Spółka komandytowa jest wspólnikiem spółki komandytowej. Jak ująć przychody i koszty spółki komandytowej osiągnięte z tytułu udziałów w innej spółce komandytowej za poprzedni rok?
Dziennik Gazeta Prawna
Dziennik Gazeta Prawna
Nie ma prawnych przeszkód, aby spółka komandytowa była wspólnikiem innej spółki komandytowej. W księgach rachunkowych wspólnika udziały w spółce komandytowej ujmowane są jako inwestycje długoterminowe – długoterminowe aktywa finansowe. Najwłaściwszą metodą wyceny takich udziałów jest cena nabycia. Nie można zastosować wyceny na podstawie ceny rynkowej, ponieważ nie istnieje aktywny rynek – udziały takie nie podlegają notowaniom. Nie ma także możliwości okresowego ustalenia w inny wiarygodny sposób wartości godziwej. Zatem pozostaje cena nabycia pomniejszona o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Zyski i straty z aktywów finansowych kształtują wynik operacji finansowych jednostki. Stanowi o tym art. 42 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Oznacza to, iż należny spółce komandytowej udział w zysku innej spółki komandytowej ujmuje się na koncie przychodów finansowych i prezentuje w rachunku zysków i strat w pozycji „Dywidendy i udziały w zyskach”.
Problem stanowi to, czy zyski przypadające na spółkę komandytową powinny być ujmowane jako przychody finansowe 2014 czy 2015 r. Udział w zysku staje się należny dopiero po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego spółki komandytowej. Wspólnicy jej mogą bowiem przeznaczyć zysk na inne cele niż wypłata udziału w zyskach wspólnikom. A to oznacza, iż w księgach rachunkowych udziałowca należy przypadający nań udział w wyniku finansowym za 2014 r. ująć dopiero w 2015 r. zapisem:
● strona Wn konta Pozostałe rozrachunki,
● strona Ma konta Przychody finansowe.
Następnie wpływ udziału w zysku na konto bankowe:
● strona Wn konta Rachunek bieżący,
● strona Ma konta Pozostałe rozrachunki.
Nie należy ujmować ich w księgach rachunkowych 2014 r., ponieważ zysk może być przeznaczony na inne cele. Jeśli spółka będąca wspólnikiem otrzymała informację o przypadających na nią udziałach w zyskach przed sporządzeniem sprawozdania finansowego, warto – choć nie jest to obowiązkowe – zawrzeć taką informację w „Dodatkowych notach i objaśnieniach” będących częścią „Informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego”.
Zaznaczyć należy, iż jeśli udziałowcem jest komandytariusz, który nie wniósł do spółki całego umówionego wkładu, to na mocy art. 123 par. 2 kodeksu spółek handlowych przypadający mu za dany rok obrotowy zysk będzie przeznaczany w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego wkładu rzeczywiście wniesionego do wartości umówionego wkładu. [przykład 1]
W takim przypadku przypadający udział w zysku należy przeznaczyć na uzupełnienie wkładu i zaksięgować na podstawie uchwały:
● strona Wn konta Pozostałe rozrachunki – udziały w zyskach,
● strona Ma konta Przychody finansowe.
A następnie przeksięgować:
● Wn konta Pozostałe rozrachunki – zobowiązania z tytułu niewniesionego wkładu,
● strona Ma konta Pozostałe rozrachunki – udziały w zyskach.
Jeśli spółka komandytowa osiągnęła stratę, to strata ta nie podlega księgowaniu u udziałowca. Jej wystąpienie może być przesłanką do dokonania odpisu aktualizującego z tytułu trwałej utraty wartości aktywów finansowych zgodnie z art. 28 ust. 7 ustawy o rachunkowości. [przykład 2]
Zaznaczyć trzeba, iż szczególnie komplementariusze mogą być zobowiązani do pokrycia strat spółki komandytowej. Jeśli będzie podjęta taka uchwała, to kwoty przypadające do pokrycia stają się w księgach rachunkowych komplementariusza jego zobowiązaniem wobec spółki. Nie uszczuplają one natomiast jego udziału. [przykład 3]
PRZYKŁAD 1
Zysk
Spółka komandytowa A osiągnęła za 2014 rok zysk w wysokości 50 000 zł. Na jej komplementariusza będącego też spółką komandytową B przypada 40 000 zł. Zostanie to zaksięgowane w księgach spółki B:
Objaśnienia do schematu:
1) PK pod datą uchwały o przeznaczeniu zysku spółki A kwota 40 000 zł: strona Wn konta Pozostałe rozrachunki, strona Ma konta Przychody finansowe,
2) WB wpływ udziału w zysku na konto bankowe w kwocie 40 000 zł: strona Wn konta Rachunek bieżący, strona Ma konta Pozostałe rozrachunki.
PRZYKŁAD 2
Strata
Spółka komandytowa A osiągnęła za 2014 rok stratę w wysokości 60 000 zł. Na jej komandytariusza będącego też spółką komandytową B, który wniósł pełen wkład, przypada do pokrycia 10 000 zł. Komandytariusz ten jednak zgodnie z umową spółki nie uczestniczy w pokryciu strat. Wspólnicy spółki komandytowej B ocenili, iż straty spółki komandytowej A mają trwały charakter i w związku z tym dokonano odpisu aktualizacyjnego. Zostanie to zaksięgowane w księgach spółki B:
● strona Wn konta Koszty finansowe – Aktualizacja wartości inwestycji kwota 10 000 zł,
● strona Ma konta Odpisy aktualizujące inwestycje długoterminowe kwota 10 000 zł.
PRZYKŁAD 3
Część wkładu
Spółka komandytowa A osiągnęła za 2014 rok stratę w wysokości 60 000 zł. Na jej komplementariusza będącego też spółką komandytową B przypada do pokrycia 40 000 zł. Zostanie to zaksięgowane w księgach spółki B:
Objaśnienia do schematu:
1) Uchwała o pokryciu straty przez komplementariuszy kwota 40 000 zł: strona Wn konta Koszty finansowe, strona Ma konta Pozostałe rozrachunki;
2) WB wniesienie dopłaty do spółki kwota 40 000 zł: strona Wn konta Pozostałe rozrachunki, strona Ma konta Rachunek bankowy.
Podstawa prawna
Ustawa z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.). Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).