W limicie nie będzie się już uwzględniać przychodów z operacji finansowych. Pod uwagę będą brane tylko przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za poprzedni rok obrotowy.
To rezultat nowelizacji z 6 listopada 2024 r. ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1863).
Tak jak dotychczas próg przychodów będzie dotyczył: osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz przedsiębiorstw otrzymanych w spadku.
W 2025 r. wskazane osoby i spółki nie będą musiały prowadzić ksiąg rachunkowych, jeżeli ich przychody w 2024 r. nie przekroczyły 10 711 500 zł (po przeliczeniu według kursu z 1 października 2024 r. – 4,2846 zł za euro). Limit będzie więc wyższy o prawie 1,5 mln zł od obowiązującego dla 2024 r. (który wynosił 9 218 200 zł).
To sprawi, że większa liczba przedsiębiorców będzie mogła prowadzić prostszą ewidencję, tj. podatkową księgę przychodów i rozchodów lub ewidencję przychodów dla celów ryczałtu ewidencjonowanego.
Obowiązek badania
O jedną czwartą wzrosną także limity zobowiązujące do poddawania sprawozdań finansowych badaniu przez biegłego rewidenta. Przypomnijmy, że część podmiotów (np. spółki akcyjne, instytucje finansowe, w tym banki) musi to robić bez względu na wielkość swoich przychodów.
W przypadku pozostałych jednostek (np. spółek z o.o.) obowiązek badania sprawozdania jest uzależniony od sumy aktywów bilansu, przychodów netto i stanu zatrudnienia (art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości, t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.). O 25 proc. wzrosną dwa pierwsze wskaźniki, co oznacza, że obowiązkowo będą badane sprawozdania jednostek (pozostałych), które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
- suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła u nich równowartość co najmniej 3 125 000 euro (dotychczas 2,5 mln euro),
- ich przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów (bez przychodów z operacji finansowych) za rok obrotowy stanowiły równowartość co najmniej 6 250 000 euro (dotychczas 5 mln euro),
- średnioroczne zatrudnienie w tych jednostkach w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób (ten warunek pozostaje bez zmian).
Zmiany będą miały zastosowanie po raz pierwszy do roku obrotowego rozpoczynającego się po 31 grudnia 2024 r. Przy czym na potrzeby ustalenia, czy dany podmiot spełnił znowelizowane warunki, trzeba będzie uwzględnić sumę aktywów bilansu oraz przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów osiągnięte w poprzednim roku obrotowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2023 r. Wynika to z przepisu przejściowego (art. 14 ust. 2 nowelizacji).
Prawo do uproszczeń
O jedną czwartą wzrosną też limity dla mikro i małych jednostek. Pojawią się również pojęcia jednostek średnich i dużych. Zakwalifikowanie do danej grupy pozwala (bądź nie) na stosowanie uproszczeń, np. sporządzanie uproszczonego bilansu, łatwiejsze zasady ustalania kosztów wytworzenia produktu.
Zmiany w tym zakresie będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2023 r. Wynika to z przepisu przejściowego (art. 12 ust. 3 nowelizacji).
Nowelizacja wprowadzi też zmianę definicji wyniku działalności operacyjnej (art. 42 ust. 2 ustawy o rachunkowości). Z przychodów z działalności podstawowej zostaną usunięte „materiały”. Zostaną one przeniesione do pozostałej działalności operacyjnej (art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b). Zmiana ta będzie miała zastosowanie już dla sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2023 r., czyli już za 2024 r., jeżeli rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym. Modyfikacja ta będzie wymagała zmian w ewidencji księgowej i w sprawozdawczości.
Ta sama nowelizacja zakłada wprowadzenie przepisów o sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju. Sprawozdawczość ma być według jednolitego standardu, co będzie weryfikowane przez biegłego rewidenta.
Informacje dotyczące zrównoważonego rozwoju odnośnie do kwestii środowiskowych, społecznych (w tym praw człowieka) oraz ładu korporacyjnego będą raportowane bardziej szczegółowo niż dotychczas. Do tej pory ustawa o rachunkowości zobowiązywała największe podmioty do przekazywania części takich danych w informacji niefinansowej.
Pojawi się też definicja dużej grupy, zobowiązanej do prowadzenia sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (patrz: tabela 2).©℗
Tabela 1. Kto będzie mikro, mały, średni lub duży
Aby zakwalifikować się do danej kategorii, nie można przekroczyć co najmniej dwóch z trzech wielkości w roku obrotowym, za który sporządza się sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym | |||
Definicja | Suma bilansowa na koniec roku obrotowego (zł) | Przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy (zł) | Średnioroczne zatrudnienie |
Jednostka mikro | 2 mln | 4 mln | 10 |
Jednostka mała | 33 mln | 66 mln | 50 |
Jednostka średnia | 110 mln | 220 mln | 250 |
Jednostka duża | Po przekroczeniu progów dla średniej jednostki |
Tabela 2. Kto będzie dużą grupą dla celów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju
Aby zakwalifikować się do dużej grupy, nie można przekroczyć co najmniej dwóch z trzech wielkości w roku obrotowym, za który jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym | |||
Definicja | Suma bilansowa na koniec roku obrotowego (zł) | Przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy (zł) | Średnioroczne zatrudnienie |
Duża grupa (po wyłączeniach konsolidacyjnych) | 110 mln | 220 mln | 250 |
Duża grupa (przed wyłączeniami konsolidacyjnymi) | 132 mln | 264 mln | 250 |
Podstawa prawna
Źródło: definicje dodane w art. 3 ust. 1 pkt 1a–1e ustawy o rachunkowości