W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (zob. art. 86 ust. 1 in principio ustawy o VAT).
Dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością (powinna być to działalność opodatkowana VAT). Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni lub bezpośredni. Moim zdaniem nabycie usług ochrony mienia dotyczących budynku, w którym znajduje się siedziba spółki ABC, wykazuje pośredni związek z działalnością gospodarczą. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółka ABC posiada status podatnika VAT czynnego i zajmuje się świadczeniem na terenie Polski usług budowlanych. Usługi budowlane są opodatkowane VAT, a zatem można przyjąć, że pomiędzy nabyciem przedmiotowych usług ochrony mienia a działalnością opodatkowaną VAT występuje pośredni związek.
"Zatrudnij" psa w firmie i zalicz go do kosztów
"Zatrudnij" psa w firmie i zalicz go do kosztów

Zobacz również
W konsekwencji spółka ABC ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia przedmiotowych usług ochrony mienia w całości, tj. w kwocie 115 zł.
Termin obniżenia podatku
Pozostaje tylko ustalić, w jakim miesiącu spółka może odliczyć ten podatek naliczony. W myśl reguły zawartej w art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi (zob. art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi (art. 19a ust. 3 ustawy o VAT). W przypadku przedmiotowych usług ochrony mienia są one rozliczane w okresach miesięcznych, a zatem usługę za październik 2016 r. należy uznać za wykonaną 31 października 2016 r.
Nie oznacza to jednak, że 31 października 2016 r. powstał obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia tych usług.
Stosownie bowiem do art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret 4 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT, stanowiących import usług. Z tym że w myśl art. 19a ust. 7 ustawy o VAT w przypadkach, o których mowa m.in. w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. ustawy o VAT (tj. nie później niż z upływem terminu płatności w przypadku usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia). A w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.
W przedstawionym stanie faktycznym faktura za przedmiotowe usługi ochrony mienia za październik 2016 r. powinna zostać wystawiona najpóźniej 20 października 2016 r. i tego dnia, z uwagi na wystawienie tej faktury z opóźnieniem, powstał obowiązek w podatku VAT z tytułu tych usług.
Jednak samo ustalenie, kiedy w stosunku do nabytej usługi powstał obowiązek podatkowy, choć konieczne, nie pozwala na ustalenie w pełni, kiedy można odliczyć podatek naliczony. Konieczne jest bowiem w naszym przypadku sięgnięcie do przepisu art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT, stosownie do niego prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę.
Przedmiotową fakturę spółka ABC otrzymała 4 listopada 2016 r., a zatem odliczenia wynikającego z niej podatku naliczonego spółka ABC może dokonać najwcześniej w deklaracji VAT-7 za listopad 2016 r., co, jak zakładam, uczyni.
Na potrzeby schematu rozliczenia podatku zakładam, że spółka ABC nie skorzysta z możliwości, jaką daje art. 86 ust. 11 ustawy o VAT, i nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Podsumowując, spółka w deklaracji VAT-7 za listopad 2016 r. może odliczyć podatek naliczony z tytułu nabytych usług ochrony mienia w wysokości 115 zł.
CIT
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT (art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT). Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi spełniać określone warunki. [schemat]
Wydatki na ochronę mienia dotyczące budynku, w którym znajduje się siedziba spółki ABC, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, gdyż wykazują pośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, są ponoszone w celu zabezpieczenia źródła przychodów i nie są wymienione w negatywnym katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Kosztem uzyskania przychodu, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy o VAT, nie będzie VAT wynikający z otrzymanej faktury, gdyż podlega on w całości odliczeniu.
Zatem spółka ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatek poniesiony na nabycie przedmiotowych usług ochrony mienia za październik 2016 r. w kwocie netto, tj. w wysokości 500 zł.
Wydatki poniesione na nabycie przedmiotowych usług ochrony mienia należy uznać za koszty pośrednie, tj. niezwiązane bezpośrednio z uzyskiwanymi przychodami.
Koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą (art. 15 ust. 4d ustawy o CIT). Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 15 ust. 4e ustawy o CIT).
Jak rozumiem, przedmiotowa faktura za usługi ochrony mienia została ujęta w księgach rachunkowych spółki ABC na dzień jej wystawienia, tj. 3 listopada 2016 r.
Zatem spółka ABC powinna rozpoznać koszt uzyskania przychodów z tytułu nabycia przedmiotowych usług ochrony w listopadzie 2016 r. w wysokości 500 zł.
WAŻNE Okoliczność, że przedmiotowa faktura została wystawiona przez agencję ochrony mienia po upływie terminu płatności i zarazem po przekroczeniu ustawowego terminu na wystawienie faktury za te usługi, nie pozbawia tej faktury funkcji odliczeniowej i kosztowej. Oznacza to, że na jej podstawie spółka ABC może dokonać odliczenia VAT i zaliczyć wydatek do kosztów podatkowych.
Schemat rozliczenia spółki ABC*
1. JAKI PODATEK
Przy nabyciu usług ochrony mienia (ochrona siedziby spółki ABC) wystąpią następujące podatki:
VAT: naliczony: 115 zł (wykazujemy w poz. 45 wartość netto w zł: 500 zł i w poz. 46 podatek naliczony w zł: 115 zł)
CIT: Koszty uzyskania przychodów (KUP): 500 zł (wartość netto wydatków na nabycie usług ochrony mienia)
2. W JAKIEJ DEKLARACJI WYKAZAĆ PODATEK
VAT – deklaracja VAT-7 (podatek naliczony w poz. 45: 500 zł i wartość netto w poz. 46: 115 zł)
CIT – nie ma obowiązku składać deklaracji zaliczkowej, spółka powinna jednak uwzględnić przedmiotowe koszty uzyskania przychodów w kwocie 500 zł przy obliczeniu zaliczki na podatek podlegający wpłacie do urzędu skarbowego, a po zakończeniu roku podatkowego uwzględnić go w zeznaniu rocznym CIT-8
3. TERMIN ZŁOŻENIA DEKLARACJI
VAT-7: 27 grudnia 2016 r. (25 i 26 grudnia 2016 r. to święta)
CIT-8: 31 marca 2017 r.
* W schemacie rozliczenia pominięte zostały inne zdarzenia/czynności.
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710).
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).