Firma, która toczyła w tej sprawie spór z fiskusem (producent papieru i tektury), twierdziła, że wykupienie obu tych polis ma na celu ochronę jej własnych interesów, jest racjonalne i celowe, zabezpiecza źródło jej przychodów. Spełnia więc przesłanki zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu (art. 15 ust. 1 ustawy o CIT).

Ubezpieczenie OC księgowych i zarządu

Spółka argumentowała, że wykupując ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej księgowych i osób zajmujących się obsługą płac, zabezpiecza się przed stratami wynikającymi z ewentualnych błędów w ich pracy. Natomiast działania zarządu są w pewnych okolicznościach utożsamiane z jej własnymi, a ewentualna odpowiedzialność odszkodowawcza może obciążać bezpośrednio ją samą.

Składki na ubezpieczenia to nie koszty podatkowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził jednak, że to nie spółka, lecz konkretne osoby pełniące funkcje w jej strukturze są objęte ochroną ubezpieczeniową. To oznacza, że ubezpieczenie służy ich interesowi, a nie spółki.

Wskazał na art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o CIT, który nie pozwala zaliczać do kosztów uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca oraz spełnione są pozostałe warunki wskazane w tym przepisie. Wyjątek stanowią opłacone przez pracodawcę składki ubezpieczeniowe na rzecz pracowników, które są wymienione w załączniku do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 838 ze zm.), tj. ubezpieczenia na życie, wypadkowe i chorobowe.

W interesie ubezpieczonych osób

Stanowisko fiskusa podzieliły sądy. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (sygn. akt I SA/Po 85/22) przypomniał, że aby wydatek mógł być kosztem uzyskania przychodu, musi być poniesiony w celu osiągnięcia, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu i mieć związek z działalnością gospodarczą podatnika. Zdaniem WSA, składki na ubezpieczenie OC księgowych i członków władz spółki nie spełniają tych kryteriów, ponieważ dotyczą zabezpieczenia interesów osób pełniących określone funkcje w spółce, a nie jej samej.

Żaden z nich nie należy do kategorii ubezpieczeń, które mogą być podatkowym kosztem w świetle art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o CIT – stwierdził sąd. W odniesieniu do członków organów nadzorczych uznał ponadto, że możliwość zaliczenia wydatków na ich ubezpieczenie do podatkowych kosztów wyklucza również art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o CIT.

Ubezpieczenie nie jest związane z przychodami spółki

Również Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę na to, że ubezpieczeniami, o które toczy się spór, są objęte osoby fizyczne, a nie spółka. To oznacza, że wydatki z tytułu składek na ubezpieczenia są ponoszone w interesie tych osób, a nie bezpośrednio w interesie spółki.

- Wydatki na składki nie są związane z przychodami spółki, a z odpowiedzialnością osób, których dotyczą ubezpieczenia. Spółka może co najwyżej solidarnie odpowiadać za ich działania jako pracodawca czy zleceniodawca, ale nie oznacza to, że przejmuje na siebie ich odpowiedzialność cywilną – wyjaśnił sędzia Maciej Jaśniewicz.

Wyrok NSA z 23 lipca 2025 r., sygn. akt II FSK 1402/22