Wynika to z dwóch planowanych nowelizacji. Jeden projekt – zmieniający ustawę o PIT i o CIT oraz inne ustawy – jest wciąż na etapie konsultacji. Drugi – zmieniający ustawę o CIT i o podatku od niektórych instytucji finansowych – jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie. Obie zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r.

Mały podatnik

Pierwszy projekt zakłada zmianę w definicji małego podatnika, ale tylko w ustawie o CIT (art. 4a pkt 10), ponieważ u podatników CIT nie zawsze rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym. Analogicznej zmiany nie przewiduje się w ustawie o PIT (art. 5a pkt 20). Nadal mały dla celów CIT będzie podatnik, u którego przychody ze sprzedaży brutto (wraz z należnym VAT) za poprzedni rok podatkowy nie przekroczyły 2 mln euro. W tym zakresie nic się nie zmieni.

Nadal też do przeliczania tego limitu będzie stosowany średni kurs ogłaszany przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku, a wynik będzie zaokrąglany do 1 tys. zł. To oznacza, że w 2026 r. małym podatnikiem w podatku dochodowym będzie ten, u którego przychody ze sprzedaży brutto (wraz z należnym VAT) w 2025 r. nie przekroczą 8 517 000 zł (po zaokrągleniu do 1 tys. zł).

W przepisach pojawią się jednak dwie zmiany. Po pierwsze, zostanie doprecyzowane, że jeżeli w poprzednim roku podatkowym nie wystąpił u podatnika CIT pierwszy dzień roboczy października albo wystąpił dwukrotnie (ponieważ rok podatkowy był dłuższy niż 12 miesięcy), to przeliczenia dokonuje się na pierwszy dzień roboczy ostatniego miesiąca poprzedniego roku podatkowego.

Po drugie, zmieni się sposób obliczania przychodu ze sprzedaży, gdy poprzedni rok podatkowy był u podatnika dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy. W takiej sytuacji 2 mln euro będzie się ustalać jako iloczyn 1/12 tej kwoty i liczby miesięcy rozpoczętych w tym roku podatkowym. To oznacza na przykład, że jeżeli rok podatkowy będzie trwał trzy miesiące, to będzie miał do niego zastosowanie limit 500 tys. euro (2 mln x 1/12 x 3 miesiące).

Dzisiaj, niezależnie od długości roku, bierze się pod uwagę cały limit, tj. 2 mln euro. Obecne rozwiązanie jest korzystne np. dla spółek, które chcą przejść na estoński CIT. Dziś spółka może zakończyć rok podatkowy po miesiącu lub kilku, gdy jej przychody ze sprzedaży brutto nie przekroczyły jeszcze 2 mln euro, a następnie wybrać ryczałt od dochodów spółek jako mały podatnik, czyli z 10-proc. estońskim CIT.

9-proc. CIT

Status małego podatnika decyduje nie tylko o stawce estońskiego CIT, lecz także o możliwości stosowania 9-proc. stawki w klasycznym CIT. Przy czym jest to tylko jeden z warunków, oprócz tego trzeba mieć odpowiednio niskie przychody bieżące. Ich limit wynosi 2 mln euro. W 2026 r. będą płacić 9-proc. CIT podatnicy, których:

  • przychody ze sprzedaży brutto (wraz z należnym VAT) w 2025 r. nie przekroczą 8 517 000 zł (2 mln euro po kursie z 1 października 2025 r.),
  • bieżące przychody netto (czyli bez należnego VAT) w 2026 r. nie przekroczą 2 mln euro (ale po kursie z 2 stycznia 2026 r.).

Przychody bieżące również trzeba będzie liczyć proporcjonalnie do liczby miesięcy, ale tę zmianę wprowadzi druga nowelizacja – dotycząca zmian w ustawie o CIT i o podatku od niektórych instytucji finansowych. W tym wypadku będzie brana pod uwagę liczba pełnych, a nie rozpoczętych miesięcy (jak w pierwszym projekcie odnoszącym się do definicji małego podatnika CIT).

Zatem po zmianie, jeżeli rok podatkowy podatnika CIT będzie dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy, to kwota 2 mln euro będzie ustalana jako iloczyn 1/12 tej kwoty i liczby pełnych miesięcy w tym roku podatkowym. Natomiast, gdy rok podatkowy nie obejmie pełnego miesiąca kalendarzowego, za pełny miesiąc przyjmuje się okres trwający 30 dni.

Przykład

Spółka komandytowa, która jest małym podatnikiem CIT (bo w poprzednim roku jej przychody ze sprzedaży brutto, tj. wraz z należnym VAT, nie przekroczyły 2 mln euro), przekształci się 1 kwietnia 2026 r. w spółkę z o.o. Ze względu na dobry finansowo początek roku przychody spółki w pierwszych trzech miesiącach 2026 r. przekroczą limit przychodów przypadający na te pierwsze trzy miesiące, tj. 500 tys. euro (2 mln euro x 1/12 x 3 miesiące). W takiej sytuacji spółka straci prawo do stosowania preferencyjnej stawki 9 proc. CIT w 2026 r.

Oba limity nadal różne

Żadna z planowanych nowelizacji nie zlikwiduje różnic w sposobie liczenia limitów przychodów – bieżącego i za poprzedni rok podatkowy. Nadal do kwoty 2 mln euro za poprzedni rok (czyli decydujących o statusie małego podatnika) będą wliczane tylko przychody ze sprzedaży, a więc bez uwzględniania np. uzyskanych odszkodowań. Te bierze się natomiast pod uwagę przy wyliczaniu limitu bieżących przychodów. W tym limicie bowiem uwzględnia się (i nadal będzie się uwzględniać) wszystkie przychody, poza zyskami kapitałowymi. ©℗

Podstawa prawna

Etap legislacyjny

Projekt nowelizacji ustaw o:

PIT i CIT oraz niektórych innych ustaw (nr UD116) – w konsultacjach

▪ CIT i ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych (druk sejmowy nr 1752) – po pierwszym czytaniu w Sejmie, skierowany do rozpatrzenia przez sejmową komisję finansów publicznych