Zmiany w CIT na 2025 r. Eksperci odpowiadają na pytania podatników

W tym roku podatników czekają istotne zmiany w polskim systemie podatkowym, zwłaszcza w CIT. W życie wchodzi bowiem wiele nowych regulacji, które znacząco wpłyną na rozliczenia podatkowe. W związku z tym pojawiają się pytania, które dotyczą m.in.: podatków minimalnych – globalnego (GloBE) i krajowego, a także podatku od nieruchomości oraz raportowania JPK_CIT. Wątpliwości z nimi związane wyjaśniają eksperci MDDP, którzy na co dzień w ramach MDDP Platforma Wiedzy prowadzą warsztaty i webinary w tym zakresie.

W tym roku podatników czekają istotne zmiany w polskim systemie podatkowym, zwłaszcza w CIT. W życie wchodzi bowiem wiele nowych regulacji, które znacząco wpłyną na rozliczenia podatkowe. W związku z tym pojawiają się pytania, które dotyczą m.in.: podatków minimalnych – globalnego (GloBE) i krajowego, a także podatku od nieruchomości oraz raportowania JPK_CIT. Wątpliwości z nimi związane wyjaśniają eksperci MDDP, którzy na co dzień w ramach MDDP Platforma Wiedzy prowadzą warsztaty i webinary w tym zakresie.

O co pytają na szkoleniach

Globalny podatek minimalny (GloBE)

odpowiedź Ustalając minimalny przychód grupy kapitałowej, aby potwierdzić, czy wykazuje ona przynajmniej 750 mln euro skonsolidowanych przychodów, uwzględnia się jednostki składowe (w tym zwłaszcza spółki), których dane finansowe są konsolidowane metodą konsolidacji pełnej (ang. line-by-line). Ustawa z 6 listopada 2024 r. o opodatkowaniu jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych (dalej: ustawa GloBE) przewiduje również odrębną kategorię jednostki, którą określa się mianem „jednostki joint venture” (dalej: jednostka JV).

Jednostka JV cechuje się tym, że jej wyniki finansowe są uwzględniane w skonsolidowanym sprawozdaniu grupy zgodnie z metodą praw własności – o ile jednostka dominująca najwyższego szczebla tej grupy posiada w tej jednostce co najmniej 50 proc. udziałów właścicielskich. Z tej kategorii wyłączonych jest jednakże wiele kategorii jednostek (tzw. jednostki wyłączone).

W świetle powyższego reprezentowana przez państwa spółka produkcyjna może zostać zakwalifikowana jako jednostka JV. Trzeba jednak zweryfikować, czy spółka może zostać zakwalifikowana do któregokolwiek z wyłączeń przewidzianych w art. 2 ust. 1 pkt 19 lit. a–e ustawy GloBE.

odpowiedź Spółka może nie być zobowiązana do zapłaty podatku wyrównawczego, ponieważ jej ETR wynosi powyżej 15 proc. (w poszczególnych latach). Należy jednak podkreślić, że polska spółka pozostanie podatnikiem krajowego podatku wyrównawczego (jednego z trzech podatków przewidzianych w ustawie GloBE). Co za tym idzie, będzie musiała złożyć informację o opodatkowaniu wyrównawczym (art. 133 ustawy GloBE) – chyba że, po spełnieniu określonych warunków, informacja ta (odpowiadająca GloBE Information Return) zostanie złożona przez jednostkę dominującą najwyższego szczebla (UPE) położoną w innym niż Polska państwie (albo inną jednostkę składową grupy zlokalizowaną w innej niż Polska jurysdykcji, wyznaczoną w tym celu przez UPE).

Co więcej, spółka będzie również musiała złożyć zeznanie GloBE (art. 134 ustawy GloBE) – z tym zastrzeżeniem, że obowiązek zapłaty krajowego podatku wyrównawczego może w tym przypadku nie wystąpić (z uwagi na ETR powyżej wymaganego minimum).

Zarówno w przypadku informacji o opodatkowaniu wyrównawczym, jak i zeznania GloBE, terminy ich złożenia zostały wydłużone (odpowiednio – do końca 18. i 21. miesiąca następującego po zakończeniu danego roku podatkowego) w odniesieniu do pierwszego roku podatkowego, tj. roku podatkowego, za który pierwszy raz w przypadku Polski obliczony zostanie kwalifikowany globalny podatek wyrównawczy (przez zagraniczną jednostkę dominującą). Jeżeli tym rokiem będzie 2024 r., a ustawa GloBE weszła w życie 1 stycznia 2025 r., to, czy wydłużony termin raportowania za pierwszy rok podatkowy znajdzie zastosowanie do państwa spółki, będzie zależało od tego, czy wybrane zostanie opcjonalne stosowanie przepisów z mocą wsteczną od 1 stycznia 2024 r. Jeżeli bowiem przepisy nie będą opcjonalnie stosowane od 1 stycznia 2024 r., obowiązki sprawozdawcze będą po raz pierwszy realizowane za 2025 r. z wykorzystaniem podstawowych (krótszych) terminów raportowania.

Krajowy podatek minimalny

odpowiedź Najczęściej dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach nie uwzględnia się:

• amortyzacji podatkowej,
• wzrostu kosztów uzyskania przychodów z tytułu zakupu energii elektrycznej, cieplnej lub gazu przewodowego (liczonej jako dodatnia różnica między kosztami w roku bieżącym i roku bezpośrednio poprzedzającym),
• 20 proc. kosztów pracowniczych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Jeśli po tych korektach obliczona rentowność przekroczy 2 proc., to nie trzeba będzie zapłacić przewidzianego w art. 24ca ustawy o CIT podatku minimalnego.

odpowiedź Minimalnego podatku CIT nie będą musieli płacić:

• mali podatnicy (z przychodami do 2 mln euro),
• nowo powstałe firmy w pierwszych trzech latach działalności,
• podatnicy, których przychody w danym roku podatkowym spadły o 30 proc. w porównaniu do poprzedniego roku,
• firmy działające w sektorach zdrowotnym, komunalnym oraz finansowym (np. banki),
• podmioty w stanie upadłości, likwidacji lub objęte postępowaniem restrukturyzacyjnym,
• spółki o prostej strukturze właścicielskiej,
• spółki należące do grupy, której łączny wskaźnik rentowności przekracza 2 proc.

Ponadto, jak potwierdza praktyka interpretacyjna, nowo powstała podatkowa grupa kapitałowa jest odrębnym, wcześniej nieistniejącym podatnikiem. Tym samym podatkowa grupa kapitałowa korzysta z ustawowego zwolnienia z obowiązku zapłaty minimalnego podatku dochodowego przez trzy lata: w roku rozpoczęcia działalności oraz w dwóch kolejnych latach podatkowych.

odpowiedź Podatek minimalny występuje obok CIT. Obowiązek zapłaty zarówno podatku minimalnego, jak i CIT nie skutkuje podwójnym opodatkowaniem. Kwotę zapłaconego za dany rok minimalnego podatku dochodowego będzie można odliczyć od podatku obliczonego na zasadach ogólnych w zeznaniu podatkowym za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy.

odpowiedź Rozliczenie minimalnego podatku dochodowego odbywa się wraz z rocznym zeznaniem podatkowym CIT-8 (w załączniku CIT/M – Informacja o wysokości minimalnego podatku dochodowego). W załączniku CIT/M należy szczegółowo przedstawić podstawę opodatkowania, zastosowane pomniejszenia oraz ostateczną kwotę podatku.

Podatnicy, których rok podatkowy jest zgodny z rokiem kalendarzowym, zapłacą minimalny podatek dochodowy po raz pierwszy najpóźniej do 31 marca 2025 r. Natomiast podatnicy, którzy mają rok podatkowy inny niż kalendarzowy, uregulują minimalny podatek dochodowy do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu swojego roku podatkowego, czyli w terminie składania deklaracji CIT-8.

Minimalny podatek dochodowy płaci się jednorazowo na koniec roku, bez konieczności wpłacania zaliczek w trakcie roku podatkowego.

Podatek od nieruchomości

odpowiedź Zmiany w regulacjach dotyczących podatku od nieruchomości, które weszły w życie z nowym rokiem, nie ograniczają się tylko do zmiany definicji budowli (choć akurat zakres zmian jest tu najgłębszy), bo nowe brzmienie ma także definicja budynku. Nowością w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych są także zupełnie nowe definicje obiektu budowlanego i trwałego związania z gruntem. Wszystko to powoduje, że zakres opodatkowania w 2025 r. dla danego przedsiębiorcy może się zmienić w porównaniu do roku ubiegłego. Dotyczy to zarówno środków trwałych, które dotychczas nie podlegały opodatkowaniu (np. wagi samochodowe), jak i obiektów, dla których może zmienić się ich dotychczasowa kwalifikacja podatkowa (np. niektóre obiekty kontenerowe czy elementy oczyszczalni ścieków).

Nie jest więc tak, jak twierdzą niektórzy, że nic się nie zmienia. Nawet jeśli dochody samorządów z tytułu podatku od nieruchomości za 2025 r. w skali całego kraju będą na podobnym poziomie co w 2024 r. (z pominięciem wpływu zmiany stawek podatkowych), to już na poziomie konkretnego podatnika może to być istotna zmiana.

Ucieszą się zapewne osoby fizyczne będące właścicielami garaży lub miejsc postojowych w budynkach mieszkalnych, bo zapłacą one mniejszy podatek dzięki zastosowaniu 10-krotnie niższej stawki podatkowej. Nie ma szczegółowych danych, ale w przypadku największych miast można ostrożnie założyć kilkudziesięciomilionowe spadki wpływów z tego tytułu. Skoro zatem, zgodnie z zapowiedziami MF, wpływy samorządów z tytułu podatku od nieruchomości nie mają się istotnie zmienić, to dziurę powstałą w wyniku korzystniejszego opodatkowania osób fizycznych będą musiały zasypać zwiększone wpływy od osób prawnych.

Co do uwagi o straszeniu przedsiębiorców, warto oddzielić komentarze w social mediach od merytorycznych artykułów w prasie specjalistycznej. Początek stycznia 2025 r. to naprawdę ostatni dzwonek na weryfikację przez przedsiębiorców majątku pod kątem zmian w regulacjach dotyczących podatku od nieruchomości.

odpowiedź Obiekt kontenerowy, który jest trwale związany z gruntem, będzie traktowany w 2025 r. dla celów podatku od nieruchomości jako budynek i opodatkowany od swojej powierzchni użytkowej, jeśli:

• został wzniesiony w wyniku robót budowlanych;
• posiada fundamenty i dach;
• jest wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych.

W przeciwnym razie taki obiekt będzie stanowić budowlę opodatkowaną od swojej wartości.

Zakładam przy tym, że nie mamy do czynienia z obiektem, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym jego przeznaczenie jest pojemność. Takie obiekty zostały bowiem ustawowo wyłączone z definicji budynku.

Jeśli mowa o standardowych kontenerach biurowych lub strażniczych, to w praktyce o ich kwalifikacji będzie przesądzać istnienie lub brak fundamentów. Obiekty tego typu, co do zasady, posiadają bowiem dach i przegrody budowlane z każdej strony. Ponadto treść nowych regulacji powoduje, że nawet przykręcenie konstrukcji kontenera do utwardzenia placu będzie wypełniało warunki definicji trwałego związania z gruntem.

Raportowanie JPK_CIT

odpowiedź Przychody podatkowe, które nie stanowią przychodów księgowych (a więc nie są ujmowane w księgach rachunkowych), należy wykazywać w węźle RPD w polu K_7. Węzeł ten może być uzupełniany manualnie wartościami kwotowymi. Węzeł RPD będzie obowiązkowy od 2026 r. Konto pozabilansowe, na którym ujmowane są przychody podatkowe niestanowiące przychodów księgowych, nie otrzyma żadnego znacznika PD, ponieważ w słowniku znaczników nie został przewidziany żaden znacznik podatkowy dla tego typu przychodów. Jest to znacznik nieobowiązkowy, więc pole S_12_3 może pozostać puste. Należy jednak pamiętać, że konieczne jest uzupełnienie pola S_12_1 dla każdego konta, również pozabilansowego. Oznacza to, że konta pozabilansowe powinny w polu S_12_1 otrzymać znacznik „INNE”. Dla konta przeznaczonego na przychody podatkowe, które nie są ujmowane w księgach rachunkowych, będzie to jedyny znacznik.

odpowiedź Decyzja co do daty wprowadzenia nowego systemu księgowego zależy od spółki i nie trzeba jej odkładać w związku z obowiązkiem raportowania ksiąg podatkowych. Pliki JPK_KR_PD będzie można generować za dowolne okresy, a więc dopuszczalna jest sytuacja, w której za pierwszą część roku spółka wygeneruje plik z dotychczasowego programu, natomiast za drugą część roku plik będzie pochodził już z nowego systemu księgowego. Niemniej jednak w praktyce może to być problematyczne. Warto pamiętać, że w takiej sytuacji urzędy skarbowe będą weryfikowały przede wszystkim ciągłość zapisów i spójność merytoryczną.

odpowiedź Schema JPK_ST_KR wymaga raportowania wszystkich środków trwałych, które znajdują się w ewidencji środków trwałych na dzień 1 stycznia 2025 r. Oznacza to, że nie ma obowiązku raportowania środków trwałych zlikwidowanych przed tą datą. Ważne, aby zaraportować wszystkie środki trwałe, które znajdują się na stanie spółki, oraz te, które spółka nabędzie w trakcie roku podatkowego.

Warto też zaznaczyć, że minister finansów zdecydował o przesunięciu rozporządzeniem o rok obowiązku raportowania schemy JPK_ST_KR. Oznacza to, że po raz pierwszy ewidencję środków trwałych będzie należało przesłać za rok podatkowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2025 r. Nie zmienia to jednak tego, że już teraz warto przeanalizować obecną ewidencję środków trwałych w spółce i sprawdzić, czy zawiera wszystkie pozycje, które będzie należało raportować. Przesunięcie obowiązku nie zwalnia z konieczności przypisania środkom trwałym wprowadzonym po 1 stycznia 2025 r. pełnego zakresu danych (w stosunku do starszych środków trwałych nie ma wymogu uzupełniania o niektóre dane).

odpowiedź Tak, schema JPK_KR_PD wymusza księgowanie operacji z podmiotami powiązanymi na oddzielnych kontach (a przynajmniej na tzw. kontach wirtualnych, jeśli system księgowy przewiduje taką możliwość). Konkretnie wynika to ze słownika znaczników, które należy przyporządkować kontom ostatecznego zapisu. Ze względu na kryterium powiązania jednostki stanowiącej kontrahenta przy danej operacji księgowej należy wydzielić m.in. należności, zobowiązania czy przychody ze sprzedaży produktów. Kluczowe jest przeanalizowanie znaczników, bo na ich podstawie można szybko ustalić, dla których kont księgowych będzie konieczny ich podział. ©℗