Najważniejszą korzyścią będzie możliwość sprawdzenia, czy kontrahent był czynnym podatnikiem VAT w konkretnym dniu (np. na dzień dokonania transakcji). To powinno zminimalizować ryzyko wciągnięcia w podatkowe oszustwo.
Elektroniczny wykaz czynnych podatników, w którym będzie można sprawdzić najważniejsze informacje o kontrahencie, wejdzie w życie od września br.
Będzie można w nim znaleźć informacje do pięciu lat wstecz, czyli do okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego (po tym okresie będą one usuwane). Dostęp do wykazu ma być całkowicie bezpłatny, a wyszukanie kontrahenta nie powinno – jak zapewnia Ministerstwo Finansów – sprawiać dużego problemu. Do białej listy będzie też można zajrzeć za pomocą systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

POSŁUCHAJ PODCASTU

Trwa ładowanie wpisu

Zamiast trzech jeden

Biała lista zastąpi trzy dotychczasowe wykazy:
  • zawierający dane o firmach, którym naczelnik urzędu skarbowego odmówił rejestracji, oraz tych, które straciły status podatnika VAT (zostały wykreślone z rejestru – tzw. czarna lista podatników),
  • informujący o podatnikach, którym przywrócono rejestrację dla celów VAT,
  • potwierdzający status podatników VAT czynnych oraz zwolnionych.

VAT 2019. Komentarz do zmian od 1 września 2019 r. + VAT 2019. Komentarz. PREMIUM – z wideoszkoleniem na pendrive >>>>>

Przewodnik po zmianach przepisów VAT. Plusy i minusy zmian od 1 września 2019 r. >>>>>

Przedsiębiorcy nie będą więc musieli szukać informacji o kontrahencie w trzech różnych miejscach.
Elektroniczny wykaz czynnych podatników
Co się zmieni 1. Powstanie jeden elektroniczny wykaz czynnych podatników VAT z podanymi m.in. numerami kont bankowych firm. 2. Zapłata za transakcję o wartości ponad 15 tys. zł na inne konto niż podane w wykazie będzie wiązać się z brakiem możliwości zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodu oraz solidarną odpowiedzialnością za nierozliczony przez sprzedawcę VAT należny.
Kogo dotyczy Wszystkich przedsiębiorców będących podatnikami VAT.
Gdzie szukać nowych przepisów Nowelizacja z 12 kwietnia 2019 r. ustawy o VAT i innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1018).
Przykład Przedsiębiorca kupi po 1 stycznia 2020 r. maszynę dla celów działalności gospodarczej. Jeżeli rachunek podany przez sprzedawcę znajdzie się na białej liście podatników, to nabywca zaliczy cenę netto do kosztów uzyskania przychodu i nie będzie odpowiadać za VAT należny od tej transakcji, gdyby sprzedający go nie uregulował. Jeśli zapłaci na rachunek spoza listy, ryzykuje takimi konsekwencjami, chyba że w ciągu trzech dni od zapłaty zawiadomi o takim przelewie urząd skarbowy właściwy dla kontrahenta.
Białą listę będzie prowadzić szef Krajowej Administracji Skarbowej. Powinna ona zostać udostępniona we wrześniu w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie resortu finansów. Szef KAS będzie prostował lub usuwał z wykazu nieaktualne informacje. Zrobi to z urzędu bądź na uzasadniony wniosek podatnika. W tym drugim przypadku nie ma jednak mowy o automatyzmie, a więc szef KAS będzie mógł odmówić wprowadzenia zmian.

Czego szukać

Znajdą się na niej następujące informacje:
  • firma (nazwa) lub imię i nazwisko podatnika;
  • numery identyfikacji podatkowej, REGON i numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (o ile zostały nadane), a w przypadku osoby fizycznej PESEL;
  • adres siedziby lub – gdy podatnik jest osobą fizyczną – adres stałego miejsca prowadzenia działalności lub adres zamieszkania;
  • imiona i nazwiska osób wchodzących w skład zarządu spółki i jej prokurentów oraz ich numery NIP lub PESEL;
  • imię i nazwisko lub firma (nazwa) wspólnika oraz jego numer NIP bądź numer PESEL;
  • data rejestracji oraz data i podstawa prawna odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru VAT lub przywrócenia do rejestru;
  • numer firmowego rachunku rozliczeniowego lub imiennego rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej wskazany przez podatnika w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub aktualizacyjnym.
Numery rachunków rozliczeniowych zostaną potwierdzone przy wykorzystaniu Systemu Teleinformatycznego Izby Rozliczeniowej (STIR). Ministerstwo Finansów chce, aby na te właśnie konta trafiały płatności za transakcje o wartości powyżej 15 tys. zł (a więc te, które przedsiębiorcy powinni rozliczać przelewem, a nie gotówką).

Nie na ten rachunek

Kto zapłaci należność na inny rachunek, będzie musiał od początku 2020 r. liczyć się z podatkowymi konsekwencjami. Po pierwsze, nie będzie mógł zaliczyć opłaconego w ten sposób wydatku do kosztów uzyskania przychodu. Po drugie, odpowie solidarnie ze sprzedawcą, całym swoim majątkiem, za nierozliczony przez niego VAT w części przypadającej proporcjonalnie na tę dostawę towarów lub świadczenie usług.
Przedsiębiorca będzie miał możliwość uniknięcia sankcji podatkowych, jeśli w ciągu trzech dni od zlecenia przelewu na rachunek bankowy nieujawniony na liście zawiadomi o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury. W zawiadomieniu musi wskazać co najmniej:
  • swoją nazwę oraz adres siedziby, a jeśli jest osobą fizyczną – imię i nazwisko oraz stałe miejsca prowadzenia działalności lub jeśli go nie ma, adres miejsca zamieszkania
  • dane wystawcy faktury wskazane na fakturze (numer identyfikacyjny, nazwę albo imię i nazwisko oraz adres);
  • numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności;
  • wysokość należności zapłaconej za pomocą tego przelewu oraz dzień jego zlecenia.
Alternatywą dla zawiadomienia będzie skorzystanie z mechanizmu podzielonej płatności (ang. split payment), przy czym podzielona płatność uchroni jedynie od solidarnej odpowiedzialności w VAT. Zapłata na rachunek spoza białej listy, mimo że dokonana w systemie split paymentu, nie pozwoli zaliczyć opłaconego w ten sposób wydatku (ceny netto) do kosztów uzyskania przychodu.

opinia

Trzeba się już dziś przygotować

Krzysztof Ugolik menedżer w dziale doradztwa prawnopodatkowego w PwC
Wprawdzie nowelizacja ustawy o VAT, wprowadzająca elektroniczny wykaz czynnych podatników (białą listę), wchodzi w życie od września br., ale przepisy o konsekwencjach wpłat na niewłaściwy rachunek zaczną obowiązywać dopiero od 2020 r. Podatnicy będą więc mieli czas od września do grudnia 2019 r. na uporządkowanie kilku kwestii.
Po pierwsze, należy upewnić się, czy własne rachunki rozliczeniowe, wykorzystywane w bieżącej działalności, zostały na pewno zgłoszone do urzędu skarbowego. Jeśli nie zostały, to należy liczyć się z tym, że kontrahenci z obawy przed konsekwencjami mogą opóźniać płatności albo zawiadamiać naczelnika urzędu skarbowego o tym, że płacą na niezgłoszony rachunek.
Kolejnym krokiem powinno być sprawdzenie, czy rachunki naszych dostawców są na białej liście. Jeżeli ustalimy, że w wykazie nie ma rachunków, na które regularnie dokonujemy płatności, to mamy do wyboru kilka opcji. Możemy zasygnalizować to dostawcy i poprosić o to, by zarejestrował rachunek lub by wskazał inny, zarejestrowany. Począwszy od 2020 r. podatnicy powinni przy każdym zlecaniu przelewu obowiązkowo weryfikować, czy rachunek dostawcy znajduje się w wykazie szefa KAS. Dane w nim będą aktualizowane codziennie, tak więc jednorazowe sprawdzenie rachunku dostawcy nie daje gwarancji, że zawsze już będzie on widniał w wykazie.