W poprzedniej części komentarza zaprezentowaliśmy zmiany wprowadzone przez rozporządzenie z 13 września 2017 r. dotyczące zasad ujmowania oraz wyceny aktywów i pasywów i reguł tworzenia planów kont. Nowe regulacje w tym zakresie już obowiązują jednostki budżetowe, samorządowe zakłady budżetowe i placówki. W części drugiej prezentujemy zmiany, jakie zostały wprowadzone w zakresie sprawozdawczości finansowej (do paragrafu 28).

W poprzedniej części komentarza zaprezentowaliśmy zmiany wprowadzone przez rozporządzenie z 13 września 2017 r. dotyczące zasad ujmowania oraz wyceny aktywów i pasywów i reguł tworzenia planów kont. Nowe regulacje w tym zakresie już obowiązują jednostki budżetowe, samorządowe zakłady budżetowe i placówki. W części drugiej prezentujemy zmiany, jakie zostały wprowadzone w zakresie sprawozdawczości finansowej (do paragrafu 28).

Warto przypomnieć, że zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2342; dalej: u.o.r.) zarówno jednostki budżetowe, jak i samorządowe zakłady budżetowe nie stosują:

● rozdziału 5 – Sprawozdania finansowe jednostki (art. 45–54 u.o.r.);

● rozdziału 6 – Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej (art. 55–63d u.o.r.);

● rozdziału 7 – Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych (art. 64–70 u.o.r.).

Ponadto tylko jednostek działających w przemyśle wydobywczym lub jednostek zajmujących się wyrębem lasów pierwotnych dotyczy rozdział 6a i stosowanie sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej (art. 63e–63j u.o.r.).

Zasady sporządzania sprawozdań finansowych uregulowane zostały właśnie w omawianym rozporządzeniu. Przy czym należy podkreślić, że do sprawozdań za 2017 r. sporządzanych w trakcie 2018 r. mają jeszcze zastosowanie regulacje wcześniejszego rozporządzenia ministra finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 760).

Nowe rozporządzenie ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok 2018, w tym do nowego elementu sprawozdania finansowego – informacji dodatkowej. Zakres informacji w niej zawartych został określony w załączniku nr 12 do rozporządzenia. Dzięki wprowadzeniu tego dodatkowego elementu sprawozdania finansowego jednostki objęte rozporządzeniem będą miały możliwość ujawniania w sposób usystematyzowany informacji na temat zdarzeń, które zachodziły w jednostce w danym roku. Część z tych informacji była dotychczas wykazywana jako informacje uzupełniające czy objaśnienia dołączane do poszczególnych elementów sprawozdania finansowego (tj. do rachunku zysków i strat czy też do bilansu).

Warto zaznaczyć, że nowym sprawozdaniem będzie bilans budżetu państwa. Jest to wynik prac przygotowawczych prowadzonych przez Komisję Europejską, które mają na celu harmonizację rachunkowości w jednostkach sektora publicznego w całej Unii Europejskiej przez opracowanie Europejskich Standardów Rachunkowości Sektora Publicznego (EPSAS).

Podobnie jak przy omawianych wcześniej zasadach ujmowania i wyceny, przy przygotowywaniu sprawozdań rocznych nie ma rewolucji. Rozporządzenie to powiela w wielu rozwiązaniach dotychczas obowiązujące regulacje, wprowadza jednak kilka ważnych zmian. Zmiany w prezentacji w bilansie, rachunku zysków i strat, zestawieniu zmian w funduszu jednostek są odzwierciedleniem nowelizacji wprowadzonych do zasad ujmowania i wyceny m.in. gruntów w użytkowaniu wieczystym, rozliczeń międzyokresowych, niektórych dochodów budżetowych (w organach podatkowych) czy obciążeń wyniku finansowego w jednostkach prowadzących działalność oświatową i nadwyżki środków obrotowych samorządowych zakładów budżetowych. Nowe regulacje wpływają też na plany kont ujęte w załączniku 2 i 3 do rozporządzenia. Te zmiany omówimy w trzeciej części komentarza, która ukaże się w marcu.

Podkreślić jednak należy, że utrzymano zasadę, iż skonsolidowany bilans jest sporządzany zgodnie z rozdziałem 6 u.o.r., przy założeniu, że jednostka nadrzędna jest jednostką dominującą.

PRZEJDŹ DO KOMENTARZA W E-DGP >>

Dr Katarzyna Trzpioła, specjalista ds. finansów i rachunkowości, Wydział Zarządzania UW
Pierwsza część komentarza ukazała się 18 grudnia 2017 r. w nr 244 DGP