Zwolnienie z CIT nie tylko dla dochodów z zakończonej inwestycji. Ważny wyrok NSA

Wsparcie z tytułu kosztów kwalifikowanych nowej inwestycji przysługuje począwszy od miesiąca, w którym spółka te koszty poniosła – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Wyrok zapadł na tle stanu prawnego sprzed 2023 r., gdy obowiązywało poprzednie rozporządzenie w sprawie pomocy publicznej udzielanej niektórym przedsiębiorcom na realizację nowych inwestycji - z 28 sierpnia 2018 r. (Dz.U. poz. 1713 ze zm.). Od 1 stycznia 2023 r. obowiązuje inne rozporządzenie - z 27 grudnia 2022 r. (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 108).

Na gruncie poprzedniego aktu wykonawczego (z 28 sierpnia 2018 r.) inwestorzy mogli korzystać ze zwolnienia z CIT lub PIT już od miesiąca, w którym ponieśli koszty kwalifikowane. Natomiast w świetle par. 9 nowego rozporządzenia inwestor może skorzystać ze zwolnienia podatkowego dopiero od miesiąca, w którym upłynął termin zakończenia inwestycji określony w decyzji o wsparciu.

Przy czym z przepisu przejściowego (par. 12) wynika, że do spraw wszczętych i niezakończonych oraz decyzji o wsparciu wydanych przed dniem wejścia w życie nowego rozporządzenia są stosowane przepisy uchylonego rozporządzenia z 28 sierpnia 2018 r.

Takich spraw jest wciąż wiele, a przykładem spór rozstrzygnięty właśnie przez NSA.

Nowe w połączeniu ze starym

Chodziło o spółkę, która w 2019 r., na podstawie ustawy o wspieraniu nowych inwestycji (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 459 ze zm.) dostała ważną na 12 lat decyzję o wsparciu na zrealizowanie nowej inwestycji – budowę zakładu wraz z opracowaniem pierwszej w skali światowej technologii cynkowania elementów stalowych.

Nowa inwestycja miałaby na celu przede wszystkim zwiększenie zdolności produkcyjnej istniejącego już przedsiębiorstwa. W ramach tej inwestycji spółka prowadziłaby działalność z wykorzystaniem zarówno nowych, jak i istniejących już budynków, budowli, maszyn, urządzeń oraz innych środków trwałych.

Zgodnie z decyzją, firma została zobowiązana zatrudnić do upływu konkretnego terminu co najmniej 29 nowych pracowników oraz ponieść co najmniej minimalne koszty inwestycyjne.

Czego dotyczył spór z fiskusem

Spółka uważała, że zgodnie z par. 9 pkt 1 poprzedniego rozporządzenia (z 28 sierpnia 2018 r.) ma prawo do zwolnienia z podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT, począwszy od miesiąca, w którym poniosła pierwsze koszty kwalifikowane związane z realizacją nowej inwestycji, niezależnie od tego, kiedy wchodzące w jej skład środki trwałe zostaną ostatecznie oddane do używania.

Argumentowała, że momentem poniesienia wydatków, które zgodnie z par. 8 rozporządzenia kwalifikują się do objęcia pomocą (tj. do zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT), będzie moment poniesienia tych kosztów, zgodnie z metodą kasową. Dotyczy to również zapłaconych zaliczek – uważała.

Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 10 sierpnia 2021 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.188.2021.1.JC) stwierdził, że samo poniesienie wydatków nie uprawnia jeszcze do skorzystania ze zwolnienia podatkowego. Kluczowe jest uzyskanie dochodów z nowej inwestycji (również w ramach ścisłych powiązań), a nie samo poniesienie wydatków kwalifikowanych.

Nie ma znaczenia to, że nowa inwestycja jest ściśle powiązana z istniejącym już przedsiębiorstwem, a sposób zintegrowania nowej i istniejącej inwestycji, położonych na tym samym terenie, nie pozwala na określenie dochodu (przychodu) wyłącznie z nowej inwestycji – dodał dyrektor KIS.

W przeciwnym razie – jak wyjaśnił – tj. gdyby uznać, że zwolnienie przysługuje już od momentu rozpoczęcia nowej inwestycji, zwolniony z podatku dochód uzyskany w oparciu o dotychczasowe składniki majątku, a nie wyłącznie z działalności prowadzonej w oparciu o nową inwestycję. To byłoby sprzeczne z wymogiem określonym w art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT – stwierdził dyrektor KIS.

Dodał też, że aby skorzystać z podatkowego zwolnienia, spółka musi wpisać nowe środki trwałe do ewidencji środków trwałych, a to oznacza, że w momencie uznania kosztów kwalifikowanych, takie składniki majątku muszą być kompletne i zdatne do użytku.

Sądy o poniesieniu wydatku

Spółka wygrała w sądach obu instancji. Uchylając interpretację fiskusa, WSA w Bydgoszczy (sygn. akt I SA/Bd 740/21) orzekł, że skoro prowadzone przez spółkę prace inwestycyjne są zbieżne z jej dotychczasowym profilem działania, to wszystkie składniki przedsiębiorstwa służą generowaniu tego samego dochodu zwolnionego, uzyskanego z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu.

W rezultacie, zwolniony z podatku jest cały dochód spółki z działalności określonej w decyzji o wsparciu, prowadzonej na terenie wskazanym w tej decyzji, a nie tylko dochód wygenerowany z konkretnych składników nowej inwestycji – uznał WSA.

Orzekł, że spółka będzie więc mogła korzystać ze zwolnienia począwszy od miesiąca, w którym poniesie wydatki w ramach nowej inwestycji, niezależnie od momentu, w którym zacznie uzyskiwać z niej dochód.

Sąd dodał, że nie ma znaczenia moment wprowadzenia nowych środków trwałych do ewidencji. Czym innym bowiem jest ogólny obowiązek wpisania środka trwałego do ewidencji, a czym innym moment rozpoznania związanych z danym środkiem trwałym wydatków – ten jest określany wyłącznie poprzez faktyczne ich poniesienie.

NSA: Tak wynikało z przepisu

Tego samego zdania był NSA. Orzekł, że poniesienie przez spółkę kosztów kwalifikowanych jest zgodne z literalną wykładnią par. 9 ust. 1 rozporządzenia (z 2018 r.) i uprawnia ją do zwolnienia z opodatkowania dochodów w ramach decyzji o wsparciu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT.

Uzasadniając wyrok, sędzia Maciej Jaśniewicz powtórzył za sądem I instancji, że moment poniesienia wydatków kwalifikujących się do objęcia pomocą w postaci zwolnienia podatkowego na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych, o których mowa w par. 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia (z 2018 r.) nie jest tożsamy z momentem wpisania wytworzonego środka trwałego do ewidencji środków trwałych.