W Polsce jest ok. 10,5 tys. spółek komandytowych i ponad 2,8 tys. spółek komandytowo-akcyjnych – wynika z danych GUS za 2012 rok. Począwszy od 2014 r. większe z nich będą musiały w księgach rachunkowych ewidencjonować podatek odroczony.
Stanie się tak, gdy zgodnie z planami Ministerstwa Finansów dojdzie do zmian w ustawie o CIT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.) i podmioty te staną się podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (dziś nie płacą podatku dochodowego, robią to wspólnicy spółek). Zgodnie bowiem z art. 37 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 330) podatnicy CIT muszą tworzyć aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego.
– Obowiązek ten nie będzie dotyczył wszystkich tych spó- łek – podkreśla Janusz Jazowy, biegły rewident, partner w HLB M2 Audyt. W przypadku, gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłoszenia w myśl art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości, to może ona odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku. W przypadku podmiotów podlegających obowiązkowemu badaniu ich ustalenie jest obligatoryjne.
– Sama zasada wyliczania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego nie jest skomplikowana, chociaż zdarzają się przypadki wymagające dogłębnych analiz – podkreśla rozmówca. Dotyczą one szczególnie jednostek, w których występuje wiele przejściowych różnic między wynikiem bilansowym, a dochodem podatkowym lub w których skutki utworzenia części aktywów lub rezerw na odroczony podatek dochodowy powinny być odniesione w kapitały własne z pominięciem wyniku finansowego. Według Janusza Jazowego prawidłowe ustalenie wysokości podatku odroczonego może sprawiać trudności księgowym tych jednostek, które dotychczas tej kategorii podatku nie ustalały i nie ujawniały w sprawozdaniu finansowym. – Stąd też w przypadku niektórych firm niezbędna może okazać się pomoc ekspertów zewnętrznych – dodaje. Zwykle jednak księgowi prowadzący rachunkowość dużych spó- łek komandytowych lub komandytowo-akcyjnych (podlegających obligatoryjnemu badaniu) mają duże doświadczenie i wiedzę pozwalającą samodzielnie rozliczyć podatek odroczony.
Przykład
Utworzenie aktywów z tytułu podatku odroczonego
Spółka w księgach rachunkowych ma należność w kwocie 30 tys. zł. Zgodnie z przepisami i polityką przyjętą przez spółkę na dzień bilansowy został utworzony odpis aktualizujący o wartości 10 tys. zł. W wyniku tej operacji wartość bilansowa należności wynosi 20 tys. zł (30 tys. zł – 10 tys. zł) i jest niższa niż wartość podatkowa, która wynosi 30 tys. zł. W takiej sytuacji powstała ujemna różnica, na którą trzeba utworzyć aktywa z tytułu podatku odroczonego. Zgodnie z ustawą o rachunkowości zarówno wysokość takich aktywów, jak i rezerw ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego. Ponieważ stawka podatku wynosi 19 proc., należy utworzyć aktywa w wartości 1900 zł (10 000 zł x 19 proc.).
Etap legislacyjny
Projekt o konsultacjach