NSA podkreślił, że samo nazwanie świadczenia dietą nie przesądza o jego charakterze – kluczowe są kryteria ustawowe.
Chodziło o zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT. Mówi on, że wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, do wysokości 3 tys. zł miesięcznie.
Ze zwolnienia chciała skorzystać Krajowa Izba Radców Prawnych, która wypłaca świadczenia nazywane dietami osobom pełniącym funkcje w jej organach (m.in. zastępcom głównego rzecznika dyscyplinarnego, członkom stałych komisji i wizytatorom). Rada argumentowała, że świadczenia powinny korzystać ze zwolnienia, bo dotyczą wykonywania obowiązków społecznych. Wskazane osoby działają w interesie publicznym jako członkowie samorządu radców prawnych.
Zwolnienie z PIT dotyczy diet
Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Uznał, że świadczenia te nie spełniają przesłanek do uznania ich za diety zwolnione z opodatkowania. Według niego stanowią one wynagrodzenia za pełnione funkcje. Dyrektor KIS podkreślił, że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT, dotyczy diet i zwrotu kosztów wypłacanych osobom wykonującym obowiązki społeczne lub obywatelskie (art. 13 pkt 5 ustawy o PIT). Jednak tylko wtedy, gdy osoby te nie pełnią funkcji w organach stanowiących osób prawnych, takich jak zarządy, komisje czy rady (art. 13 pkt 7 ustawy o PIT). W związku z tym przychody wymienionych osób podlegają opodatkowaniu według zasad ogólnych jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, określone w art. 13 pkt 7 ustawy o PIT.
Organ podatkowy zaznaczył, że pojęcie obowiązków społecznych dotyczy udziału obywateli w instytucjach reprezentujących interes publiczny (np. parlament, rady gmin, komisje wyborcze), a nie struktur samorządów zawodowych.
Świadczenie było wynagrodzeniem, więc zwolnienie nie przysługuje
WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 2948/21) zgodził się z fiskusem.
Wyjaśnił, że art. 13 pkt 5 ustawy o PIT, który pozwala na zastosowanie zwolnienia podatkowego, nie dotyczy osób należących do składów komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych, co reguluje art. 13 pkt 7 ustawy. W konsekwencji wypłacane kwoty nie spełniają warunków do zastosowania zwolnienia podatkowego, a na izbie – jako płatniku – ciąży obowiązek pobierania i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy.
NSA również przyznał rację organowi podatkowemu. Sędzia Renata Kantecka wskazała, że nie wystarczy samo nazwanie danego świadczenia dietą. Konieczne jest, by było ono w ten sposób określone przez ustawę i następowało w wykonaniu ustawowego uprawnienia do tego świadczenia.
– Izba wypłaca świadczenia na rzecz osób pełniących funkcje w jej organach i wykonujących zadania na rzecz samorządu zawodowego. Przysługuje ono za posiedzenie lub wizytację, czyli za wykonaną pracę. Ustawa o radcach prawnych nie posługuje się pojęciem dieta. Wszędzie mowa jest o wynagrodzeniu – podkreśliła sędzia Kantecka.
Podstawa prawna
Wyrok NSA z 24 czerwca 2025 r., sygn. akt II FSK 1292/22 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia