Subskrybuj nas na Youtube
Jeśli z istoty umowy wynika, że jest ona nieodpłatna, to podatnik otrzymujący na jej podstawie świadczenie, musi zapłacić podatek – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła spółki zawierającej z różnymi podmiotami umowy użyczenia o nieodpłatnym charakterze. Ich przedmiotem są m.in. grunty, budynki, budowle, lokale, stacje transformatorowe itp. Niektóre z umów przewidują, że spółka musi ponosić pewne ciężary, np. podatek od nieruchomości związany z przedmiotem użyczenia bądź koszty bieżącego utrzymania nieruchomości.
Spór z fiskusem dotyczył tego, czy w związku z umowami użyczenia firma uzyskuje przychód z nieodpłatnych świadczeń.
Spółka uważała, że przychód z nieodpłatnych świadczeń może powstać tylko wtedy, gdy strony nadały odpłatnej czynności prawnej charakter nieodpłatny.
Innego zdania był dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy. Stwierdził, że podstawową cechą nieodpłatnego świadczenia jest to, iż otrzymujący nie jest zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego (ekwiwalentu bądź ponoszenia kosztów). Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku umowy użyczenia określonej rzeczy lub nieruchomości. Spółka nie będzie bowiem musiała płacić za prawo do korzystania z cudzej nieruchomości lub rzeczy – wyjaśnił organ.
Nie zgodził się z tym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Orzekł, że przychód nie powstaje, gdy czynność prawna jest ze swej istoty zawsze nieodpłatna. Powstaje wtedy, gdy podatnik, zmieniając charakter czynności odpłatnej, dokonuje jej jako nieodpłatnej – stwierdził WSA.
Naczelny Sąd Administracyjny miał jednak inne zdanie na ten temat. Sędzia Tomasz Zborzyński zwrócił uwagę na to, że kwestia nieodpłatnych świadczeń ciągle budzi problemy, ale w praktyce pojawiają się dwa poglądy. Z pierwszego wynika, że nieodpłatne świadczenia należy traktować zgodnie z prawem cywilnym. Za drugim, szerszym rozumieniem, zgodnie z którym każde zdarzenie gospodarcze dające nieodpłatną korzyść jest przychodem, opowiedział się NSA w kilku uchwałach.
Ten drugi pogląd podzielił również NSA w rozpatrywanej sprawie. Orzekł, że jeśli z istoty umowy, takiej jak umowa użyczenia, wynika, iż jest ona nieodpłatna, to podatnik otrzymujący świadczenie uzyskuje nieodpłatne świadczenie.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 21 czerwca 2017 r., sygn. akt II FSK 1546/15.
