtube
W związku z brakiem zapłaty należności wynikającej z uzyskanego przez jednostkę nakazu zapłaty kierownik jednostki podjął decyzję o skierowaniu wierzytelności na drogę postępowania egzekucyjnego. Komornik w odpowiedzi na skierowany wniosek o wszczęcie egzekucji wezwał jednostkę do uiszczenia zaliczki na:
Wynagrodzenie komornika za poszukiwanie majątku dłużnika
W przypadku gdy wierzyciel we wniosku o egzekucję nie wskaże majątku pozwalającego na zaspokojenie świadczenia, komornik wzywa dłużnika do złożenia wykazu majątku lub innych wyjaśnień niezbędnych do przeprowadzenia egzekucji (art. 801 kodeksu postępowania cywilnego, dalej: k.p.c.). Złożenie przez dłużnika wykazu majątku następuje pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. W przypadku gdy w drodze czynności opisanych powyżej nie ma możliwości ustalenia majątku dłużnika pozwalającego na zaspokojenie świadczenia, do którego może być skierowana egzekucja, wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika (art. 8012 k.p.c.).
/>
Zlecenie komornikowi poszukiwania majątku może nastąpić za opłatą stałą określoną w art. 53a ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. W przypadku nieuiszczenia przez wierzyciela opłaty w terminie siedmiu dni od otrzymania wezwania komornik zwraca wniosek zawierający zlecenie poszukiwania majątku.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że opłata ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zostało to potwierdzone w interpretacji ogólnej ministra finansów wydanej 9 czerwca 2015 r., nr PT1.050.1.2015.LJU.19. Komornik, wykonując wspomniane powyżej czynności egzekucyjne, prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Oznacza to, że na opłatę stałą (zaliczkę) powinna zostać wystawiona faktura w momencie otrzymania przez komornika zaliczki na poczet wykonanej usługi (gdy opłata egzekucyjna pobierana jest w trakcie postępowania egzekucyjnego) bądź też w momencie otrzymania należnej opłaty po zakończeniu egzekucji.
Uwzględniając zasady ewidencji operacji w jednostkach budżetowych wynikające z rozporządzenia ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planu kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych, oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, ewidencja opłaty (zaliczki) przekazanej komornikowi na poczet wynagrodzenia za poszukiwanie majątku oraz jej rozliczenie powinno przebiegać w niżej określony sposób.
/>
Objaśnienia:
1. WB – wpłata przez jednostkę opłaty (zaliczki) na poczet wynagrodzenia komornika za poszukiwanie majątku dłużnika:
● Wn konto 240 Pozostałe rozrachunki (analityka: komornik – opłata za odnalezienie majątku dłużnika)
● Ma konto 130 Rachunek bieżący jednostki – subkonto wydatków (analityka: par. 4610)
2. FK – faktura wystawiona przez komornika na otrzymaną zaliczkę:
● Wn konto 300 Rozliczenie zakupu – wartość netto opłaty
● Wn konto 225 Rozrachunki z budżetami (analityka: VAT)
● Ma konto 240 Pozostałe rozrachunki – wartość brutto opłaty (analityka: komornik – opłata za odnalezienie majątku)
3. PK – przeniesienie kosztów opłaty po wykonaniu usługi:
● Wn konto 761 Pozostałe koszty operacyjne (analityka: par. 4610)
● Ma konto 300 Rozliczenie zakupu
Zaliczki na wydatki gotówkowe
Niezależnie od opłat na pokrycie wynagrodzenia komornika za poszukiwanie majątku, wierzyciel ma obowiązek uiszczania zaliczek na pokrycie wydatków gotówkowych, o których mowa w art. 39 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Do wydatków tych zaliczamy:
1) należności biegłych;
2) koszty ogłoszeń w pismach;
3) koszty transportu specjalistycznego, przejazdu poza miejscowość, która jest siedzibą komornika, przechowywania i ubezpieczania zajętych ruchomości;
4) należności osób powołanych na podstawie odrębnych przepisów do udziału w czynnościach;
5) koszty działania komornika, o których mowa w art. 8 ust. 11, poza terenem rewiru komorniczego;
6) koszty doręczenia środków pieniężnych przez pocztę lub przelewem bankowym;
7) koszty uzyskiwania informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania egzekucyjnego lub wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia;
8) koszty doręczenia korespondencji, z wyjątkiem kosztów doręczenia stronom zawiadomienia o wszczęciu egzekucji bądź postępowania zabezpieczającego lub dokumentów doręczanych na podstawie art. 25 i art. 28 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z 15 maja 2014 r. ustanawiającego procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych;
9) koszty dostępu do systemu teleinformatycznego obsługującego zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego.
Komornik jest zobowiązany rozliczyć zaliczkę w terminie miesiąca od dnia poczynienia wydatków, na które była przeznaczona, i zwrócić jej niewykorzystaną część. Jeżeli skutkiem wcześniejszego ukończenia postępowania lub z innych przyczyn opłacona zaliczkowo czynność w ogóle nie została dokonana, termin miesięczny biegnie od dnia ukończenia postępowania lub zaistnienia przyczyn niedokonania czynności. W tym celu komornik wydaje postanowienie, w którym określa w szczególności: stronę lub innego uczestnika postępowania, który uiścił zaliczkę i jej wysokość, czynności, na poczet których pobrano zaliczkę, ze wskazaniem daty ich dokonania, kwoty zaliczone na pokrycie poszczególnych czynności z jednoczesnym wskazaniem sposobu i podstaw ich wyliczenia, oraz kwotę podlegającą zwrotowi i oznaczenie osoby, na rzecz której zwrot ma nastąpić.
W przeciwieństwie do opłat ponoszonych na rzecz komornika z tytułu wynagrodzenia za poszukiwanie majątku, zaliczki na pokrycie wydatków gotówkowych nie podlegają VAT. Co oznacza, że nie powinny być dokumentowane fakturą. Są to wydatki poniesione w imieniu i na rzecz usługobiorcy i nie wchodzą w podstawę opodatkowania. Sposób ujęcia zaliczki na pokrycie wydatków gotówkowych w księgach rachunkowych jednostki przedstawiono poniżej.
Objaśnienia:
1. WB – wpłata zaliczki na pokrycie wydatków gotówkowych na rachunek bankowy komornika:
● Wn konto 240 Pozostałe rozrachunki (analityka: komornik – zaliczka)
● Ma konto 130 Rachunek bieżący jednostki – subkonto wydatków (analityka: par. 4610)
2. WB – wpłata przez komornika na rachunek bankowy jednostki uzyskanej spłaty należności głównej wraz z odsetkami, kosztami sądowymi i egzekucyjnymi, w tym zwrot zaliczki – w następnym roku budżetowym:
● Wn konto 130 Rachunek bieżący jednostki – subkonto dochodów (analityka: odpowiedni paragraf)
● Ma konto 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych (analityka: kontrahent i odpowiedni paragraf)
● Ma konto 240 Pozostałe rozrachunki (analityka: komornik – zaliczka)
Natomiast w przypadku gdy egzekucja okazała się całkowicie lub częściowo bezskuteczna, wydatki poniesione przez komornika, które nie zostały pokryte z wyegzekwowanej części świadczenia, obciążają wierzyciela (art. 42 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji). Koszty te jako niezwiązane z bezpośrednią działalnością jednostki, stosownie do postanowień art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości, powinny być zaewidencjonowane jako pozostałe koszty operacyjne zapisem oznaczonym jako pkt 3
3. PK – zaksięgowanie kosztów pokrytych z wniesionej zaliczki na rachunek komornika, obciążających wierzyciela (jednostkę):
● Wn konto 761 Pozostałe koszty operacyjne
● Ma konto 240 Pozostałe rozrachunki (analityka: komornik – zaliczka)
Podstawa prawna
Ustawa z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1822 ze zm.).
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1138 ze zm.).
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047 ze zm.).
Rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planu kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 760).
