Przypomnijmy, że w rozliczeniu za 2022 r. podatek od przerzuconych dochodów zapłaciło zaledwie 14 podmiotów. Rok później było ich jeszcze mniej, bo tylko 9. Dane za 2024 r. nie są jeszcze znane.
Co w objaśnieniach
Celem objaśnień – jak podkreśliło MF – jest nie tylko omówienie konstrukcji podatku od przerzuconych dochodów. Objaśnienia dotyczą także:
- tego, jak rozumieć warunek niskiego opodatkowania (stawką CIT poniżej 14,25 proc.) po stronie zagranicznego podmiotu powiązanego,
- badania warunku przekazywania przez jednostkę pośredniczącą 10 proc. przychodów otrzymanych przez podatnika,
- sposobu ustalania podstawy opodatkowania i ujmowania kosztów uzyskania przychodu (np. odpisów amortyzacyjnych i kosztów finansowania dłużnego).
Objaśnienia odnoszą się do stanu prawnego obowiązującego od 1 stycznia 2023 r., ale znajdziemy w nich także załącznik tłumaczący przepisy z 2022 r. i wskazujący na podstawowe różnice między poprzednimi a aktualnymi regulacjami.
Walka z podatkową optymalizacją
Przypomnijmy, że 19-proc. podatek od przerzuconych dochodów został wprowadzony od 2022 r., by walczyć z agresywną optymalizacją i nieopodatkowanym przerzucaniem dochodów z Polski za granicę. Płaci się go od tzw. przerzuconych dochodów, czyli de facto kosztów poniesionych przez podatnika na rzecz podmiotu powiązanego, który nie ma siedziby ani zarządu na terytorium Polski. Są to tzw. koszty pasywne, dotyczące m.in.: usług niematerialnych (np. doradczych, badania rynku, reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń), opłat licencyjnych oraz finansowania dłużnego. Wszystkie są wymienione w art. 24aa ust. 2 i ust. 3 ustawy o CIT.
Podatek trzeba zapłacić, jeżeli koszty te zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu i spełnione są łącznie następujące warunki:
- dochód zagranicznego podmiotu powiązanego jest opodatkowany w państwie siedziby, zarządu zarejestrowania lub położenia według stawki niższej niż 14,25 proc. lub też jest zwolniony bądź wyłączony z opodatkowania;
- co najmniej połowa przychodów zagranicznego podmiotu powiązanego pochodzi ze wspomnianych tzw. kosztów pasywnych;
- zagraniczny podmiot powiązany przekazuje co naj mniej 10 proc. przychodów z tego tytułu na rzecz innego podmiotu w jakiejkolwiek formie (zaliczając w związku z tym wydatki do kosztów lub odliczając je od dochodu, podstawy opodatkowania lub od podatku, albo wypłacając je w formie dywidendy lub innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych);
- suma kosztów pasywnych poniesionych na rzecz zagranicznych podmiotów powiązanych za dany rok podatkowy (zaliczonych w tym roku do kosztów uzyskania przychodów) stanowi co najmniej 3 proc. sumy kosztów podatkowych.
Podatnik musi udowodnić
Od 2023 r. ciężar dowodu, że nie został spełniony choćby jeden z tych warunków, spoczywa na podatniku (art. 24aa ust. 10a ustawy o CIT).
Nie ma podatku, gdy przerzucone dochody trafiają do zagranicznego podmiotu powiązanego, który podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów w jednym z państw Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego i prowadzi tam rzeczywistą działalność gospodarczą.
Jak sprawdzić, czy jest 14,25 proc.
W objaśnieniach zwrócono m.in. uwagę na to, że przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem od przerzuconych dochodów może dojść do sytuacji, w której rok zaliczenia danego kosztu do kosztów uzyskania przychodu będzie inny niż rok jego poniesienia. W takim wypadku definicja przerzuconych dochodów zostanie spełniona w roku zaliczenia kosztów do kosztów uzyskania przychodu – wyjaśnił minister.
Z objaśnień dowiemy się też, jak ustalać, czy zagraniczny podmiot powiązany płaci CIT od dochodu wynikającego z polskich przerzuconych dochodów według stawki niższej niż 14,25 proc. Podstawą jest obowiązująca w danym kraju nominalna stawka podatku, ale należy również badać, czy beneficjent wypłaty jest uprawniony do ewentualnych ulg i odliczeń. Nie uwzględnia się natomiast kosztów związanych z danym przychodem.
W załączniku do objaśnień zamieszczono przykładową listę krajów, w których nominalne stawki CIT są niższe niż 14,25 proc. ©℗
Objaśnienia podatkowe ministra finansów i gospodarki z 9 września 2025 r. w zakresie podatku od przerzuconych dochodów
Przykładowe zestawienie nominalnych stawek CIT niższych niż 14,25 proc.
Państwo | Stawka CIT w proc. |
Anguilla | 0 |
Bahamy | 0 |
Belize | 0 |
Bermudy | 0 |
Brytyjskie Wyspy Dziewicze | 0 |
Kajmany | 0 |
Guernsey | 0 |
Wyspa Man | 0 |
Jersey | 0 |
Wyspy Turks i Caicos | 0 |
Zjednoczone Emiraty Arabskie | 0 |
Barbados | 5,5 |
Węgry | 9 |
Andora | 10 |
Bośnia i Hercegowina | 10 |
Bułgaria | 10 |
Północna Macedonia | 10 |
Paragwaj | 10 |
Irlandia | 12,5 |
Gibraltar | 12,5 |
Liechtenstein | 12,5 |
Podstawa prawna
Źródło: MF na podstawie na podstawie statystyk OECD za 2024 r.