Obowiązująca od 1 stycznia 2017 roku nowelizacja ustawy o VAT stawia na lepszą weryfikację podmiotów zgłaszających się do rejestru VAT, a także obecnych podatników. Kluczową zmianą jest modyfikacja procesu rejestracji VAT. Organy skarbowe mogą już nie tylko kontrolować jej zasadność, ale także mają prawo odmówić takiej rejestracji lub wykreślić z listy podatników VAT już istniejące podmioty.

Przed 2017 rokiem w rejestrze podatników VAT znajdowały się podmioty, których działania nie zawsze były związane z prowadzeniem działalności gospodarczej zgodnej z ustawą o podatku od towarów i usług. Rząd walcząc z obrotem „pustych” faktur i wyłudzeniami podatku postanowił zakończyć ten proceder. Organy podatkowe mogą więc odmówić rejestracji lub szybko wykreślić podmiot z listy podatników VAT. Kiedy tak się stanie?

Kiedy naczelnik urzędu skarbowego odmówi rejestracji na liście podatników VAT?

Art. 96 ustawy o VAT rozszerzono o przypadki, w których naczelnik urzędu skarbowego odmówi rejestracji na liście podatników tej daniny nawet bez konieczności powiadamiania o tym wnioskodawcy. Stanie się tak, gdy dane w zgłoszeniu rejestracyjnym będą niezgodne z prawną, gdy podmiot nie istnieje lub gdy mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z tym podmiotem albo jego pełnomocnikiem. Mogą to być np. telefoniczne próby kontaktu, z których pracownik organu podatkowego sporządzi stosowne notatki. Przesłanką do odmowy rejestracji bez konieczności informowania o tym podatnika jest też sytuacja, w podmiot albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego. Jak zaznaczają ustawodawcy, przewidziany brak rejestracji będzie oznaczał, że podmiot nie zostanie umieszczony w internetowej bazie podatników, co będzie stanowiło informację dla potencjalnych kontrahentów, że mogą mieć do czynienia z podmiotem nierzetelnym.

Pełnomocnik odpowie solidarnie za działania podatnika

Nowością, jaką przewiduje ustawa jest wprowadzenie odpowiedzialności solidarnej pełnomocnika zgłaszającego podmiot do rejestru podatników VAT. Zgodnie z art. 96, w przypadku rejestracji podmiotu przez pełnomocnika, zostanie nałożona odpowiedzialność na takiego pełnomocnika za zaległości podatkowe nowo zarejestrowanego podatnika VAT. Odpowiedzialność solidarna pełnomocnika wraz z zarejestrowanym podatnikiem dotyczyłaby zaległości podatkowych powstałych w związku z czynnościami wykonanymi w ciągu pierwszych 6 miesięcy od zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego. Odpowiedzialność pełnomocnika w tym przypadku nie przekraczałaby kwoty 500 000 zł. Jak czytamy w uzasadnieniu, rozwiązanie to pozwoli na ograniczenie rejestrowania tzw. „słupów” przez pełnomocników. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy powstanie zaległości podatkowych nie wiązało się z uczestnictwem podmiotu dokonującego sprzedaży w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej – np. w oszustwie podatkowym.

Kiedy organ skarbowy wykreśli podmiot z listy podatników VAT?

Naczelnik urzędu skarbowego wykreśli przedsiębiorcę z rejestru podatników VAT, gdy uzna, że nie powinien w nim figurować z racji faktycznego zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych lub z uwagi na wykonywanie czynności, którym trudno przypisać miano działalności gospodarczej. Wykreślenie z tej listy bez konieczności informowania o tym podmiotu nastąpi, jeśli okaże się, że podatnik taki nie istnieje lub mimo udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z nim albo z jego pełnomocnikiem. Przesłanką ku temu jest także wprowadzenie niezgodnych z prawdą danych w zgłoszeniu rejestracyjnym. Będzie to również miało zastosowanie w przypadku niezgodności z prawdą danych podanych przez podatnika w złożonym przez niego w związku z aktualizacją danych zgłoszeniu.

Kto ryzykuje wykreśleniem z listy podatników VAT?

  • Podmioty, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy
  • Podmioty obowiązane do złożenia deklaracji VAT (VAT-7, VAT-7K), których nie złożyły za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały
  • Podmioty, które składały przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje VAT, w których nie wykazały sprzedaży oraz nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia
  • Podmioty, które wystawiały faktury lub faktury korygujące dokumentujące czynności, które nie zostały faktycznie dokonane (tzw. „puste” faktury)
  • Podmioty, które prowadząc działalność gospodarczą wiedziały lub miały uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że uczestniczą w procederze oszustwa lub nadużycia podatkowego, mającego na celu osiągnięcie nienależnych korzyści majątkowych kosztem budżetu państwa.

Jak uniknąć wykreślenia z listy podatników VAT. Tego dowiesz się tutaj>>

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw