Ministerstwo Finansów prowadzi rejestr podatników VAT w nowej odsłonie. Ten zawiera trzy listy: wykaz podmiotów niezarejestrowanych, wykreślonych z listy vatowców i przywróconych do rejestru. Mają one służyć zarówno podatnikom mogących sprawdzić kontrahentów, jak i budżetowi. Jest to bowiem podstawa działania ustawy o STIR, której głównym założeniem jest walka z oszustami podatkowymi.

Na listach resortu znajdą się nie tylko zarejestrowani podatnicy VAT, ale także podmioty wykreślone z tej listy lub przywrócone do wykazu.

Kogo obejmują listy?

Skarbówka ma prawo wykreślić już zarejestrowanego podatnika z rejestru VAT także bez konieczności informowania go o tym fakcie w przypadkach wymienionych w ustawie o VAT. Urzędnicy wykreślą podatnika z listy vatowców gdy stwierdzą, że ten nie istnieje lub mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z nim albo jego pełnomocnikiem. Gdy podatnik nie stawia się na wezwania naczelnik a urzędu skarbowego, także zostanie wykreślony. Z urzędu skreśla się podatników, którzy zawiesili działalność na co najmniej pół roku lub nie składają stosownych deklaracji podatkowych. Wystawianie fałszywych, „pustych” faktur także skutkuje wykreśleniem z rejestru.

Podatnik może jednak wrócić do rejestru. Wystarczy, że udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz, w przypadku niezłożenia deklaracji pomimo takiego obowiązku, niezwłocznie złoży brakujące deklaracje. Na listę vatowców trafi także podatnik, który udowodni, że wystawienie faktury dokumentującej czynności, które nie miały miejsca, było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika.

Ustawa o podatku od towarów i usług wymienia przypadki, w których naczelnik urzędu skarbowego ma prawo odmówić rejestracji podmiotu jako podatnika VAT bez konieczności powiadamiania go o tym fakcie. Zgodnie z art. 96 aktu, stanie się tak w przypadku, gdy dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą lub podmiot ten nie istnieje. Rejestracja nie dojdzie do skutku także w przypadku, gdy podmiot albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego.

STIR a korzyści dla uczciwych podatników

Resort finansów zaznacza, że publikacja rejestrów jest pierwszym istotnym elementem wchodzących w życie zmian wynikających z ustawy STIR. „Wykazy zawierają informacje przydatne dla uczciwych podatników VAT” – czytamy w oświadczeniu. Kontrahent dzięki rozszerzonym wykazom uzyska informacje nie tylko o statusie potencjalnego kontrahenta. W rejestrze znajdzie informacje tj. nazwa firmy, REGON, PESEL, numer w KRS, adres siedziby firmy czy nazwiska wspólników. Formularz znajduje się tutaj. Rejestry zawierać będą także daty rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT.

Zyskać ma także budżet dzięki sprawnej weryfikacji vatowców. Służyć ma temu ustawa wprowadzająca STIR czyli system teleinformatyczny izby rozliczeniowej. Chodzi o analizę ryzyka wykorzystywania banków lub SKOK-ów do popełniania przestępstw skarbowych. System jest odpowiedzialny za przetwarzanie danych i przekazywanie informacji i możliwych zagrożeniach do Centralnego Rejestru Danych Podatkowych oraz do systemów teleinformatycznych instytucji finansowych. Te będą zobligowane do przekazywania do STIR niektórych danych, w tym także tych stanowiących tajemnicę bankową lub tajemnicę zawodową SKOK - w celu ustalenia wskaźnika ryzyka. Taka analiza ma pozwolić na wykreślenie z rejestrów VAT podmiotów, których głównym celem jest „pozorowanie działalności gospodarczej w celu wyłudzenia zwrotu VAT” – czytamy w uzasadnieniu projektu. Szacuje się jednak, że STIR pomoże zwalczyć proceder wyłudzania VAT i dzięki temu, już w pierwszym roku funkcjonowania zwiększyć dochody budżetowe o ok. 2,5 mld zł.