Jeżeli po ustanowieniu rozdzielności majątkowej jeden małżonek wypłaca drugiemu pieniądze na zaspokojenie potrzeb rodziny, to są one opodatkowane. Gdy świadczenia są niepieniężne, nie ma od nich podatku dochodowego.

Tak wynika zarówno z interpretacji dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 lutego 2025 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4011.928.2024.1.TR), jak i z ubiegłorocznej odpowiedzi ministra finansów na wystąpienie rzecznika praw obywatelskich.

Interweniował rzecznik

Przypomnijmy, że zastrzeżenia RPO budził sposób interpretowania przez skarbówkę art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem, nie są opodatkowane „świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objęte wspólnością majątkową małżeńską”.

Co innego, gdy te same świadczenia są wypłacane po ustanowieniu rozdzielności majątkowej między małżonkami. Wtedy – jak zauważył rzecznik – są one traktowane przez skarbówkę jako przychód z innych źródeł, od którego należy zapłacić PIT na zasadach ogólnych, mimo że cel jest nadal ten sam – zaspokajanie potrzeb rodziny.

W związku z tym RPO spytał, czy tego rodzaju świadczeń nie należałoby również wyłączyć spod opodatkowania. Argumentował, że sama zmiana ustroju majątkowego między małżonkami w żaden sposób nie wpływa na obowiązek wzajemnej pomocy, a także przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny.

MF: niepieniężne są bez PIT

W odpowiedzi (nr DD3.055.3.2024) minister finansów wyjaśnił, że już dziś nie są opodatkowane świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny wypłacane między małżonkami, których nie łączy wspólny majątek. Ważne natomiast, żeby były to świadczenia niepieniężne.

Co prawda nie zostały one wyłączone spod działania ustawy o PIT na podstawie jej art. 2 ust. 1 pkt 7 (brak wspólności majątkowej), ale ma do nich zastosowanie zwolnienie z podatku wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 125 tej ustawy PIT – wskazał minister.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 125 wolna od podatku jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.

„Obowiązujące regulacje podatkowe nie powodują zatem, że PIT jest pobierany od świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny pochodzących z odrębnego majątku małżonków. Tego rodzaju świadczenia co prawda nie są wyłączone z zakresu przedmiotowego ustawy o PIT, ale nie podlegają opodatkowaniu” – zapewnił minister.

KIS: pieniężne są z podatkiem

Należy jednak podkreślić, że zwolnienie z PIT dotyczy tylko świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych. Z najnowszej interpretacji dyrektora KIS wynika, że jeżeli świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny są pieniężne, to:

  • nie są one wyłączone z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT, jeżeli małżonków nie łączy wspólny majątek, a zarazem
  • nie są zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT, bo nie są w naturze ani w innej nieodpłatnej formie.

Zwolnienie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 dotyczy zapewnienia rodzinie: wyżywienia, mieszkania, ubrania, usług o charakterze edukacyjnym, zdrowotnym, kulturalnym, wypoczynkowym itp. – wyliczył dyrektor KIS.

Nie dotyczy ono natomiast świadczeń pieniężnych – dodał. Wyjaśnił, że takie świadczenia, uzyskiwane od męża po ustanowieniu rozdzielności majątkowej, są dla żony przychodem z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT) i są opodatkowane na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej.

Przychód ten należy wykazać w zeznaniu składanym za rok, w którym świadczenia te zostały wypłacone. Należy je połączyć z innymi dochodami uzyskanymi w minionym roku i obliczyć od nich podatek według skali podatkowej (ze stawkami 12 proc. i 32 proc.) – wyjaśnił dyrektor KIS.

Tak samo stwierdził we wcześniejszych interpretacjach z 14 lutego 2024 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4011.953.2023.1.MB) i 13 lipca 2023 r. (sygn. 0114-KDIP3-2.4011.460.2023.2.MN).

One również dotyczyły wypłacanych przez małżonka, po zawarciu intercyzy, kwot na utrzymanie rodziny, a nie świadczeń niepieniężnych.

Pisaliśmy o tym:

Bez wspólnoty majątkowej świadczenie jest podatkowym przychodem, DGP nr 40/2024

Świadczenie od małżonka może być z PIT, DGP nr 139/2023