Przychodem podatkowej grupy kapitałowej jest wartość rynkowa ofiarowanego jej przedmiotu, ale kosztem mogą być tylko wydatki faktycznie poniesione na jego nabycie lub wytworzenie – orzekł NSA.
Chodziło o spółki powiązane, funkcjonujące w ramach podatkowej grupy kapitałowej, a więc będące de facto jednym podatnikiem CIT. Spór z fiskusem sprowadzał się do tego, jak ustalać koszty podatkowe z tytułu darowizn przekazywanych spółce dominującej przez spółki zależne.
Darowiznami miały być wartości niematerialne i prawne (m.in. własność znaków towarowych i innych praw własności intelektualnej oraz autorskich lub pokrewnych praw majątkowych) wykorzystywanych dotychczas w ramach działalności gospodarczej spółek zależnych. W przeszłości spółki te poniosły wydatki związane z rejestracją tych znaków i praw, ale nie ujawniły ich dla celów podatkowych.
Nie było wątpliwości co do tego, że przychodem PGK będzie rynkowa wartość darowizn otrzymanych przez spółkę dominującą określona na dzień ich otrzymania. Spór toczył się jednak o koszty.
Spółki z grupy uważały, że koszty powinny być określane w ten sam sposób co przychody – na podstawie cen rynkowych z dnia przekazania. Dzięki temu darowizna w ramach PGK byłaby neutralna podatkowo, bo przychód byłby równy kosztom.
Spółki zwróciły uwagę na to, że z art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT wynika tylko tyle, iż darowizny w ramach PGK mogą być ujmowane w kosztach. Przepis ten nie mówi natomiast, jak ustalać ich wartość. Argumentem miały być jednak inne przepisy – art. 18 ust. 1b w zw. z art. 14 ustawy o CIT. Wynika z nich, że kosztem darowizny przekazywanej na cele pożytku publicznego jest jej wartość rynkowa.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi był innego zdania. Uznał, że skoro art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT nie precyzuje, jak ustalać koszt z tytułu darowizn przekazywanych w ramach PGK, to trzeba sięgnąć do przepisów ogólnych – art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Kosztem mogą być więc wyłącznie wydatki, które faktycznie zostały poniesione na nabycie lub wytworzenie przedmiotu darowizny – stwierdził dyrektor izby.
Nie zgodził się z nim Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi. Stwierdził, że rację ma spółka. Skoro bowiem art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT nie precyzuje, jak ustalać koszty darowizny w PGK, to trzeba sięgnąć nie do przepisów ogólnych, tylko do tych, które określają, jak ustalać koszty przy innych darowiznach – orzekł WSA.
Wyrok ten uchylił Naczelny Sąd Administracyjny. Stwierdził, że WSA przerysował zasadę neutralności transakcji dokonywanych w ramach PGK. – Nie ma żadnego przepisu, z którego wynikałoby, że wszystkie transakcje w ramach PGK muszą być neutralne podatkowo – powiedział sędzia Andrzej Jagiełło. Dodał, że nawet swoboda kształtowania cen w ramach PGK nie daje prawa do ujęcia w kosztach wydatków wyższych niż poniesione na wytworzenie przedmiotu darowizny.
Sędzia przypomniał też, że art. 18 ust. 1b ustawy o CIT, na który powołały się spółka i WSA, należy czytać w związku z jego ustępem 1, a z niego wynika, że zasady te mają zastosowanie do darowizn przekazywanych organizacjom pożytku publicznego, a nie do darowizn dokonywanych w ramach PGK.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 15 czerwca 2016 r., sygn. akt II FSK 1608/14.
