TEZA: Zwolnieniem z podatku od nieruchomości na zasadach określonych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych objęte zostały wyłącznie grunty i budynki indywidualnie wpisane do rejestru zabytków.
STAN FAKTYCZNY
Na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy sprzedaży skarżący nabył od spółki akcyjnej prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz własność posadowionego na tym gruncie budynku stanowiącego odrębną nieruchomość. Prezydent miasta wszczął z urzędu wobec skarżącego postępowanie w sprawie ustalenia podatku od nieruchomości, wzywając go jednocześnie do złożenia informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych. Równocześnie wojewódzki konserwator zabytków wpisał do rejestru zabytków część budynków położonych na nieruchomości. Prezydent miasta ustalił podatek za 2006 r., uznając, że budynki wpisane do rejestru zabytków województwa są zwolnione od podatku od nieruchomości, przyjmując jednocześnie, iż zwolnienie to znajduje zastosowanie, gdy wpis budynków i gruntów do rejestru zabytków ma charakter indywidualny. Ponieważ grunty pod tymi budynkami nie są wpisane do rejestru zabytków, nie podlegają zwolnieniu od podatku. Natomiast sam fakt posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę, którym jest skarżący, skutkuje tym, iż wszystkie grunty położone podlegają opodatkowaniu według stawek jak dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Po wyczerpaniu toku instancji ostatecznie sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Z UZASADNIENIA
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego ostatecznie strony postępowania pozostawały w sporze, czy zwolnieniem od opodatkowania podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2003 r. nr 162 poz 1568 z późn. zm.) objęte zostały zarówno budynki wpisane do rejestru zabytków, jak i grunty, na których budynki te zostały posadowione. Zgodnie z treścią przywołanego przepisu zwalnia się od podatku od nieruchomości grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji, zgodnie z przepisami o ochronie zabytków, z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Zdaniem sędziów NSA zgodnie z przyjętą w judykaturze i doktrynie zasadą pierwszeństwa wykładni językowej w procesie interpretacji prawa należy w pierwszej kolejności opierać się na jej rezultatach, a dopiero w przypadku dalszych wątpliwości lub w celu wzmocnienia wyniku sięgać kolejno po wykładnię systemową lub funkcjonalną. W prawie podatkowym pogląd ten znajduje swoje oparcie w art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 z późn. zm.), w myśl którego każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów publicznych określonych w ustawie.
W rozpoznawanej sprawie zdaniem NSA, jak prawidłowo przyjął sąd pierwszej instancji, wykładnia językowa przepisu art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych prowadzi do wniosku, że zwolnieniem na jego podstawie zostały objęte wyłącznie te przedmioty opodatkowania, które zostały wpisane do rejestru zabytków. Zakresu tego zwolnienia nie można rozciągać również na inne nieruchomości stanowiące odrębny przedmiot opodatkowania. Określenie w ustawie, iż zwolnieniem objęte zostały grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, oznacza, że wpis musi odnosić się odrębnie do każdego z tych przedmiotów opodatkowania. Wpis do rejestru zabytków musi mieć bowiem charakter indywidualny. Zdaniem NSA oznacza to, że musi być właściwy dla danego przedmiotu opodatkowania, określać jego jednostkowe cechy odrębne od innych przedmiotów. W konsekwencji zakresem przedmiotowym zwolnienia mogły zostać objęte wyłącznie nieruchomości (grunty i budynki) wpisane do rejestru zabytków. Innymi słowy wpis do rejestru zabytków budynków stanowiących odrębny przedmiot opodatkowania nie może zostać uznany za wystarczający do objęcia zwolnieniem również gruntów (również odrębny przedmiot opodatkowania), na których budynki te zostały posadowione.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 sierpnia 2010 r., sygn. akt II FSK 450/09