Subskrybuj nas na Youtube
Jednym z najważniejszych elementów pakietu paliwowego jest obowiązek zarejestrowania siedziby na terytorium Polski i zarejestrowania się dla celów VAT w Polsce w transakcjach nabycia paliwa - mówi w wywiadzie dla DGP Marzena Machowska-Kubik, zastępca dyrektora departamentu kontroli skarbowej w Ministerstwie Finansów.
Od miesiąca obowiązuje pakiet paliwowy. Czy można już powiedzieć o jego skutkach?
Jeszcze na to za wcześnie. Myślę, że za 2–3 miesiące, gdy uzyskamy twarde dane liczbowe z naszych systemów oraz od firm paliwowych, będzie można mówić o trwałych efektach. W perspektywie najbliższego miesiąca podejmiemy natomiast próbę wstępnej oceny na podstawie informacji docierających z rynku oraz własnego rozpoznania.
Padają zarzuty, że pakiet uderzył w składy podatkowe. To a propos wszczętych już pierwszych postępowań.
Nie zgadzam się z takim stwierdzeniem. Składy podatkowe i zarejestrowani odbiorcy są specyficzną grupą przedsiębiorców. Nie są to zwykli podatnicy prowadzący działalność, dla których każdy nowy obowiązek jest dodatkowym, uciążliwym obciążeniem.
Obowiązki nałożone pakietem paliwowym na składy i zarejestrowanych odbiorców wynikają z istotnej roli, jaką odgrywają oni w obrocie paliwami. Nie są one dla nich zbyt dolegliwe, wiążą się jedynie z rolą płatnika, który ma obowiązek pobrać VAT należny przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu paliwa, i wpłacić go do urzędu celnego, podobnie jak pracodawca ma obowiązek wpłacić zaliczki na PIT swoich pracowników. Dodajmy, że skład może występować w roli podatnika w sytuacji, gdy nabywa towary na swoją rzecz, wtedy jednak nie można mówić o dodatkowych obowiązkach.
Skład ma obowiązek pobrać VAT od podatnika (czyli firmy, która sprowadza paliwo z innego kraju UE i wprowadza go do składu) i wpłacić go do urzędu celnego w terminie 5 dni. Co jeśli płatnik nie odprowadzi daniny?
Zastosowanie będzie miała standardowa procedura wynikająca z ordynacji podatkowej. Przewiduje ona, że urząd uruchomi postępowanie wobec płatnika i wyda decyzję o jego odpowiedzialności za VAT. Odpowie on całym swoim majątkiem za podatek pobrany, a niewpłacony albo za podatek niepobrany.
Czy to oznacza, że urząd najpierw przychodzi na kontrolę do płatnika?
Tak, jeśli są wątpliwości, czy płatnik wywiązuje się ze swoich obowiązków, to urząd sprawdza, czy pobrał on daninę w należnej wysokości i odprowadził do urzędu. Dopiero gdy okaże się, że nie pobrał on podatku, ale nie ponosi za to winy, urząd skontroluje podatnika. Zgodnie z art. 30 ordynacji płatnik uwalnia się od odpowiedzialności, gdy wina leży po stronie podatnika.
Kto ma obowiązek złożyć deklarację VAT-14?
To zależy, kto sprowadza paliwo. Jeśli podmiot X sprowadza je z innego kraju UE na własną rzecz, to on jest podatnikiem i składa deklarację. Jeśli natomiast robi to za pośrednictwem składu podatkowego lub zarejestrowanego odbiorcy, to deklarację składa płatnik w imieniu podatnika. Firma X musi natomiast wykazać później zapłacone kwoty podatku w pozycji 39 deklaracji VAT-7. Ministerstwo Finansów opublikowało na swojej stronie internetowej specjalną broszurę informacyjną, dotyczącą opodatkowania VAT transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych. Broszura wyjaśnia, jakie są obowiązki podatnika i płatnika, a więc gdzie, kiedy i w jakiej pozycji deklaracji należy wykazać VAT należny z tytułu sprowadzonego paliwa.
A co w sytuacji, gdy podatnik sprowadza paliwo na swoją rzecz, a nie do składu podatkowego?
W takim wypadku musi złożyć zarówno deklarację VAT-14 (do urzędu celnego), jak i deklarację VAT-7 (do urzędu skarbowego).
Terminy składania obu dokumentów są różne. Skąd urząd wie, że podatnik lub skład nie wpłacili daniny?
Administracja podatkowa i celna korzystają co prawda z różnych systemów informatycznych, ale to nie oznacza, że nie ma przepływu informacji np. o składanych przez podatników deklaracjach. Zarówno urzędy celne, jak i skarbowe mają pełną wiedzę o rozliczeniach podatnika.
Który jako pierwszy będzie wiedział o nieprawidłowościach w rozliczeniu VAT od paliwa?
Uprawnienia do kontroli mają wszystkie organy: urząd skarbowy, celny i kontroli skarbowej. Pierwszym organem jest jednak urząd celny, ponieważ to do niego trzeba składać deklarację VAT-14. Nie oznacza to oczywiście, że pozostałe organy nie mają kompetencji do działania.
Co uważa pani za najistotniejszy element pakietu paliwowego?
Najważniejszym elementem pakietu paliwowego nie jest obowiązek wpłaty VAT w terminie 5 dni, ale ogół rozwiązań uniemożliwiających dokonywanie oszustw. Można tu wymienić obowiązek zarejestrowania siedziby na terytorium Polski i zarejestrowania się na VAT w Polsce w transakcjach nabycia paliwa, a także zwiększenie transparentności podmiotów występujących o koncesje. Przed wprowadzeniem pakietu zdarzały się sytuacje, gdy na polskim rynku obrót paliwami podejmowały podmioty zagraniczne, które nie były polskimi podatnikami. W efekcie organy podatkowe nie mogły dochodzić od nich podatku.
Celem pakietu było zatem szybkie uderzenie w jeden, ale za to najbardziej dotkliwy mechanizm oszustw, wykorzystujący zasady opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw.
