Również dalsi krewni, a nawet osoby obce będą mogły przejmować w spadku jednoosobowe firmy bez obciążeń podatkowych.
Z podatku od spadków i darowizn zwolnione będzie nabycie firmy (lub udziału w niej) w wyniku dziedziczenia lub zapisu windykacyjnego. Nową preferencję przewiduje rządowy projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym, nad którym pracuje Sejm.
– Z nowego zwolnienia będą mogli korzystać na przykład bliscy współpracownicy zmarłego właściciela, zatem zmiany te należy oceniać pozytywnie – mówi Łukasz Czekański, doradca podatkowy w WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr.
Dziś z fiskusem nie musi rozliczać się tylko najbliższa rodzina. Z opodatkowania zwolnione jest bowiem nabycie rzeczy i praw majątkowych – w tym przedsiębiorstw – przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Nie dotyczy to dalszych krewnych oraz osób obcych, niepowiązanych żadnymi więzami rodzinnymi ze spadkodawcą.
Nowa preferencja nie będzie bezwarunkowa. Trzeba będzie zgłosić spadek w urzędzie skarbowym w ciągu 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia stwierdzającego nabycie (zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego). Co więcej, przedsiębiorstwo trzeba będzie prowadzić przez minimum pięć lat od jego odziedziczenia. Warunek ten będzie uznany za zachowany także w razie wniesienia przedsiębiorstwa w całości jako wkładu do spółki, gdy objęte w zamian udziały lub akcje nie zostaną w tym okresie zbyte. W Sejmie pojawiły się już głosy, że przepis ten będzie wymuszał na spadkobiercach kontynuację działalności, nawet gdy nie ma ona uzasadnienia ekonomicznego.
– Można się zastanawiać, czy wymagany pięcioletni okres prowadzenia przedsiębiorstwa nie jest zbyt długi. W praktyce może się okazać, że z przyczyn obiektywnych spadkobierca nie będzie mógł prowadzić przedsiębiorstwa, co będzie skutkowało obowiązkiem zapłaty podatku z odsetkami. Projekt nie przewiduje jednak żadnych wyjątków w tym zakresie – zwraca uwagę Łukasz Czekański.
Jeżeli przedsiębiorstwo przypadnie więcej niż jednej osobie, zwolnienie będzie przysługiwało tylko tym nabywcom, którzy będą kontynuowali działalność w wymaganym okresie.
Projekt zakłada także, że długi i ciężary spadku związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa będą obciążały wyłącznie to przedsiębiorstwo i nie będą odliczane od wartości pozostałych składników majątku będącego przedmiotem spadku.
– Zakaz odliczania długów i ciężarów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa od wartości pozostałej części spadku jest uzasadniony – uważa Łukasz Czekański. Wyjaśnia, że jeżeli nabycie przedsiębiorstwa ma być zwolnione z podatku, to długi i ciężary związane z przedsiębiorstwem nie powinny pomniejszać wartości pozostałych przedmiotów spadku, które mogą podlegać opodatkowaniu.
Etap legislacyjny
Rządowy projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (druk nr 2293) – po pierwszym czytaniu w Sejmie
