Rozwiązanie cypryjskiej spółki i wydanie jej majątku likwidacyjnego w formie certyfikatów inwestycyjnych nie skutkuje obowiązkiem zapłaty CIT w Polsce – wynika z wyroku NSA.
Spór w tej sprawie toczyła polska spółka będącą wspólnikiem spółki cypryjskiej. Zagraniczna miała zostać zlikwidowana, a polski wspólnik (będący również spółką) miał otrzymać z majątku likwidacyjnego certyfikaty inwestycyjne w funduszu inwestycyjnym zamkniętym.
Spytał, czy w związku z likwidacją będzie musiał zapłacić 19-proc. podatek od dochodów zagranicznej spółki kontrolowanej. Uważał, że nie będzie miał takiego obowiązku, bo zgodnie z art. 24a ustawy o CIT podstawą opodatkowania w Polsce jest dochód zagranicznej spółki kontrolowanej. Tymczasem w ustawie o CIT nie ma przepisów, z których wynikałoby, że spółka zagraniczna uzyskuje w związku z jej likwidacją przychód.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu był jednak innego zdania. Powołał się na art. 14a ust. 1 ustawy o CIT, który mówi, że gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub części swoje zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (lub akcji), to jego przychodem jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia niepieniężnego lub wyższej (jeśli wartość rynkowa świadczenia jest wyższa).
Fiskus uznał zatem, że gdy spółka cypryjska w związku z likwidacją przekaże majątek na rzecz spółki kapitałowej, to dojdzie u niej do powstania przychodu. Inne podejście byłoby niesprawiedliwe, bo podatnik, który najpierw sprzedałby składnik majątku, musiałby zapłacić podatek, a ten, kto wydałby go od razu wspólnikowi, podatku by nie płacił – stwierdził dyrektor izby.
Spółka się z tym nie zgadzała. Argumentowała, że wprowadzony w 2015 r. do ustawy o CIT art. 14a dotyczy instytucji datio in solutum, czyli sytuacji, w których poprzez wykonanie świadczenia niepieniężnego dochodzi do wykonania pierwotnego świadczenia, które miało charakter pieniężny. Tu takiego pierwotnego świadczenia nie było – podkreślała.
Dodała, że stosowanie art. 14a ustawy o CIT do każdego świadczenia niepieniężnego, a nie wyłącznie do świadczeń zastępczych, może prowadzić do absurdalnych wniosków.
WSA w Poznaniu zgodził się z dyrektorem izby. Stwierdził, że wydanie majątku w postaci certyfikatów inwestycyjnych jest dla spółki cypryjskiej przychodem, zgodnie z art. 14a ustawy o CIT. Tym samym likwidacja spółki cypryjskiej i wydanie na rzecz polskiego wspólnika certyfikatów spowoduje powstanie przychodu podatkowego na podstawie art. 14a ust. 1 ustawy o CIT, a co za tym idzie, wspólnik uzyska dochód zagranicznej spółki kontrolowanej, o którym mowa w art. 24a ustawy o CIT – stwierdził WSA.
Wyrok ten uchylił Naczelny Sąd Administracyjny. Orzekł, że likwidacja majątku spółki, w tym także wydanie certyfikatów inwestycyjnych, nie podlega art. 14a ustawy o CIT. Sędzia Mirella Łent podkreśliła, że przepis mówi o wykonaniu świadczenia w miejsce zobowiązania, a z orzecznictwa NSA wynika, że likwidacja majątku nie jest wykonaniem zobowiązania, tylko zagospodarowaniem tego, co po spółce zostaje.
– Nie ma więc żadnego pierwiastka zobowiązaniowego pomiędzy spółką a udziałowcem – podkreśliła sędzia Mirella Łent.
Sędzia zwróciła też uwagę, że w art. 14a ustawy o CIT wymieniono różne zdarzenie podobne do likwidacji, ale jej samej nie.
– Wymienione jest m.in. umorzenie udziałów (akcji) albo zbycie ich w celu umorzenia, które prowadzi do likwidacji części kapitału. Skoro ustawodawca nie wpisał samej likwidacji, to nie można jej objąć dyspozycją tego przepisu – wyjaśniła sędzia.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 31 lipca 2018 r., sygn. akt II FSK 2049/16. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia