Spółka komandytowa nie odejmie podatku zawartego w cenie wydatków inwestycyjnych, jeśli zakupów, jeszcze przed jej wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego, dokonał wspólnik i to na niego wystawiono fakturę – orzekł NSA.
Chodziło o aptekę działającą w formie spółki komandytowej. Na dwa miesiące przed wpisaniem jej do KRS jeden ze wspólników kupił używany sprzęt specjalistyczny i meble. Firmy jeszcze nie było, więc fakturę wystawiono na wspólnika.
Po zarejestrowaniu spółka chciała odliczyć VAT naliczony w cenie tych zakupów. Jej pełnomocnik przekonywał, że ustawa o VAT nie pozbawia podatnika prawa do odliczenia podatku od zakupów dokonanych przed rejestracją, o ile są one później wykorzystywane w działalności opodatkowanej. Tłumaczył, że podatnik nabywa prawo do odliczenia w momencie otrzymania faktury i może je zrealizować po dopełnieniu wymogu rejestracji.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nie zgodził się jednak na odliczenie podatku przez spółkę. Wyjaśnił, że powodem odmowy nie jest brak formalnej rejestracji spółki w chwili dokonywania zakupów, tylko to, że faktury zostały wystawione na wspólnika, a nie na spółkę. Odliczyć VAT może tylko ten, kogo dane znajdują się na fakturze – stwierdził fiskus.
Spółka to zakwestionowała. Powołała się na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 1 marca 2012 r. (sygn. akt C-280/10 w sprawie polskiej spółki Trawertyn). Argumentowała to tym, że według TSUE, niezgodne z unijną dyrektywą są przepisy, które uniemożliwiają odliczenie VAT od wydatków inwestycyjnych przez spółkę, w sytuacji gdy faktura została wystawiona przed rejestracją na przyszłych wspólników.
Rację przyznał jej Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Stwierdził, że prawo do obniżenia podatku powstaje u wszystkich podatników, jeżeli wykażą oni, że wcześniejsze zakupy były związane z działalnością opodatkowaną, a w momencie odliczenia mają już status czynnego podatnika VAT.
Innego zdania był Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Danuta Oleś wyjaśniła, że wyrok unijnego trybunału, na który powołuje się spółka, zapadł w specyficznym stanie faktycznym i prawnym. – Wówczas polskie przepisy (notabene niezgodnie z prawem UE) zwalniały z VAT aporty wnoszone do spółek prawa handlowego i w związku z tym podatek od wydatków inwestycyjnych nie mógł być odliczany – wyjaśniła sędzia.
Przypomniała, że regulacje te zostały już usunięte. W związku z tym obecnie możliwa jest sytuacja, w której wspólnik dokonałby odliczenia wydatków z faktury wystawionej na niego. Nie jest do tego jednak uprawniona spółka, bo podmiot wskazany na fakturze musi być tożsamy z tym, który usiłuje dokonać odliczenia – powiedziała sędzia Oleś.
Sam brak rejestracji nie jest przeszkodą
Zasadą jest, że kto nie jest zarejestrowany, nie może odliczać podatku naliczonego ani ubiegać się o zwrot nadwyżki tego podatku nad należnym (art. 88 ust. 4 ustawy o VAT). Z przepisu tego nie wynika jednak, aby status podatnika VAT czynnego trzeba było mieć już w dacie otrzymania faktury dokumentującej zakup towaru lub usługi. Ważne jest, żeby w tym momencie otrzymujący fakturę działał jak podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT (czyli był podmiotem wykonującym działalność gospodarczą). Natomiast odliczyć podatek może później – wtedy, gdy będzie już miał status podatnika VAT czynnego. ⒸⓅ
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 8 czerwca 2017 r., sygn. akt I FSK 1830/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia