Zbycie towaru po niższej cenie nie przekreśla możliwości odjęcia całego podatku naliczonego – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE. Dodał, że nie ma przy tym znaczenia, jak zakup będzie następnie wykorzystywał sam nabywca.
Chodziło o holenderską gminę Woerden, która zleciła budowę dwóch budynków wielofunkcyjnych. Po zakończeniu inwestycji samorządowcy powołali fundację, która miała zarządzać nieruchomościami i propagować współpracę między ich użytkownikami.
Gmina postanowiła sprzedać budynki fundacji w zamian za równowartość około 10 proc. kosztów budowy. Po transakcji odliczyła cały VAT zapłacony w cenie towarów i usług, które posłużyły do wybudowania obu nieruchomości.
Fundacja z kolei przekazała prawo do korzystania z części budynków specjalnym szkołom podstawowym. Pozostałe części budynków zostały wynajęte innym podmiotom. Taki najem był zarówno opodatkowany VAT, jak i zwolniony z podatku ze względu na przeznaczenie na cele mieszkalne.
Rozliczenia gminy zakwestionował inspektor kontroli skarbowej. Uznał, że gmina odliczyła za dużo podatku, bo wcale nie sprzedała nieruchomości, a tylko je fundacji wynajęła.
Sąd pierwszej instancji uznał, że doszło do sprzedaży. Zgodził się jednak z fiskusem, że gmina może odliczyć VAT tylko od kosztów budowy tej części budynków, którą fundacja przeznaczyła na opodatkowany najem.
Innego zdania był sąd drugiej instancji. Orzekł, że gmina mogła odliczyć cały podatek.
Sprawa trafiła do holenderskiego sądu najwyższego, który skierował pytanie do Trybunału Sprawiedliwości UE. Spytał, czy w takiej sytuacji gmina może odliczyć całą daninę, czy tylko jej część wyliczoną proporcjonalnie do kosztów budowy tej części budynku, które nabywca wykorzystał następnie do celów opodatkowanej działalności gospodarczej.
TSUE stanął po stronie gminy. Przypomniał, że dyrektywa VAT nie uzależnia prawa do odliczenia podatku od tego, w jaki sposób nabywca wykorzystuje kupione towary bądź usługi. To groziłoby ograniczeniem prawa do potrącenia VAT przy każdej transakcji z konsumentami, a odliczenie zależałoby od tego, jakiego rodzaju działalność prowadzi nabywca. A przecież zawsze może on zmienić sposób wykorzystania towaru – zauważył TSUE.
Zwrócił uwagę na to, że gmina przez cały czas działała jako podatnik, kupiła budynki od innego podatnika i sprzedając, wykorzystała je do opodatkowanej czynności. Ma więc prawo do pełnego odliczenia VAT. Nie ma znaczenia, że sprzedała nieruchomości po okazyjnej cenie, bo ekonomiczny wynik transakcji nie jest istotny, jeśli sama działalność gminy była opodatkowana.
Trybunał odwołał się tu do innych swoich wyroków: z 20 stycznia 205 r. (sygn. akt C-412/03) i z 9 czerwca 2011 r. (sygn. akt C-285/10).
