Od 1 stycznia 2016 r. możliwe będzie zwolnienie z 75-proc. podatku od nieujawnionych dochodów, jeśli ich pochodzenie zostanie odpowiednio udokumentowane – wynika z nowelizacji ustawy o PIT.

Wchodząca od nowego roku nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy - Ordynacja podatkowa ma kluczowe znaczenie dla opodatkowania dochodów (przychodów) pochodzących ze źródeł nieujawnionych. Zasadniczą zmianą wprowadzaną przez akt jest większe prawdopodobieństwo orzekania na korzyść osób, względem których prowadzone jest postępowanie o nieujawnione dochody. Ustawa określa bowiem termin graniczny do wydania decyzji ustalającej podatek, gwarancje w ramach postępowania dowodowego, zasady oraz ciężar dowodu.

W nowelizacji zdefiniowano przychody podatnika, która nie znajdują pokrycia w legalnych i ujawnionych źródła oraz te pochodzące z nieznanych lub nielegalnych źródeł. Zgodnie z art. 25b „za przychody, o których mowa w art. 20 ust. 1b, uważa się przychody:

1) nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach obejmujące przychody ze źródeł wskazanych przez podatnika, ujawnione w nieprawidłowej wysokości,

2) ze źródeł nieujawnionych obejmujące przychody ze źródeł niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej

– w kwocie odpowiadającej nadwyżce wydatku nad przychodami (dochodami) opodatkowanymi lub przychodami (dochodami) nieopodatkowanymi, uzyskanymi przed poniesieniem tego wydatku”.

Jako wydatek określona została wartość zgromadzonego w roku podatkowym mienia lub wysokość wydatkowanych w roku podatkowym środków, w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie roku podatkowego, w którym zgromadzono te środki.

Przedawnienie

Kluczową zmianą jest kwestia obliczania okresu przedawnienia. Będzie on liczony od momentu końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy. Obecnie jest to moment, w którym powstaje obowiązek złożenia deklaracji podatkowej.

Ciężar dowodu

Podatnik w ciągu pięcioletniego okresu będzie musiał udowodnić fiskusowi skąd pochodzą budzące wątpliwości dochody. Jeśli dochody te będą starsze niż 5 lat nie będzie konieczne udowodnienie ich pochodzenia, lecz jedynie samo ich uprawdopodobnienie.

Nowa zasada

Nowelizacja wprowadza zasadę, która pomagać będzie podatnikom w ustaleniu właściwego opodatkowania. Z przytoczonego wyżej przepisu wynika bowiem, iż stawka sankcyjna 75 proc. będzie stosowana jedynie w przypadku, gdy przychód nie będzie się mieścił w kategoriach opodatkowanych lub nieopodatkowanych w rozumieniu ustawy o PIT. Oznacza to, że jeśli będzie możliwa do zastosowania zwykła stawka podatkowa, konieczne uwzględnienie jej w postępowaniu.

Wprowadzane zmiany to odpowiedź na dwa wyroki Trybunału Konstytucyjnego (wyrok z dnia 29 lipca 2014 r., sygn. akt P 49/13 i z dnia 18 lipca 2013 r., sygn. akt SK 18/09), w których Trybunał zakwestionował zgodność z Konstytucją art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 66 § 4 Ordynacji podatkowej, które dotyczyły zasad ustalania wysokości przychodów podlegających opodatkowaniu sankcyjną stawką 75 proc.