Czy darowizna z majątku wspólnego może być bez podatku

Co do zasady darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. Jednak w myśl art. 4a ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. zwolnione z podatku jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Przy czym zgodnie z art. 4a ust. 4 pkt 2 u.p.s.d. obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z treści art. 4a ust. 1 u.p.s.d. jednoznacznie wynika, że zwolnieniem tym objęte jest nabycie przez osoby, których łączą relacje ściśle w przepisie określone (tzw. grupa zerowa), m.in. rodzeństwo.

Co wynika z prawa rodzinnego?

Z kolei stosownie do art. 37 par. 1 pkt 4 k.r.o. zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. Natomiast z art. 37 par. 2 k.r.o. wynika, że ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Jak wyjaśnił dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 16 września 2025 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4015.325.2025.1.BD: „w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny zgoda taka będzie neutralna podatkowo. W żaden sposób nie spowoduje, iż Pani bratowa stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Panią a Pani bratem”.

Wnioski

W związku z powyższym należy uznać, że nabycie przez siostrę w drodze darowizny nieruchomości przekazanej przez jej brata z majątku wspólnego brata i jego żony (za jej zgodą) będzie w całości podlegało zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn. Takie stanowisko prezentują również organy podatkowe (por. interpretacje indywidualne dyrektora KIS z 4 września 2025 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4015.233.2025.1.BZ, z 9 września 2025 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4015.237.2025.1.LM).

Uwaga! Takiej darowizny nie trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego, ponieważ umowa ma być zawarta w formie aktu notarialnego (art. 4a ust. 4 pkt 2 u.p.s.d.). ©℗