● Dlaczego wydatki na wystrój sklepu mogą być kosztem uzyskania przychodów
● Jaką stawką spółdzielnia powinna amortyzować oczyszczalnię ścieków
● Dla jakich samochodów należy prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu
● Prowadzę sklep z ubraniami dla dzieci. Z okazji świąt dekorujemy go tematycznie np. na święta Bożego Narodzenia czy Halloween. Czy wydatki na zakup dekoracji mogą stanowić koszt?
Rafał Styczyński, doradca podatkowy
Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tych kosztów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek może się obiektywnie przyczynić do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Co do zasady wydatki na zakup dekoracji świątecznych sklepu mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej. Są one bowiem racjonalne i w pełni uzasadnione. Atmosfera świąt, jaka udziela się konsumentom, powoduje, że wydają oni pieniądze częściej i chętniej. W budowaniu takiej wspomagającej sprzedaż atmosfery, a tym samym w zwiększaniu przychodów przedsiębiorców wykorzystujących tę prawidłowość, zasadniczą rolę odgrywają właśnie gadżety nawiązujące do motywów świąt.
Jednak należy pamiętać, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
Ustawa o PIT nie definiuje terminu „reprezentacja”, dlatego też należy się posłużyć wykładnią językową tego pojęcia. Przez reprezentację rozumie się okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną. Należy przyjąć, że reprezentacja to zatem wszelkie działania mające na celu budowanie i promowanie pozytywnego wizerunku podatnika jako podmiotu gospodarczego, co może się przyczynić do zwiększenia sprzedaży oferowanych przez niego dóbr i usług.
Dlatego też gdyby dekoracje przekraczały zwyczajowo przyjęte normy w danej branży czy okolicy, były nadzwyczaj wystawne, bardziej ekskluzywne, wytworne, odpowiednio drogie, poprawiały znacząco estetyczny wizerunek firmy, nie mogłyby stanowić kosztu, należałoby je bowiem uznać za reprezentacyjne.
Stanowisko takie potwierdzają również organy podatkowe. Przykładem może być interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 13 lutego 2008 r., nr ILPB3/423-235/07-2/MC, w której możemy przeczytać: „(...) Wydatki na zakup kwiatów ciętych, dekoracji świątecznych i okolicznościowych mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu, mając na uwadze fakt, że wystrój świąteczny jest w obecnych warunkach rynkowych wymogiem stawianym przez klientów. W świetle powyższego uznać należy, że wydatki te nie wyczerpują wskazanej definicji reprezentacji. Podsumowując, wydatki na zakup kwiatów ciętych do wystroju pomieszczeń spółki i dekoracji w postaci choinek, lampek, stroików, bombek, pisanek, a także zakup usług dekoratorskich w celu udekorowania budynku i pomieszczeń spółki z okazji świąt, w opisanym stanie faktycznym i prawnym, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przyczyniają się one pośrednio do wzrostu przychodów spółki, zatem na podstawie art. 15 ust. 4d ww. ustawy, są potrącalne w dacie ich poniesienia (...)”.
Podstawa prawna
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 ze zm.).
● Okręgowa spółdzielnia mleczarska prowadzi działalność w zakresie produkcji wyrobów mleczarskich. Powstające w mleczarni ścieki produkcyjne charakteryzują się dużym stężeniem zanieczyszczeń substancjami organicznymi i mimo ich dużej biodegradowalności wymagają podczyszczenia, zanim zostaną przekazane do oczyszczalni gminnej. Spółdzielnia zakończyła budowę przyzakładowej oczyszczalni ścieków produkcyjnych. Cała instalacja stanowi integralną całość i żadne pojedyncze elementy nie mogą funkcjonować samodzielnie w procesie oczyszczania ścieków. Jedynie zespolenie wszystkich składowych części w całość gwarantuje poprawne funkcjonowanie oczyszczalni ścieków. Instalacja z urządzeniami do podczyszczania ścieków została wykonana w zabudowie kontenerowej, w jej skład wchodzą m.in. następujące elementy: pompa ścieków surowych, sito pionowe spiralne, zbiornik wyrównawczo-uśredniający z mieszadłem bocznym, stacja flotacji, wirówka dekantacyjna flotatu i osadu dennego. W skład obiektu inwentarzowego oprócz urządzeń, aparatów i instalacji wchodzą fundamenty. Spółdzielnia sklasyfikowała podane wyżej składniki jako jeden obiekt inwentarzowy w grupie 2 podgrupie 21 rodzaju 211 KŚT – Rurociągi sieci rozdzielczej oraz linie telekomunikacyjne i elektroenergetyczne, rozdzielcze – oczyszczalnie ścieków. Jaką stawką amortyzacyjną spółdzielnia powinna amortyzować oczyszczalnię ścieków?
Marcin Łukasiewicz, specjalista z zakresu podatkowów
Stosownie do art. 16a ust. 1 ustawy o CIT amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c ustawy o CIT, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2) maszyny, urządzenia i środki transportu,
3) inne przedmioty
– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o CIT, tj. umowy leasingu, zwane środkami trwałymi.
Zatem ww. składniki majątku (tj. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transportu oraz inne przedmioty) zalicza się do środków trwałych podlegających amortyzacji, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
● stanowią one własność lub współwłasność podatnika,
● zostały nabyte lub wytworzone we własnym zakresie,
● są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania,
● przewidywany okres używania tych składników na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej jest dłuższy niż rok,
● składniki te są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby prowadzonej przez niego działalności albo zostały oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu (leasingu operacyjnego),
● składniki nie są ujęte w katalogu środków trwałych wymienionych w art. 16c ustawy o CIT.
Odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, z zastrzeżeniem art. 16j–16ł ustawy o CIT, dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych i zasad, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT (zob. art. 16i ust. 1 ustawy o CIT).
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółdzielnia sklasyfikowała wskazane we wniosku składniki jako jeden obiekt inwentarzowy w grupie 2 podgrupie 21 rodzaju 211 KŚT – Rurociągi sieci rozdzielczej oraz linie telekomunikacyjne i elektroenergetyczne, rozdzielcze – oczyszczalnie ścieków.
Organy podatkowe przyjmują, że jeżeli przyzakładowa oczyszczalnia ścieków, na którą składają się elementy, stanowi w istocie samodzielny kompletny składnik majątku zakwalifikowany do grupy 2 rodzaju 211 Klasyfikacji Środków Trwałych, to w świetle ustawy o CIT stanowić będzie środek trwały – przyzakładową oczyszczalnię ścieków (pod warunkiem spełnienia pozostałych warunków określonych w art. 16a ustawy o CIT). Właściwą stawką amortyzacyjną dla tego składnika majątku jest stawka 10 proc. (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 5 stycznia 2016 r., nr IBPB-1-3/4510-545/15/IŻ).
Klasyfikacji danego składnika majątku, w świetle Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), dokonuje sam podatnik. W razie wątpliwości zainteresowany może się zwrócić o wydanie opinii do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi. Opinie są wydawane na wniosek zainteresowanego podmiotu. Natomiast organy podatkowe nie są uprawnione do dokonywania klasyfikacji środków trwałych do odpowiedniej grupy KŚT.
Podstawa prawna
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).
● Prowadzę firmę transportową, która zajmuje się przewozem towarów i osób. W firmie użytkuję samochód osobowy na podstawie umowy leasingu oraz na podstawie umowy użyczenia od kolegi. Jak rozliczać wydatki na takie samochody?
Rafał Styczyński, doradca podatkowy
Zgodnie z ustawą o PIT kosztem podatkowym są koszty poniesione w celu uzyskania przychodu, zabezpieczenia lub zachowania jego źródła, z pewnymi wyjątkami. Jednym z nich jest używanie samochodów niebędących własnością podatników.
Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra. W celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.
Tym samym aby wydatki związane z używaniem samochodu osobowego niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej mogły stanowić koszty uzyskania przychodów z tej działalności, konieczne jest:
● prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca; w razie braku tej ewidencji przedmiotowe wydatki nie stanowią kosztu uzyskania przychodu, oraz
gromadzenie faktur dokumentujących faktyczne poniesienie ww. wydatków przez spółkę cywilną (faktury powinny zawierać numer rejestracyjny pojazdu), oraz
● sporządzanie miesięcznych zestawień poniesionych wydatków wynikających z ww. faktur.
Jednak powyższe ograniczenie nie dotyczy samochodów używanych na podstawie umowy leasingu. Ustawodawca wyraźnie bowiem wskazał w art. 23 ust. 3b ustawy o PIT, że przepis nakładający obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu i ograniczenia kwoty kosztów z tytułu eksploatacji samochodów do limitu kilometrówki nie dotyczy samochodów osobowych używanych na podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1 ustawy o PIT. Dlatego też stwierdzić należy, że wydatki związane z używaniem samochodu osobowego w ramach leasingu nie są ograniczone limitem kilometrówki, podatnik nie jest również zobowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.
Stanowisko takie potwierdził dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 22 stycznia 2016 r., nr ITPB1/4511-1230/15/PSZ, w którym czytamy: „(...) Zgodnie z art. 23 ust. 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma pan obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu w celu ustalenia limitu wydatków, które mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wydatki związane z eksploatacją pojazdu używanego na podstawie umowy leasingu operacyjnego mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem ich zgodnego z prawem udokumentowania. Do kosztów uzyskania przychodów, bez obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, może pan zaliczyć również raty leasingowe (...)”.
Warto dodać, że w analizowanej sytuacji powstanie u podatnika korzystającego z użyczonego samochodu przychód z tytułu otrzymanego nieodpłatnie świadczenia. Przychód stanowi wartość rynkową czynszu, jaką by zapłacił z tytułu odpłatnego odstąpienia przedmiotu użyczenia. Przychód ten podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednak ustawodawca wyłączył z grupy przychodów nieodpłatne świadczenia, które podatnicy prowadzący działalność gospodarczą otrzymali od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w myśl przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W przypadku gdy świadczenie nie pochodzi od wskazanych podmiotów, należy określić wartość nieodpłatnego świadczenia. Wyznacznikiem wartości świadczeń polegających na nieodpłatnym korzystaniu z samochodu będą ceny rynkowe stosowane przez firmy świadczące usługi polegające na udostępnieniu podobnych lub takich samych pojazdów. Dlatego przy ustalaniu przychodu z używania samochodu do celów firmy należy brać pod uwagę:
● markę samochodu,
● rok produkcji,
● stan techniczny,
● przebieg,
● wyposażenie,
– a następnie porównać z cenami usług świadczonych przez działające na tym samym terenie firmy zajmujące się wynajmem samochodów, których parametry odpowiadają samochodowi wykorzystywanemu przez pracownika. Jeśli to możliwe, w celu ustalenia wartości tego świadczenia należy uwzględnić przede wszystkim ceny rynkowe stosowane przez firmy zajmujące się wynajmem samochodów tej samej marki.
Podstawa prawna
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 ze zm.).