Czy istnieje obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru dokonanego w ramach komisu?
● Spółka (podatnik VAT czynny i podatnik VAT UE) przyjęła od francuskiego dostawcy (francuski podatnik VAT UE) towary (pięć markowych zegarków) w komis. Towary zostały przywiezione z Francji do Polski w lipcu 2016 r. Zgodnie z umową komisu spółka w imieniu własnym, ale na rzecz francuskiego dostawcy, będzie sprzedawać te towary klientom w zamian za prowizję. Towary pozostają własnością francuskiego dostawcy do czasu ich faktycznej sprzedaży. Dostarczenie towarów do spółki francuski dostawca potwierdził dokumentami magazynowymi wraz z podaniem oczekiwanej ceny sprzedaży brutto towaru. Francuski dostawca nie wystawił faktury dokumentującej sprzedaż. Zgodnie z umową komisu spółka na zakończenie każdego miesiąca (nie później niż do 5. dnia kolejnego miesiąca) jest zobowiązana powiadamiać francuskiego dostawcę o dokonanej w danym miesiącu sprzedaży towarów na jego rzecz. Na tej podstawie francuski dostawca wystawi odpowiednią fakturę obciążającą spółkę za sprzedane w danym miesiącu towary, zaś spółka zapłaci za tę fakturę. Pierwszy zegarek został sprzedany w ostatnich dniach września 2016 r. i francuski dostawca na dostawę tego zegarka wystawił fakturę 10 października 2016 r. Kiedy w spółce powstał obowiązek podatkowy związany z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów (WNT) będących przedmiotem komisu z Francji? Czy spółka słusznie przyjęła, że obowiązek podatkowy będzie powstawał dopiero z chwilą wystawienia faktury, tj. w stosunku do zegarka sprzedanego we wrześniu 2016 r. – 10 października 2016 r., a w przypadku pozostałych czterech zegarków w ogóle jeszcze taki obowiązek nie powstał?
Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również wydanie towarów na podstawie umowy komisu między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej (zob. art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT).
Przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym (art. 765 kodeksu cywilnego).
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (zob. art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).
Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju, stosownie do art. 9 ust. 1 w zw. z ust. 2 i art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy nabywcę towarów lub na ich rzecz. Jednak pod warunkiem, że:
- nabywcą towarów jest m.in. podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika – z zastrzeżeniem art. 10 ustawy o VAT,
- dokonujący dostawy towarów jest m.in. podatnikiem podatku od wartości dodanej.
Zatem dokonywane odpłatne nabycie towarów przez podatnika VAT czynnego w ramach jego działalności gospodarczej, także na podstawie umów komisu, od podatnika podatku od wartości dodanej w sytuacji gdy dochodzi do przemieszczenia towarów z innego kraju UE (np. Francji) do Polski stanowi WNT.
Wątpliwości spółki dotyczą ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu WNT zegarków będących przedmiotem komisu.
W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia (zob. art. 20 ust. 5 zdanie pierwsze in pricipio ustawy o VAT).
Oznacza to, że obowiązek podatkowy z tytułu WNT powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem WNT.
Wydanie towaru na podstawie umowy komisu traktowane jest jak dostawa towarów, a zatem jest uważane za przeniesienie prawa do rozporządzania nimi jak właściciel. Otrzymanie tych towarów przez komisanta jest nabyciem prawa do rozporządzania nimi jak właściciel. W przedstawionym stanie faktycznym do dokonania dostawy doszło w lipcu 2016 r., a do 15 sierpnia 2016 r. nie została wystawiona przez francuskiego dostawcę faktura potwierdzająca dokonanie dostawy (wydanie zostało potwierdzone dokumentami magazynowymi). W konsekwencji należy uznać, że obowiązek podatkowy z tytułu WNT przedmiotowych zegarków (wszystkich pięciu sztuk) powstał 15 sierpnia 2016 r.
Spółka nieprawidłowo uznała, że obowiązek podatkowy z tytułu WNT tych zegarków powstaje dopiero z chwilą wystawienia faktury, tj. w stosunku do zegarka sprzedanego we wrześniu 2016 r. – 10 października 2016 r., a w przypadku pozostałych czterech zegarków w ogóle jeszcze taki obowiązek nie powstał. Powinna zatem odpowiednio skorygować deklarację VAT-7 i informację podsumowującą VAT UE za sierpień 2016 r.
Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 23 kwietnia 2015 r., nr IPPP3/4512-201/15-2/MC).
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.).
● Spółka (podatnik VAT czynny) świadczy usługi dla ludności. Zamierza rozszerzyć swoją ofertę o pakiety medyczne dla osób fizycznych, w ramach których za ustaloną miesięczną opłatę zostanie im zapewniona opieka medyczna w określonym zakresie w czasie obowiązywania umowy (umowy zawierane na czas określony). Zakres świadczeń zdrowotnych miałby obejmować m.in. konsultacje lekarza, wizytę domową lub zlecone przez lekarza badanie lub zabieg pielęgniarski, diagnostyczny lub leczniczy. Spółka nie jest podmiotem leczniczym, a zatem oferowane usługi medyczne nabywałaby od innego podmiotu, tj. podmiotu leczniczego, który faktycznie zapewniałby realizację tych świadczeń. Zakup usług opieki medycznej od podmiotu leczniczego korzystałby ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT. Czy sprzedaż przez spółkę pakietów medycznych może być zwolniona z VAT?
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółka zamierza odsprzedawać osobom fizycznym nabyte od podmiotu leczniczego usługi opieki medycznej (pakiety medyczne) zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.
Ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT korzystają bowiem usługi w zakresie opieki medycznej mające cel diagnostyczny lub terapeutyczny (leczniczy), tj. służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, o ile są świadczone przez podmioty lecznicze. Spółka nie jest podmiotem leczniczym, odsprzedaż przedmiotowych pakietów medycznych nie może zatem korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.
Należy jednak zwrócić uwagę, że stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT zwalnia się od podatku świadczenie usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy o VAT, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy o VAT.
Spółka, nabywając od podmiotu leczniczego korzystające ze zwolnienia usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia we własnym imieniu, ale na rzecz osób trzecich – swoich klientów (osób fizycznych), ma prawo przy ich odsprzedaży do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy o VAT (por. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 grudnia 2015 r., nr IBPP3/4512-689/15/EJ).
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).
● Spółka (podatnik VAT czynny i podatnik VAT UE w Polsce) nabyła towary we Francji. Nabyte towary zostały przewiezione na Słowację, gdzie mają zostać wykonane na nich prace (przetworzenie) na zlecenie spółki. Transport towarów na Słowację zorganizował i ubezpieczył francuski dostawca (koszt transportu był wliczony w cenę towarów). Po wykonaniu usługi towary poddane przetworzeniu zostaną przetransportowane bez zwłoki do Polski, transport będzie zorganizowany i ubezpieczony przez spółkę. Za usługę przetworzenia zostanie wystawiona faktura przez czeską firmę. Przywieziony przerobiony materiał będzie służył spółce do wykonywania czynności opodatkowanych. Czy w przedstawionym stanie faktycznym, przy powierzeniu towarów, które zostają przywiezione z Francji do przetworzenia na Słowacji, powstają obowiązki ewidencyjne po stronie spółki w myśl art. 109 ust. 9 lub 10 ustawy VAT?
Stosownie do art. 109 ust. 9 ustawy o VAT w przypadku, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT, podatnicy są zobowiązani prowadzić ewidencję otrzymywanych towarów zawierającą w szczególności datę ich otrzymania, dane pozwalające na identyfikację towarów oraz datę wydania towaru po wykonaniu usługi przez podatnika.
Przemieszczenia towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o VAT, przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz nie uznaje się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, w przypadku gdy towary mają być przedmiotem wykonanych na terytorium kraju na rzecz tego podatnika usług polegających na ich wycenie lub wykonaniu na nich prac, pod warunkiem że towary po wykonaniu tych usług zostaną z powrotem przemieszczone na terytorium państwa członkowskiego, z którego zostały pierwotnie wywiezione (art. 12 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT).
Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika (zob. art. 11 ust. 1 ustawy o VAT).
Z kolei w myśl art. 109 ust. 10 ustawy o VAT przepis art. 109 ust. 9 ustawy o VAT stosuje się odpowiednio do towarów przemieszczanych przez podatnika na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli na tych towarach mają być wykonane usługi na rzecz podatnika, a po wykonaniu tych usług towary te są wysyłane lub transportowane z powrotem do tego podatnika na terytorium kraju.
Ustawa o VAT nakłada zatem na podatnika obowiązek prowadzenia ewidencji towarów, które zostaną wysłane przez niego z Polski do innego kraju członkowskiego UE w celu ich wyceny lub wykonania na nich prac, i które po wykonaniu tych usług zostaną z powrotem przemieszczone na terytorium Polski.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nabyte we Francji towary zostaną przewiezione na Słowację w celu wykonania na nich prac (przetworzenia), a następnie po ich przetworzeniu przywiezione do Polski. W przypadku spółki nie znajdą zatem zastosowania przepisy art. 109 ust. 9 i ust. 10 ustawy o VAT. Na spółce nie ciąży zatem obowiązek prowadzenia ewidencji, o których mowa w tych przepisach.
Zaprezentowany pogląd podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 10 lutego 2015 r., nr IBPP4/443-563/14/PK).
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).