Przepisy są niejasne nie tylko dla obywatela, lecz także dla urzędników. Rosnąca liczba sporów o to, który organ ma wydać decyzję, tylko wydłuża całe postępowanie.
Z roku na rok wzrasta liczba sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami administracji. W 2011 roku do Naczelnego Sądu Administracyjnego wpłynęło 365 nowych wniosków o rozstrzygnięcie sporów; w 2010 roku takich wniosków było o 90 mniej.
NSA jest sądem właściwym do rozstrzygania sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego a samorządowymi kolegiami odwoławczymi oraz sporów kompetencyjnych między organami tych jednostek a organami administracji rządowej. Sąd wskazywał wielokrotnie, że rozstrzygając spory, nie może wyręczać organów, dlatego część wniosków jest odrzucana. Powstanie sporu między organami nie następuje więc w każdym przypadku wystąpienia rozbieżności odnośnie do właściwości do rozstrzygnięcia konkretnej sprawy. Istota sporu kompetencyjnego polega na tym, że co najmniej dwa organy uznają się za właściwe bądź żaden z organów za właściwy się nie uznaje.
Andrzej Ossowski, prowadzący Kancelarię Adwokacką A. Ossowski, mówi, że nie spotkał się ze sporami pozytywnymi. W praktyce najczęściej występują spory negatywne, czyli takie, gdy organy nie chcą zająć się sprawą.
– Przyczyną jest to, że w Polsce wszystkie organy administracyjne szukają sposobu, by danej sprawy nie załatwić. Jeżeli jest taka możliwość, to z niej korzystają – zaznacza Andrzej Ossowski.
Dodaje, że rozstrzygnięcie sporu daje organowi poczucie pewności, że nie podejmując działania wcześniej, nie wydał decyzji dotkniętej wadą nieważności.
W 2011 roku NSA wskazał właściwy organ w 59 proc. spraw rozpoznanych. Najwięcej sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego dotyczyło spraw z zakresu pomocy społecznej, w tym zasiłku celowego lub okresowego. Przykładowo NSA wskazał, że w sprawie świadczeń socjalnych właściwa miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania na pobyt stały osoby bezdomnej. Z kolei w sporze kompetencyjnym pomiędzy prezydentem miasta a naczelnikiem urzędu skarbowego NSA wskazał, że organem właściwym rzeczowo do prowadzenia postępowania egzekucyjnego dotyczącego należności z tytułu opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień jest prezydent miasta.
Spory kompetencyjne są rozstrzygane przez NSA priorytetowo i średnio trwa to 2 – 3 miesiące. Są też jednak spory o właściwość, które są rozstrzygane wewnątrz przez same organy, tj. np. przez starostę, wojewodę czy danego ministra.
Zawsze jednak spieranie się między organami o to, który ma się zająć daną sprawą, tylko wydłuża oczekiwanie na wydanie decyzji, ponieważ do czasu rozstrzygnięcia sporu postępowanie jest zawieszane. Na końcu więc i tak traci na tym podatnik.
Spory między organami rozpoznane przez NSA
● 2011 rok –284 sprawy (w 168 wskazano organ właściwy)
● 2010 rok – 277 spraw (w 167 wskazano organ właściwy)
● 2011 rok –284 sprawy (w 168 wskazano organ właściwy)
● 2010 rok – 277 spraw (w 167 wskazano organ właściwy)