Siedzibą osoby fizycznej jest jej miejsce zamieszkania – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Problem wynikł z tego, że ani przepisy o VAT, ani inne przepisy prawa podatkowego nie posługują się pojęciem „siedziba” w odniesieniu do osób fizycznych.
Chodziło o współwłaściciela budynku, który wynajmował lokale użytkowe nie w ramach działalności gospodarczej, tylko prywatnie, a od dochodów z wynajmu płacił PIT na zasadach ogólnych. Od lat mieszka on we Włoszech, nie prowadzi tam żadnej działalności gospodarczej, a żyje jedynie z wynajmu nieruchomości w Polsce. W żadnym roku podatkowym jego wynagrodzenie z wynajmu lokali użytkowych nie przekroczyło 150 000 zł. Podatnik uważał więc, że ma prawo do zwolnienia z VAT, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o tym podatku. Artykuł 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT wyklucza jednak prawo do zwolnienia, gdy podatnik nie ma siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju. Wynajmujący uważał, że przepis ten dotyczy wyłącznie prowadzących działalność gospodarczą, a skoro on jej nie prowadzi (ani w kraju, ani za granicą), to tym samym nie może mieć jej siedziby. Sądził więc, że nie dotyczy go wyłączenie, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy.
Innego zdania był dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (interpretacja nr IPPP2/443-728/14-2/MT). Stwierdził, że w przypadku osób fizycznych można mówić wyłącznie o miejscu zamieszkania. Tym samym u osób fizycznych miejsce siedziby jest zrównane z miejscem zamieszkania – uznał. Jako przykład wskazał druk VAT-R składany przy rejestracji dla celów VAT. Osoby fizyczne wskazują w nim adres zamieszkania, natomiast osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej – adres siedziby.
Skoro zatem podatnik mieszka za granicą (tam ma siedzibę), a prowadzi czynności podlegające opodatkowaniu w Polsce, to zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy nie stosuje się do niego zwolnienia z VAT. Musi więc od każdego obrotu płacić podatek – uznał dyrektor izby.
Właściciel nieruchomości wniósł skargę do WSA w Warszawie. Sąd ją jednak oddalił. Przypomniał, że wynajmowanie lokali w celach zarobkowych jest ewidentnym przejawem prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu, nawet jeśli taka działalność nie jest zarejestrowana. Sąd przyznał, że faktycznie miejsce siedziby nie jest zdefiniowane w polskich przepisach podatkowych. Z orzecznictwa wynika jednak, że oznacza ono miejsce podejmowania decyzji dotyczących prowadzonej działalności. A zatem osoby fizyczne mają siedzibę w miejscu zamieszkania. W tej sprawie będą to Włochy, dlatego zwolnienie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT nie ma zastosowania wobec podatnika – wyjaśnił sąd.
Wyrok jest nieprawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 4 listopada 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 239/15.