System roweru metropolitalnego

Sprawa dotyczyła stowarzyszenia powołanego przez kilkanaście gmin w celu budowy systemu roweru metropolitalnego. W ramach tego projektu stowarzyszenie miało uruchomić, zarządzać i eksploatować system rowerów miejskich. Okazało się jednak, że wpływy z opłat użytkowników i reklam nie pokryją kosztów funkcjonowania systemu. Dlatego przewidziano dodatkowe finansowanie w formie składek członkowskich (rekompensat) od gmin.

Składki od gmin tylko na pokrycie kosztów

Stowarzyszenie uważało, że takie składki będą bez VAT. Argumentowało, że nie będzie to zapłata za świadczenie usług na rzecz gmin, ponieważ składki nie wpłyną bezpośrednio na cenę wypożyczenia roweru. Podkreśliło, że jego działania dotyczą realizacji zadań własnych gmin (rozwój kultury fizycznej i turystyki rowerowej), a składki są tylko sposobem pokrycia kosztów realizacji projektu, nie przewidziano zysku.

Innego zdania był Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Stwierdził, że między płatnością a wykonywanym świadczeniem będzie zachodził bezpośredni związek, więc gminne składki będą zapłatą za usługi świadczone przez stowarzyszenie.

Nie wpływają na cenę

Interpretację tę uchylił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku (sygn. akt I SA/Gd 671/22). Orzekł, że środki pochodzące od gmin nie są powiązane z ceną usługi ani nie stanowią wynagrodzenia za konkretne świadczenia.

Sąd przypomniał, że dotacje podmiotowe, mające charakter ogólny i niepowiązane z konkretną usługą, nie wchodzą do podstawy opodatkowania VAT. Podkreślił, że dotacje (subwencje) wchodzą do podstawy opodatkowania tylko wtedy, gdy wpływ na cenę jest bezpośredni. Na potwierdzenie przywołał wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 listopada 2004 r. (C-144/02), 15 lipca 2004 r. (C-463/02), 22 listopada 2001 r. (C-184/00).

Są więc bez VAT

Wątpliwości co do tego nie miał również NSA. W tym przypadku - jak uzasadnił sędzia Włodzimierz Gurba - mamy do czynienia z typową dotacją kosztową, której jedynym celem jest pokrycie ewentualnych strat wynikających z realizacji projektu.

- Przedstawiony przez stowarzyszenie stan faktyczny w żaden sposób nie usprawiedliwia argumentacji organu podatkowego, jakoby rekompensata miała wpływać na cenę świadczonych usług wypożyczania rowerów. Nie można bowiem wywieść, że od tej rekompensaty zależy wysokość opłaty abonamentowej czy stawka za minutę wypożyczenia roweru – wyjaśnił sędzia Gurba.

Wyrok NSA z 9 grudnia 2025 r., sygn. akt I FSK 18/23