ABC sp. o.o. (podatnik VAT czynny) zajmuje się świadczeniem usług budowlanych na terenie Polski. Spółka nabywa od agencji ochrony mienia usługi ochrony i dozoru mienia dotyczące budynku – siedziby spółki. Zgodnie z umową z 19 listopada 2015 r. na świadczenie tych usług termin płatności przypada z góry 20. dnia każdego miesiąca. Z uwagi na chorobę pracownika agencji ochrony (od 18 października do 2 listopada 2016 r.) faktura za październik 2016 r. nie została wystawiona do 20 października 2016 r. Fakturę tę na kwotę 500 zł plus 115 zł VAT agencja ochrony mienia wystawi dopiero 3 listopada 2016 r. Spółka ABC otrzyma tę fakturę 4 listopada 2016 r. Jak i kiedy spółka ABC powinna rozliczyć tę fakturę na gruncie VAT i CIT? VAT i zaliczki na CIT spółka ABC płaci za okresy miesięczne. Rokiem podatkowym spółki ABC jest rok kalendarzowy.
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (zob. art. 86 ust. 1 in principio ustawy o VAT).
Dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością (powinna być to działalność opodatkowana VAT). Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni lub bezpośredni. Moim zdaniem nabycie usług ochrony mienia dotyczących budynku, w którym znajduje się siedziba spółki ABC, wykazuje pośredni związek z działalnością gospodarczą. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółka ABC posiada status podatnika VAT czynnego i zajmuje się świadczeniem na terenie Polski usług budowlanych. Usługi budowlane są opodatkowane VAT, a zatem można przyjąć, że pomiędzy nabyciem przedmiotowych usług ochrony mienia a działalnością opodatkowaną VAT występuje pośredni związek.
"Zatrudnij" psa w firmie i zalicz go do kosztów
"Zatrudnij" psa w firmie i zalicz go do kosztów

Zobacz również
W konsekwencji spółka ABC ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia przedmiotowych usług ochrony mienia w całości, tj. w kwocie 115 zł.
Termin obniżenia podatku
Pozostaje tylko ustalić, w jakim miesiącu spółka może odliczyć ten podatek naliczony. W myśl reguły zawartej w art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi (zob. art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi (art. 19a ust. 3 ustawy o VAT). W przypadku przedmiotowych usług ochrony mienia są one rozliczane w okresach miesięcznych, a zatem usługę za październik 2016 r. należy uznać za wykonaną 31 października 2016 r.
Nie oznacza to jednak, że 31 października 2016 r. powstał obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia tych usług.
Stosownie bowiem do art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret 4 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT, stanowiących import usług. Z tym że w myśl art. 19a ust. 7 ustawy o VAT w przypadkach, o których mowa m.in. w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. ustawy o VAT (tj. nie później niż z upływem terminu płatności w przypadku usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia). A w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.
W przedstawionym stanie faktycznym faktura za przedmiotowe usługi ochrony mienia za październik 2016 r. powinna zostać wystawiona najpóźniej 20 października 2016 r. i tego dnia, z uwagi na wystawienie tej faktury z opóźnieniem, powstał obowiązek w podatku VAT z tytułu tych usług.
Jednak samo ustalenie, kiedy w stosunku do nabytej usługi powstał obowiązek podatkowy, choć konieczne, nie pozwala na ustalenie w pełni, kiedy można odliczyć podatek naliczony. Konieczne jest bowiem w naszym przypadku sięgnięcie do przepisu art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT, stosownie do niego prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę.
Przedmiotową fakturę spółka ABC otrzymała 4 listopada 2016 r., a zatem odliczenia wynikającego z niej podatku naliczonego spółka ABC może dokonać najwcześniej w deklaracji VAT-7 za listopad 2016 r., co, jak zakładam, uczyni.
Na potrzeby schematu rozliczenia podatku zakładam, że spółka ABC nie skorzysta z możliwości, jaką daje art. 86 ust. 11 ustawy o VAT, i nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Podsumowując, spółka w deklaracji VAT-7 za listopad 2016 r. może odliczyć podatek naliczony z tytułu nabytych usług ochrony mienia w wysokości 115 zł.
CIT
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT (art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT). Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi spełniać określone warunki. [schemat]
Wydatki na ochronę mienia dotyczące budynku, w którym znajduje się siedziba spółki ABC, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, gdyż wykazują pośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, są ponoszone w celu zabezpieczenia źródła przychodów i nie są wymienione w negatywnym katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Kosztem uzyskania przychodu, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy o VAT, nie będzie VAT wynikający z otrzymanej faktury, gdyż podlega on w całości odliczeniu.
Zatem spółka ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatek poniesiony na nabycie przedmiotowych usług ochrony mienia za październik 2016 r. w kwocie netto, tj. w wysokości 500 zł.
Wydatki poniesione na nabycie przedmiotowych usług ochrony mienia należy uznać za koszty pośrednie, tj. niezwiązane bezpośrednio z uzyskiwanymi przychodami.
Koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą (art. 15 ust. 4d ustawy o CIT). Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 15 ust. 4e ustawy o CIT).
Jak rozumiem, przedmiotowa faktura za usługi ochrony mienia została ujęta w księgach rachunkowych spółki ABC na dzień jej wystawienia, tj. 3 listopada 2016 r.
Zatem spółka ABC powinna rozpoznać koszt uzyskania przychodów z tytułu nabycia przedmiotowych usług ochrony w listopadzie 2016 r. w wysokości 500 zł.
WAŻNE Okoliczność, że przedmiotowa faktura została wystawiona przez agencję ochrony mienia po upływie terminu płatności i zarazem po przekroczeniu ustawowego terminu na wystawienie faktury za te usługi, nie pozbawia tej faktury funkcji odliczeniowej i kosztowej. Oznacza to, że na jej podstawie spółka ABC może dokonać odliczenia VAT i zaliczyć wydatek do kosztów podatkowych.
Schemat rozliczenia spółki ABC*
1. JAKI PODATEK
Przy nabyciu usług ochrony mienia (ochrona siedziby spółki ABC) wystąpią następujące podatki:
VAT: naliczony: 115 zł (wykazujemy w poz. 45 wartość netto w zł: 500 zł i w poz. 46 podatek naliczony w zł: 115 zł)
CIT: Koszty uzyskania przychodów (KUP): 500 zł (wartość netto wydatków na nabycie usług ochrony mienia)
2. W JAKIEJ DEKLARACJI WYKAZAĆ PODATEK
VAT – deklaracja VAT-7 (podatek naliczony w poz. 45: 500 zł i wartość netto w poz. 46: 115 zł)
CIT – nie ma obowiązku składać deklaracji zaliczkowej, spółka powinna jednak uwzględnić przedmiotowe koszty uzyskania przychodów w kwocie 500 zł przy obliczeniu zaliczki na podatek podlegający wpłacie do urzędu skarbowego, a po zakończeniu roku podatkowego uwzględnić go w zeznaniu rocznym CIT-8
3. TERMIN ZŁOŻENIA DEKLARACJI
VAT-7: 27 grudnia 2016 r. (25 i 26 grudnia 2016 r. to święta)
CIT-8: 31 marca 2017 r.
* W schemacie rozliczenia pominięte zostały inne zdarzenia/czynności.
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710).
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).