Nie wszczyna się postępowań, a rozpoczęte się umarza, gdy łączna suma podatków rolnego, leśnego i od nieruchomości nie przekracza 6,10 zł.
Te i inne wątpliwości dotyczące przepisów, które wejdą w życie od 1 stycznia 2016 r., rozwiało Ministerstwo Finansów. Chodzi o art. 6a ust. 6a ustawy o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1381 ze zm.), art. 6 ust. 3a ustawy o podatku leśnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 465 ze zm.) oraz art. 6 ust. 8a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849 ze zm.).
Na ich podstawie nie wszczyna się postępowania, a postępowanie wszczęte umarza, jeżeli wysokość zobowiązania podatkowego na dany rok podatkowy nie przekroczy określonych na dzień 1 stycznia roku podatkowego najniższych kosztów doręczenia w obrocie krajowym przesyłki poleconej (obecnie to 6,10 zł). W takim przypadku decyzję umarzającą postępowanie pozostawia się w aktach sprawy.
Niskie zobowiązanie
Samorządy mają jednak wątpliwości, kiedy mają zastosować procedurę dotyczącą niewszczynania lub umarzania postępowania – czy wtedy gdy lokalna danina w wysokości 6,10 zł została nałożona na podatnika z tytułu kilku rodzajów podatków, czy też dla każdego z nich z osobna. Ministerstwo wyjaśniło, że chodzi tu o sumę podatków, gdyż z art. 6c ust. 1 ustawy o podatku rolnym wynika, że wobec osoby obciążonej jednocześnie kilkoma obowiązkami podatkowymi (w podatku rolnym oraz w podatku leśnym lub podatku od nieruchomości) powstaje jedno zobowiązanie podatkowe. Jest ono ustalane przez organ w jednej decyzji (nakazie płatniczym).
Kolejna wątpliwość dotyczyła zmniejszenia podatku w trakcie roku poniżej kwoty 6,10 zł. Nie wiadomo bowiem, kiedy należy go ustalić na poziomie 0 zł i zwrócić podatnikowi nadpłatę.
Według resortu postępowanie zależy od przyczyny zmniejszenia podatku. I tak nowy przepis ma zastosowanie w razie ustalania przez organ po raz pierwszy zobowiązań podatkowych na dany rok, tj. w razie powstania obowiązku podatkowego w trakcie roku oraz w sytuacji corocznego dokonywania wymiaru zobowiązania w kolejnych latach podatkowych.
Nie dotyczy natomiast przypadków dokonywania zmiany decyzji w trybie art. 254 ordynacji podatkowej, np. gdy obowiązek podatkowy wygaśnie w trakcie roku i w efekcie danina wyniesie mniej niż 6,10 zł. Dokonując bowiem zmiany pierwotnej decyzji zgodnie z art. 254 o.p. poprzez ustalenie zobowiązania w innej wysokości, organ nie może bowiem równocześnie umorzyć postępowania.
Resort podkreślił też, że zasada niewszczynania postępowania odnosi się do jednego zobowiązania, a nie jednego podatnika. W efekcie nie skorzystają z niego współwłaściciele nieruchomości.
Jedna rata
Od 1 stycznia 2016 r. zacznie też obowiązywać zasada, że w przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, jest on płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty. Niestety ten przepis stwarza problemy samorządom. Co do zasady podatek od nieruchomości jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego. Organ wyjaśnia, że jeżeli pierwotne zobowiązanie osoby fizycznej za rok podatkowy (100 zł) zostało zapłacone jednorazowo w marcu, a następnie w czerwcu ustalono, że zobowiązanie na rok podatkowy powinno wynosić 120 zł, to 20 zł powinno zostać zapłacone do 15 września.
Z kolei w przypadku gdy wysokość zobowiązania podatkowego osoby fizycznej ze 120 zł (rozłożonych na 4 raty po 30 zł) uległa w czerwcu obniżeniu do 100 zł, to pozostałe do zapłaty 40 zł powinno zostać zapłacone do 15 września.
Trzeba dostosować program komputerowy
Niskie kwoty zobowiązań podatkowych (do 6,10 zł) będzie trzeba ujmować w programach podatkowych. Ministerstwo Finansów wskazuje, że zasada niewszczynania postępowań podatkowych oraz umarzanie postępowań już wszczętych, w przypadku niewielkich kwot zobowiązania, są nowymi instytucjami prawa podatkowego. Nie mogą więc być utożsamiane z zaniechaniem ustalania zobowiązania podatkowego przez organy podatkowe dokonywanego na podstawie art. 22 par. 2 o.p. w brzmieniu obowiązującym do końca 2000 r. W programie nie można ich więc ewidencjonować jak tych, wobec których zaniechano ustalania podatku.
