● Jakie są skutki podatkowe opłacania składek członkowskich w organizacji międzynarodowej
● Jak opodatkować usługi uczestnictwa w kongresie świadczone dla firm zagranicznych
● Czy uproszczona forma wpłaty zaliczek będzie korzystna dla spółki
● Polska spółka z o.o. świadcząca usługi spedycyjne została członkiem międzynarodowej organizacji skupiającej firmy spedycyjne. Członkostwo w tej organizacji daje polskiej spółce wiele profitów. W związku z powyższym będzie co roku opłacać składkę członkowską. Czy składkę tę może zaliczać do podatkowych kosztów uzyskania przychodów? Czy spółka powinna rozpoznawać import usług?
Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa. Wyjątki od tej zasady dotyczą:
  • składek organizacji spółdzielczych na rzecz związków rewizyjnych i Krajowej Rady Spółdzielczej, z tym że górną granicę składki określi minister właściwy do spraw finansów publicznych w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Spółdzielczej,
  • składek na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw – do wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty odpowiadającej 0,15 proc. kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim roku podatkowym, stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.
Żaden z tych wyjątków nie ma jednak zastosowania w przedstawionej sytuacji. W szczególności nie ma zastosowania drugi z nich, gdyż organizacje międzynarodowe nie są organizacjami działającymi na podstawie polskich przepisów. Nie są to zatem organizacje działające na podstawie odrębnych ustaw, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 37 lit. c ustawy o CIT. Prowadzi to do wniosku, że składki członkowskie, o których mowa, nie mogą być zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodów.
Jednocześnie składki członkowskie stanowią niekiedy wynagrodzenie z tytułu podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT czynności, w szczególności z tytułu świadczenia usług. Tytułem przykładu wskazać można wyrok TSUE z 21 marca 2002 r., sygn. C-174/00, dotyczący składek członkowskich pobieranych przez organizację udostępniającą swoim członkom pole do gry w golfa za wynagrodzeniem płatnym ryczałtowo (bez względu na stopień korzystania ze świadczeń przysługujących członkom organizacji). Trybunał uznał, że fakt pobrania zryczałtowanego wynagrodzenia nie wyłącza możliwości uznania tego wynagrodzenia za bezpośrednio związane z usługą. W przedstawionej sytuacji odpłatnie świadczoną usługą była sama możliwość korzystania z określonych świadczeń (a nie faktyczne korzystanie z nich).
Nie zawsze jednak pobierane składki członkowskie nie mają charakteru wynagrodzenia za odpłatne świadczenia. Jako przykład wskazać można wyrok TSUE z 8 marca 1988 r., sygn. C-102/86, dotyczący organizacji pobierającej od zrzeszonych w niej plantatorów opłaty, które były przeznaczone na cele statutowe organizacji, tj. na reklamę i promocję oraz przyczynianie się do wzrostu jakości upraw. Trybunał uznał, że opłaty te nie stanowią wynagrodzenia bezpośrednio związanego z usługami świadczonymi przez organizację, gdyż jej zadania dotyczą wspólnych interesów plantatorów, a poszczególni plantatorzy, od których można uzyskać opłaty – niezależnie od tego, czy dana usługa przyniosła im korzyść – jedynie pośrednio czerpią korzyści, które zasadniczo uzyskuje sektor jako całość.
Należy zauważyć, że w przedstawionej sytuacji dzięki członkostwu we wskazanej organizacji spółka uzyskuje uprawnienia, których nie miałaby, gdyby członkiem tej organizacji nie była. W związku z tym składki członkowskie, o których mowa, są składkami członkowskimi pierwszego ze wskazanych rodzajów, a więc stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług. W związku z ich opłacaniem (a precyzyjniej – w związku z nabywaniem usług członkostwa we wskazanej organizacji międzynarodowej) spółka jest zobowiązana do rozpoznawania importu usług.
Podstawa prawna
Art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2343 ze zm.).
Art. 17 ust. 1 pkt 4, art. 29a ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
● Organizujemy kongres branży budowlanej, który odbędzie się w Warszawie. Uczestnikami kongresu, oprócz firm polskich, będzie kilka firm zagranicznych. Z jaką stawką VAT powinniśmy wystawiać im faktury? Czy jesteśmy zobowiązani zarejestrować się jako podatnicy VAT UE?
Opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). O tym, czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju, decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. przede wszystkim art. 28a–28o ustawy o VAT. Z przepisów tych wynika, że miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają (zob. art. 28g ust. 1 ustawy o VAT). W świetle tego przepisu miejsce świadczenia usług wstępu (uczestnictwa) w organizowanym w Warszawie kongresie znajduje się na terytorium kraju. Dotyczy to również usług wstępu (uczestnictwa) świadczonych dla podatników zagranicznych. Świadczenie tej usługi podlega zatem opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce według stawki podstawowej 23 proc. Podatnikom zagranicznym należy zatem wystawiać zwykłe faktury krajowe z tą właśnie stawką.
Powyższemu nie towarzyszy obowiązek zarejestrowania się przez świadczącego jako podatnik VAT UE. Ze względu na ustalanie ich miejsca świadczenia na podstawie art. 28g ust. 1 ustawy o VAT przedmiotowe usługi nie są bowiem usługami, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT (zob. art. 97 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT).
Podstawa prawna
Art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 28g ust. 1 oraz art. 97 ust. 3 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
● Spółka z o.o. z kapitałem zagranicznym z siedzibą w Kołobrzegu prowadzi produkcję okien i bram stalowych. W spółce rok podatkowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym i trwa od 1 czerwca 2017 r. do 31 maja 2018 r. Spółka zastanawia się, czy wybór uproszczonej formy wpłaty zaliczek na podatek dochodowy będzie dla niej korzystny. W jakim terminie musi zawiadomić urząd skarbowy o wyborze ww. formy?
Jednym ze sposobów na obniżenie podatku w spółce kapitałowej jest wybór uproszczonej formy wpłaty zaliczek. Według zasad ogólnych spółka kapitałowa ma obowiązek płacić podatek z zastosowaniem stawki 15 proc. lub 18 proc. dochodu. Wybór uproszczonej formy opodatkowania jest korzystny w szczególności dla dużych spółek kapitałowych, gdzie działalność przynosi wysokie dochody. Firma w tym przypadku nie oblicza miesięcznie zaliczek na podatek od wielkości dochodu osiągniętego od początku roku (narastająco), lecz wpłaca zaliczkę co miesiąc w jednakowej kwocie, niezależnie od wysokości uzyskiwanych dochodów. Natomiast dla firm o małym obrocie wybór formy uproszczonej może doprowadzić do trudności w zapłacie podatku rocznego, bo różnica do wpłaty może być zbyt duża jak na ich możliwości finansowe.
Z art. 25 ust. 7 pkt 1 ustawy o CIT wynika, że podatnicy, którzy wybrali formę wpłacania zaliczek w uproszczonej formie, są zobowiązani pisemnie zawiadomić o tym fakcie właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie wpłaty pierwszej zaliczki w roku podatkowym, w którym po raz pierwszy wybrali uproszczoną formę. 1 czerwca 2018 r. w spółce rozpoczyna się nowy rok podatkowy, a więc termin wpłaty pierwszej zaliczki w roku podatkowym przypada na 20 lipca 2018 r. Zatem spółka musi zawiadomić właściwy dla swojej siedziby Urząd Skarbowy w Kołobrzegu o wyborze formy wpłaty zaliczek w terminie do 20 lipca 2018 r. Zawiadomienia należy dokonać pisemnie na formularzu CIT-ZZ. Zgodnie z art. 25 ust. 6 i 6a ustawy o CIT uproszczona forma polega na wpłacie miesięcznych zaliczek w wysokości 1/12 podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego za poprzedni rok podatkowy. Jeżeli firma nie wykazała podatku należnego w tym zeznaniu, dla obliczenia zaliczki uproszczonej można przyjąć podatek należny wynikający z zeznania podatkowego o dwa lata wstecz. Jeżeli zeznanie podatkowe złożone w roku poprzedzającym dany rok podatkowy dotyczy roku, który trwał krócej lub dłużej niż 12 kolejnych miesięcy, spółka może wpłacać zaliczki miesięczne za dany rok podatkowy w uproszczonej formie w wysokości podatku należnego wykazanego w tym zeznaniu, przypadającego proporcjonalnie na każdy miesiąc tego roku podatkowego, którego zeznanie dotyczy. Jeżeli w tym zeznaniu podatnicy również nie wykazali podatku należnego, mogą oni wpłacać zaliczki uproszczone, przyjmując do ich obliczenia podatek należny wynikający z zeznania złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata. Z ww. przepisów wynika, że podstawą obliczenia zaliczki jest podatek należny. Przepis nie określa, czy ma być to podatek należny po odliczeniach, czy przed dokonaniem odliczeń. Praktyka organów skarbowych wskazuje, że dla obliczenia zaliczki uproszczonej przyjmuje się podatek należny po dokonaniu odliczeń przysługujących podatnikowi. Jeżeli w ciągu dwóch ostatnich lat firma nie wykazała w zeznaniu podatkowym należnego podatku, to nie są możliwe wpłaty zaliczek w uproszczonej formie.
Ustawa o CIT nakazuje stosowanie uproszczonej formy wpłaty zaliczek na podatek dochodowy przez cały rok podatkowy. Zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania obowiązuje do momentu rezygnacji. Gdy spółka zamierza zrezygnować z uproszczonych zaliczek, również musi pisemnie zawiadomić urząd skarbowy w terminie wpłaty pierwszej zaliczki w danym roku podatkowym o rezygnacji z tego sposobu wpłacania zaliczek. Termin wpłaty zaliczek przypada 20. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę wpłaca się do urzędu skarbowego właściwego dla siedziby spółki. Wadą stosowania tej formy jest to, że nie mogą z niej skorzystać osoby rozpoczynające działalność gospodarczą. W takiej sytuacji nie jest możliwe obliczenie zaliczki uproszczonej, ponieważ nie występuje podatek należny.
Na zmianę zaliczki uproszczonej może wpływać złożenie korekty zeznania podatkowego. Zmiana podatku należnego wykazanego w zeznaniu korygującym powoduje zwiększenie lub zmniejszenie wcześniej zapłaconej zaliczki. Gdy firma składa korektę zeznania w trakcie roku, za który zaliczki są płacone, kwota tej zaliczki ulega zmianie od następnego miesiąca po miesiącu, w którym złożono korektę zeznania. Zaliczki uproszczone należy również zmienić, gdy zeznanie korygujące wpłynęło do urzędu skarbowego do końca roku poprzedzającego rok, w którym płacono zaliczki w tej formie. Nie trzeba zmieniać ich wysokości, gdy korektę zeznania złożono w późniejszych latach.
W praktyce firma nie dopłaca zaliczki ani nie przysługuje jej nadpłata, bo np. przy założeniu, że spółka, która kontynuuje tę formę opodatkowania, złoży 1 marca 2018 r. korektę zeznania za 2016 r., to zmiana wysokości zaliczki uproszczonej powinna być dokonana od kwietnia 2018 r., a więc zawsze na bieżąco. Takie stanowisko zajął dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 10 lutego 2015 r., nr IPPB3/423-1173/14-2/MS: „(...) W przypadku gdy zeznanie roczne za rok zaprzeszły (np. 2013 r.), na podstawie którego spółka ustaliła wysokość zaliczek uproszczonych należnych w bieżącym roku podatkowym (np. 2015 r.), zostanie skorygowane w trakcie bieżącego roku podatkowego na skutek zdarzeń powstałych w innych latach podatkowych (np. udzielonych kontrahentom rabatów w 2014 i 2015 roku), przez co zmniejszeniu ulegnie kwota podatku należnego za rok zaprzeszły, spółka powinna odpowiednio obniżyć wysokość wpłacanych zaliczek na podatek w roku bieżącym, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożona została korekta”.
Podstawa prawna
Art. 25 ust. 6–9 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2343 ze zm.).