Miasto, które zrezygnowało z pobierania należności czynszowych, było zobowiązane płacić VAT należny do budżetu – wynika z interpretacji dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Dyrektor KIS wyjaśnił, że ulga na złe długi przysługuje wyłącznie wtedy, gdy przedsiębiorca, który nie zapłacił jest czynnym podatnikiem VAT.
Wniosek w tej sprawie został złożony już w kwietniu 2020 r., ale z uwagi na dodatkowe pytania dyrektora KIS na odpowiedź w tej sprawie przyszło czekać aż do teraz.
Chodzi o przepisy tarczy antykryzysowej, czyli ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374). Konkretnie o art. 15zzzf i art. 15zzzg ust. 2.
Ten pierwszy mówi, że jednostka samorządu terytorialnego może w drodze uchwały postanowić o odstąpieniu od dochodzenia przypadających jej należności o charakterze cywilnoprawnym w stosunku do podmiotów, których płynność finansowa pogorszyła się w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Ten drugi, że do czasu podjęcia uchwały może o tym postanowić wójt, burmistrz, prezydent miasta. W obu przypadkach – na wniosek podmiotu, którego płynność się pogorszyła.
Sprawa dotyczyła miasta, które postanowiło odstąpić od pobierania należności z tytułu najmu i dzierżawy lokali. We wniosku o interpretację poinformowało, że będzie się to odbywało na podstawie zarządzenia prezydenta miasta. Wyjaśniło również, że czynsz będzie ustalony w tej samej wysokości jak przed okresem epidemii, z tym że miasto nie będzie się domagało jego zapłaty. Pobierać będzie natomiast inne opłaty, np. podatek od nieruchomości, opłatę za wywóz śmieci, media itp.
Miasto chciało się dowiedzieć, czy może odstąpić od wystawiania faktur VAT za czynsz lokali, czy też powinno wystawić fakturę VAT, a później skorzystać z ulgi na złe długi (art. 89a ust. 1).
Dyrektor KIS stwierdził, że faktura musi zostać wystawiona. – Odstąpienie od dochodzenia należności nie oznacza, że świadczenie staje się nieodpłatne. Odpłatność z tytułu najmu lub dzierżawy nieruchomości w postaci czynszu nadal istnieje, tyle że jednostka samorządu terytorialnego jedynie rezygnuje z dochodzenia należnej jej płatności – wyjaśnił organ podatkowy.
Dodał, że owszem miasto ma możliwość skorzystania z ulgi na złe długi, ale tylko wtedy gdy kontrahent, od którego nie pobrało czynszu, jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.
– Ulga na złe długi nie może natomiast dotyczyć kontrahenta-przedsiębiorcy niepodlegającego opodatkowaniu VAT – podkreślił dyrektor KIS.
OPINIE

Wiele gmin zapłaci daninę z własnej kieszeni

Artur Ratajczak, doradca podatkowy w Tax Corner
Problem polega na tym, że gminy często odstępowały od pobierania należności czynszowych w kwotach brutto, a nie netto. Od przedsiębiorców nie brały więc również VAT. W związku z tym nie dość, że same ucierpiały na pandemii (rezygnując z przysługujących im należności), to teraz jeszcze będą musiały dopłacić podatek do budżetu z własnej kieszeni.
Możliwość skorzystania z ulgi na złe długi w przypadku czynszów umarzanych czynnym podatnikom VAT i tak powoduje, że gmina wcześniej musi zapłacić te pieniądze do budżetu, a dopiero po 90 dniach może je odzyskać.

Cel był szczytny, ale przepisy kiepskiej jakości

Jacek Aninowski, dyrektor generalny ds. obsługi postępowań w ISP Modzelewski i Wspólnicy
Ta sprawa jest kolejnym przykładem, jak w pośpiechu i niedbale pisano przepisy poszczególnych etapów tarczy antykryzysowej. Należy zgodzić się z dyrektorem KIS, iż w tym przypadku będziemy mieli nadal do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług podlegających opodatkowaniu VAT i wszystkimi z tym związanymi konsekwencjami, tj. wystawieniem faktury i uwzględnieniem należnego podatku w deklaracji. Samo bowiem odstąpienie od dochodzenia należności o charakterze cywilnoprawnym nie powoduje, że dana czynność jest dokonywana nieodpłatnie. Nadal jest ona odpłatna, tyle że wierzyciel rezygnuje z dochodzenia długu. Prawidłowa jest również odpowiedź organu dotycząca możliwości skorzystania z ulgi na złe długi. Można z niej bowiem skorzystać wyłącznie w przypadku kontrahenta będącego podatnikiem VAT.
Wydaje się więc, że w takim przypadku dana jednostka samorządu powinna nie odstępować od dochodzenia należności, ale modyfikować umowy najmu za czas pandemii, obniżając wynagrodzenie do symbolicznych kwot, lub też udzielać rabatów, wystawiając faktury korygujące, bo tylko wtedy nie byłaby zmuszona płacić VAT.
Interpretacja dyrektora KIS z 1 września 2020 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012. 336.2020.4.MP